Nederland heeft een huizenbubbel. Huizenkopers konden, geholpen door de aftrek, twintig jaar lang steeds meer geld lenen. Maar het feest is nu voorbij. Bereidt u daarom voor op het onvermijdelijke: de huizenprijzen gaan nog veel verder dalen.
Pssst…luister eens, Nederland heeft een huizenbubbel. Maar dat mag je niet verder vertellen. Banken, toezichthouders en de vastgoedsector hebben daar namelijk geen belang bij. Brengt de financiële stabiliteit in gevaar enzo. En niet alleen van banken, ook van huishoudens.
Maar hoe lang houdt Nederland dit taboe nog in stand? Zo langzamerhand is het in ieders belang zich voor te bereiden op het leeglopen van de bubbel, met alle consequenties van dien. De prijzen zijn vanaf de top in 2007 ruim 8 procent gedaald. Maar nu zelfs de altijd optimistische Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM) waarschuwt voor opnieuw een sterke prijsdaling dit jaar, is het misschien tijd de waarheid onder ogen te zien.
Lees verder op de site van De Pers
Het heeft een tijd geduurd, maar hoppa: een groot artikel in een landelijk dagblad over de huizenbubbel.
Je mag denk ik nu met recht zeggen dat het fear-moment zal zijn aangebroken.
Ik volg dit blog al een tijdje met grote interesse. Interessante visies en kennis van mensen waar je de massa niet over hoort spreken. Ben alleen benieuwd hoe lang het gaat duren voordat de prijzen “normaal” zijn. Tot nu toe schiet het niet erg op. Zie wat leuke huizen al een jaar te koop staan, waar nog geen dubbeltje vanaf is. Moet je deze grap zien: “verrukkelijk appartementje” / berghok op A-locatie. Was 262.000, nu 229000: http://www.funda.nl/koop/amsterdam/appartement-47017423-johannes-verhulststraat-107-i/fotos/
Ben trouwens benieuwd hoe de ‘vakmedia’ (makelaars, ontwikkelaars, etc.) precies reageren nu dit op redelijk wat plekken in het land ineens hét gesprek tijdens de lunch of bij de koffie wordt. De strekking ken ik wel: bagetaliseren, oproepen tot meer steun van de overheid enz., maar leuk is het niet. Zoals ook in de tweede alinea staat, niemand mag dit eigenlijk weten. Een artikel als deze zal honderdduizenden keren of niet vaker worden gelezen. En dan komt de introductie (‘de huizenprijzen gaan nog veel verder dalen’) hard aan.
Ook interessant is met welke oplossingen Jan Modaal met een Huis gaan komen (bijvoorbeeld in de reacties) en hoe de schuldvraag wordt neergelegd. Ik denk dat er bizar weinig aan zelfreflectie zal worden gedaan (ik noem maar dat warrig verhaal over een generaal pardon bij een van de reacties onder het artikel in De Pers).
@2
Onvoorstelbaar! 35 m2 en dan 229K vragen. Ik sta versteld…
aardig artikel voor in de algemene pers. Jammer dat de grote rol (en risico’s) van NHG in het Ponzi systeem onbelicht blijft. Uit de reacties blijkt helaas dat de gemiddelde lezer van geen kant snapt hoe alles in elkaar steekt, behalve dan dat je als Nederlander altijd ‘recht hebt’ op bepaalde tegemoetkomingen, kwijtschelding enz.
@5 De NHG is ook niet zo belangrijk in dit verhaal. Tot het begin van de crisis was ongeveer 15% van de hypotheken door de NHG gedekt. Tijdens de crisis is dit % wel gestegen en dat is uiteraard kwalijk, maar de huizenbubbel is niet het gevolg van de NHG, dat is gewoon onzin.
Deze aanbieding mag ook niet ontbreken, nog niet in prijs verlaagd:
http://www.funda.nl/koop/amsterdam/appartement-47005350-johannes-verhulststraat-33-ii/
Omdat nederland anders is zullen de hypotheekverslaafden wel weer door de overheid geholpen worden met extra subsidies etc
Te verwachte maatregelen overheid
1 huren verdubbelen
2 hypotheekrente verplicht 1 %
3N.H.G verhogen tot 1 miljoen
4aflossingsvrije hypotheken tot in de eeuwigheid
5Boven een inkomen van 32000 verplicht kopen
6 afbreken van restant aan huurwoningen
7Mensen zonder sculden dwingen mee te betalen aan subsidies kamizakikopers.
8 gert Hukker op bilboards met de zeven voordelen om vooral nu te kopen
Als dit alles niet helpt verzinnen we wel weer wat anders
@6:
maar NHG is wél heel belangrijk bij het in stand houden van de bubble.
@8:
het is duidelijk dat een groot deel van de huiseigenaars hier vast op rekent; daarbij geholpen door de politiek die van iedereen een ‘calculerende burger’ gemaakt heeft. Afbetalen of terugbetalen is voor de dommen.
@7:
dit soort woningen is een belangrijke reden dat de ‘165% prijsstijging’ en zware onderschatting van de realiteit is. Je moet optellen wat ze voor het hele pand bij elkaar vragen, en dan kijken wat het in bijv. 1980 kostte. Want de meeste van die 25-50 m2 studiootjes bestonden een generatie geleden niet, of hooguit als huurwoning. Bij mij in de stad (beetje vergelijkbaar met binnenstad Amsterdam) zie je ook overal hoe grote monumentenpanden die rond 1990 nog 100-200K gulden kostten nu zijn opgesplitst in 3, 4 fo soms wel 10 appartementen waar ze doorgaans wel 300K euro per stuk voor vragen. Dan lijkt het dus of het met de gemiddelde prijs nog wel meevalt, maar in werkelijkheid is de prijsstijging extreem (sorry, volgens het Kadaster en de rest van de vastgoed maffia is deze prijsstijging het gevolg van ‘kwaliteitsverbetering’ en niet van speculatie …).
@9 Elke maatregel waardoor mensen meer hebben kunnen lenen dan in een toch al niet volledig gezonde hypotheekmarkt zou zijn toegestaan is van belang geweest of is nog steeds van belang. Dat is dus inclusief NHG nu en in het verleden, maar uiteraard ook die starterslening onzin.
De NHG heeft ook voordelen, onder andere dat 50% niet aflossingsvrij is. Elke euro die op de (NHG)-spaarhypotheek staat is een euro minder restschuld in de toekomst.
@5 NHZ, belangrijk is dat eerst de ‘awareness’ onder de mensen vergroot wordt. Meer in-depth analyses komen vanzelf wel. Een dergelijk groot artikel die de bubble als zodanig belicht in een krant kan ik me niet herinneren in de laatste jaren.
@9
Eens de rol van de NHG is zeer groot. Het heeft namelijk de banken in staat gesteld om “onder in de markt” enorme risico’s te nemen c.q. af te wentelen op de NHG. De bubble werd zo van onderen af opgeblazen.
Mooie LOL-reactie van Hypotheken Blog ( http://hypotheken.blog.nl/huizenmarkt/2011/05/10/gaat-de-bubbel-barsten-zeepbel-woningmarkt )
“De kop in de ochtendnieuwsbrief van de Pers kon moeilijk ergens anders over gaan: Wankel huis gebouwd op schulden. Dan weet je het wel, het gaat over de huizenmarkt en de hoge hypotheken die we op onze huizen hebben. Het is een heel verhaal, en zoveel tijd om dat helemaal in detail te lezen heb ik niet. Zou er iets nieuws in staan? Vast niet. Gaat de bubbel barsten? Het zou zomaar kunnen.”
Artikel gaat over explosie van hypotheken naar boven 100% BNP, maar geen tijd om te lezen dus bij de auteur van Hypotheken Blog.
Dan de reactie op Follow The Money, dat al eerder kritische berichten plaatsen over de ronduit ongezonde staat van de Nederlandse woningmarkt ( http://www.ftm.nl/copypaste/huizenbubbel-staat-op-knappen.aspx ):
“Gingen de huizenprijzen sinds de crisis al met 8 procent omlaag, de komende jaren kan het niet anders dan dat de prijzen nog veel verder omlaag gaan. Waardoor al die mensen met aflossingsvrije hypotheken straks met een extreem grote schuld blijven zitten. Goedemorgen.”
@11:
wat betreft spaarvoordeel NHG: wel jammer dan dat die NHG hypotheken beginnen met 120%, wat door de waardedaling verder oploopt. Daar valt voorlopig niet tegenop te sparen. Het grote nadeel is dat het neerwaarts risico wegneemt bij de kopers en bij de bank, waardoor de spelers in het spel te grote risico’s nemen (teveel hypotheek voor hun inkomen). Want zonder die NHG zouden deze kopers absoluut niet zo’n hoge lening krijgen; vandaar dat ik het de NL vorm van subprime vindt.
@14:
fijn om te lezen dat hypothekers het weer zo druk hebben met hypotheken afsluiten dat ze niet eens een paar minuten tijd hebben om een klein artikeltje te lezen 😉
en deze..
http://www.telegraaf.nl/overgeld/consument/9741371/__Corporatie_helpt_woningzoekers_huis_kopen__.html?sn=overgeld
Beste scenario was: pfffffffft.
Dankzij de struisvogelpolitiek van alle belanghebbenden wordt het nu: kaboem!
@16:
interessant, kopers hoeven maar de helft te betalen maar ik wed dat ze voor het volle pand aansprakelijk zijn voor waardedaling (ik zeg ‘ze’, maar in de praktijk is dat natuurlijk de belastingbetaler aangezien er bij de doelgroep geen cent meer te halen valt nadat ze deze molensteen om de nek gehangen is).
Het zou natuurlijk ook kunnen dat de WBV meedeelt in de komende waardedaling, maar in dat geval zal de ‘waarde’ van de woning vast kunstmatig hoog zijn vastgesteld. Bij mij in de regio kun je ook WBV woningen kopen met maar liefst 25% korting (en delen in winst/verlies, en verplicht terugverkopen aan de WBV, als je de kleine lettertjes leest). Die woningen zijn gebouwd voor bijv. 20k gulden en worden nu getaxeerd op 200K euro, waarop je dan 20% korting krijgt. MEGA deal!!! Valt nog mee dat ze de kopers niet expliciet voorrekenen dat dit gezien het historisch rendement een super goede investering is.
@nhz/15: Het zou natuurlijk zomaar kunnen dat http://hypotheken.blog.nl niet gevuld wordt door iemand die zich bezighoudt met hypotheken afsluiten… toch?
@16 Meer hierover hier: http://nieuws.nvm.nl/Actual/Mei_2011/Corporatie_helpt_bij_kopen_van_woning.aspx en hier de folder: http://www.dudokwonen.nl/downloads/Ik%20wil%20kopen/Wat%20is%20Kopen%20naar%20Wens/Folder%20Kopen%20naar%20Wens.pdf
Dit is subprime in het kwadraat. Ongelooflijk.
“Het minimale instapbedrag is de helft van de prijs die u voor de woning betaalt. Bovendien geldt een inkomensafhankelijke instap:
kunt u op basis van uw inkomen en vermogen meer lenen dan 50% van de koopprijs, dan betaalt u een hoger instapbedrag.”
Op pagina 3. Met een voorbeeld van een huurder (heftruckchauffeur met gez. inkomen van 28k) die een huis gekocht heeft voor 195.000, ofwel 7x het gezamenlijk bruto salaris. Op basis van NHG zou hij maximaal 108k kunnen betalen (exclusief kosten koper), nu kan hij een woning van 180k kopen. Lijkt me niet erg verstandig. Bovendien mag het NHG-gedeelte kennelijk (overheid zit er twee keer in, naast NHG ook via de Woco die dit allemaal (voor)financiert) ook nog eens gedeeltelijk aflossingsvrij zijn. Gevolg is dat hij meer dan 50% aflossingsvrij heeft (Woco gedeelte+NHG) en dat is in strijd met regels per 1 augustus.
Op de volgende pagina weer een voorbeeld van een paar die samen 35k verdient en die op basis van NHG 121k (incl. KK) mogen lenen, maar waarbij Dudok wel eventjes 85k bijspringt.
Verder staat er in:
“Wilt u de woning na een aantal jaar verkopen, dan kunt u dat doen aan wie u maar wilt. U hoeft de woning niet aan ons aan te bieden. Heeft u de woning
verkocht, dan betaalt u het gedeelte dat u nog niet heeft betaald aan ons terug. De hoogte van dit bedrag daalt of groeit mee met de gemiddelde woningprijzen van verkochte woningen in het Gooi. Deze prijzen zijn vastgelegd in de ‘Prijsindex Bestaande Koopwoningen’ van het Kadaster en Centraal Bureau voor de
Statistiek. De winst die u eventueel maakt op uw woning, is voor u. U profiteert dus zelf van de eventuele waardestijging.”
Je renteloze schuld (let op lenen kost geld staat er niet bij trouwens) aan de Woco wordt dus kennelijk aangepast met CBS-cijfers voor ‘t Gooi. Dat is dus een behoorlijke gok die je neemt, aangezien deze cijfers -zeker in een relatief kleiner gebied met relatief weinig verkopen- niet altijd even betrouwbaar zijn.
Enfin. Hele vreemde regeling.
Claude, nog eventjes over die Dudok koopwoningen, wat er NIET bij staat is dat deze woningen op erfpacht staan, na 10 jaar volledig te betalen en hele hoge servicekosten hebben, deze kosten oplopen naar 300 tot 400 per maand. :-), maar ja, de woning krijgt U er bijna gratis bij 😉
http://www.dudokwonen.nl/ik+wil+kopen/te+koop/cDU271_Te+Koop.aspx
@8 (Jan)…
Hahaha, die punten zijn nog niet eens zo ver bezijden de waarheid!
Cheerio,
Dow Jones
@19:
blijkbaar, gezien je reactie. Toch spreekt er wel een soort irritatie uit de diverse blogjes, waaruit ik de indruk krijg dat je zelf belanghebbende bent bij het overeind blijven van de bubble. Makelaar, scheeflener?
Gezien de oorverdovende stilte in de landelijke media over dit soort zaken (tenminste, als het negatieve implicaties zou kunnen hebben) zou iedereen met een greintje gezond verstand blij moeten zijn met zo’n artikel in De Pers. Ook als je het zelf al lang weet, zoals de meesten op dit forum.
@20:
het is een slimme variatie op de regelingen die elders al aangeboden worden (en naar mijn indruk weinig succes hebben overigens). Als ik het goed begrijp komt het verlies dus wel degelijk volledig voor rekening van de koper, dus het is echt gokken met maximale leverage, en met alle risico voor de belastingbetaler. Echt schandalig.
‘lenen kost geld’ hoeft er niet bij want het is gratis geld, zoveel is wel weer duidelijk.
@22:
en dan wordt er nog geklaagd in het nieuws dat je geen hypotheken meer kunt krijgen voor erfpacht woningen. Blijkbaar kun je voor zulke woningen de meest riskante hypoteken van Nederland krijgen 😛
@2 (Michiel)…
Heb geduld. Bepaalde voor de huizenmarkt echt belangrijke maatregelen gaan pas na de zomer in. Dan schakelen we door van de tweede, via de derde en vierde, naar de vijfde versnelling v.w.b. prijsdalingen. De huizenprijzen zijn zo’n acht procent gedaald in drie jaar, dus er zit nog minstens twintig procent lucht in de markt. Dat zeggen in ieder geval het IMF en de OESO, en dat zijn bescheiden schattingen.
Cheerio,
Dow Jones
@19:
budgetcoach en financieel adviseur zie ik; geen hypotheker, maar wel iets in de financiële dienstverlening die voor een groot deel draait op de hypotheken bubble.
@15
“Want zonder die NHG zouden deze kopers absoluut niet zo’n hoge lening krijgen;”
Zonder NHG kon ik bijna 400.000 euro lenen, met NHG 270.000.
@27:
zou kunnen, maar dan ben je een speciaal geval en dus niet representatief voor dit soort hypotheken. Misschien met veel kapitaal achter de hand oid?
zonder NHG kan ik héél veel lenen (bij sommige banken) en met NHG helemaal niks.
@28:
inderdaad, het is een makkelijke manier om het neerwaartse risico van de balans te halen; vandaar dat ze daar sinds +/- 2 jaar mee aan de weg timmeren, daarvoor nog nooit van gehoord. En de WBV’s zullen er wel op gokken dat bij wanbetaling het hen geen cent kost, ze hebben immers een maatschappelijk goede daad verricht door financiële sukkels aan een eigen huis te helpen wat ze anders nooit zouden kunnen betalen. Daar wil de politiek graag wat voor terug doen, bijv. belastingvrijstelling of overnemen van de schuld in het WeW (zelfs als het geen NHG hypotheken zijn).
Ik word namelijk vier jaar beheerd door obin bewindvoering
Maar er word niets aan mn verwachting gedaan,en ik word voor de derde keer gegijzeld in een jaar,omdat gewoon niets aan mijn verwachting wordt gedaan.
En daarom wil ik dit aan het nos blootstellen,dat ik alleen maar verder de sculden in word geholpen door bewind voerder.