Men zal zich afvragen waar deze liquiditeit vandaan komt. Die komt feitelijk uit het niets. Als een bank een lening of hypotheek beschikbaar stelt aan de lener, dan creëert deze bank geld uit het niets om deze te financieren. Wanneer de lening of de hypotheek geheel wordt terugbetaald, dan verdwijnt dit geld weer in het niets. De bank ontleent zijn bestaansrecht aan de rente, die men ontvangt, want van het geld uit het niets kan men niet bestaan omdat daarover weer rente moet worden betaald aan de centrale bank (interbancaire rente) – die ook wordt vastgesteld door de laatste. Het verschil in de rentes, die de bank aan de centrale bank moet betalen en de rente die men ontvangt betreft dus de ‘winst’ van de bank. Dit is bekend onder naam fiatgeld, want er staat geen enkele tegenwaarde ten opzichte van dit ‘geld’, het is in feite gebakken lucht.
Er bestaat ook een andere mogelijkheid om geld uit te lenen en dat is via deposito (spaarrekeningen), die de bank ontvangt van de lener, dientengevolge de bank dit weer kan uitlenen door middel van leningen of hypotheken, maar ook hier is er een gigantische adder onder het gras, want de bank leent dit niet een keer uit, maar een meervoud daarvan. In het geval van Nederland is dit doorgaans zes maal. Dit staat bekend als fractioneel bankieren, oftewel er is maar een klein deel gedekt door echte waarde (deposito) en het meeste van dit ‘geld’ is ook gebakken lucht.
U begrijpt, dat dit voor enorme problemen kan zorgen, als
a. de lening of hypotheek wordt terugbetaald, of
b. als de lener of hypotheekgever failliet gaat en niet wordt terugbetaald.
In beide gevallen verdwijnt de lening en hypotheek in het niets, omdat deze liquiditeit geen enkele waarde vertegenwoordigt, zodoende verdwijnt dit geld voorgoed uit de economie, dus de liquiditeit in de economie gaat omlaag als er geen andere leners zijn om deze leningen weer aan te gaan.
In de tijd van de traditionele goudstandaard, tot aan 1914, vertegenwoordigde de liquiditeit echte waarde, dat wil zeggen goud en zilver, zowel ten aanzien van deposito (spaarrekeningen) als in het dagelijks leven (gouden tientjes, zilveren guldens, dubbeltjes en kwartjes). Wanneer een lening werd afbetaald kon dit geld weer worden gebruikt voor andere financieringsdoeleinden en bleef het in de economie bestaan.
In het geval van fiat- en fractioneel geld daarentegen staat weinig tot geen waarde. Zoals eerder gezegd; als een lening of hypotheek wordt terugbetaald dan verdwijnt het geld voorgoed uit de economie. Dit verklaart dan ook de liquiditeitscrisis, die ontstaat na een periode van een uitbundig fiat- en fractioneelgeldbeleid. Als door welke reden dan ook de financiële zeepbel uit elkaar spat (bijv. aandelenmarkt, onroerendgoedmarkt e.d.), kunnen de leningen en hypotheken niet meer worden terugbetaald. De bancaire sector verzeilt dan in een bankcrisis, waardoor:
a. de liquiditeit verdwijnt;
b. de rente niet meer wordt betaald;
c. de waarden van de beleende onderpanden (aandelen, onroerend goed etc.) afgenomen zijn en deze de leningen of hypotheken niet meer kunnen dekken, omdat:
1. de waarde is weggevaagd of drastisch verminderd en
2. deze zich in een dergelijke periode op een duidelijke en gruwelijke aanbodsmarkt zullen bevinden, waardoor deze moeilijker, zoniet onmogelijk te verkopen zijn.
Dit is dus wat er nu met de kredietcrisis gebeurt, het kaartenhuis stort in elkaar…
Koop bankaandelen! Catch a falling knife!
bron: Albert Spits
Loading ...
Klopt pertinent niet: banken die geld “uit niets creeren”. Internet-mythe.
Wat er wel gebeurt, is dat een bank (kort) geleend geld weer voor 90% uit mag geven als nieuwe lening. Omdat het geld van die lening uiteindelijk weer bij de bank (of een andere) terecht komt, die het weer voor 90% uit kan lenen…
Uiteindelijk wordt er zo een keer of tien de oorspronkelijke inleg als krediet uitgegeven. Dus toch “geld” uit niets, op een bepaalde manier.
De bank kan leningen uitgeven van deposito-gelden, maar ook van geld dat geleend wordt op de geldmarkt (kort geld). Dat laatste, dat is op het moment wat schaars. Ergo de “liquiditeits-crisis”.
Dit klopt wel. Centrale banken creëren wel degelijk geld uit het niets.
@Xandr: je werkt zeker voor een bank?
@Xandr: Waar denk je dat inflatie vandaan komt? Dit komt doordat er steeds meer geld ontstaat (‘wordt verzonnen’) terwijl de hoeveelheid grondstoffen niet groter wordt. Dit is geen internet-mythe.
Let op: centrale banken kunnen inderdaad geld bijdrukken, uit het niets. Maar, commerciele banken (ING, Fortis etc) kunnen dat niet, die moeten altijd geld lenen in de markt. Dus voor je hypotheek wordt geen “geld-uit-niets” gemaakt.
Echter, omdat geleend geld weer bij de bank terug komt en weer grotendeels uitgeleend wordt, kan elke euro die de ECB drukt, omgezet worden in vele malen meer “krediet”. De monetaire inflatie bestaat dus vrijwel geheel uit krediet, en de kredietverlening is weer grotendeels afhankelijk van het beschikbaar zijn van voldoende “collateral”. Spullen met waarde dus.
Overigens, standaard drukt de ECB etc wat procenten aan geld per jaar bij, om de gestegen productie te “compenseren”. En tot voor enkele weken terug heeft in ieder geval de FED niet echt geld bijgedrukt. Sindsdien is het allemaal wat vager geworden…
Let bijvoorbeeld op op de “currency-swaps” van vele honderden miljarden. Puur bijdrukken, totdat de swap weer teruggedraaid wordt. En als de swap nooit wordt teruggedraaid? Bijkomend effect is dat de FED nu de mogelijkheid heeft om complete landen onder de bus te gooien, puur door de currency-swap niet te verlengen.
Geachte,
Heel interessant artikel. En het voelt helemaal correct. Het lijkt meer een kwestie van gevoel te worden dan om het nog logisch te snappen.
Gevoelsmatig klopt eigenlijk al dat geleen om dingen te hebben niet. Waar zijn de ‘oude’ waarden gebleven van eerst sparen en dan kopen?
Wij hebben het idee dat deze crises naast een hoop ellende ook iets moois kan gaan opleveren. Een nieuw soort waarde, waarin meer tot uiting komt dan alleen maar ‘hebben’. Emoney?
Verder zijn we bezig een nieuwe bank op te starten. Zonder hebzucht en met Balkenende norm. Interessant allemaal.
Voor meer informatie, zie evt http://www.spirilogic.com. Onder de sectie ‘WhyIsIts’ staan ook een paar beschouwende verhalen over bv hypotheken (hypotheek aftrek wordt Hollands Leed, dit gaat in NL meer pijn doen dan in de USA…). En een verhaal over waarom we niet eigenlijk alle aandelen en hun derivaten in de ban doen. Die hebben hun langste tijd gehad.
Groeten en ga zo door,
Wanjka