Noorwegen, Zweden en Finland kregen begin jaren negentig elk te maken met een bankencrisis. De financiële instellingen waren in tijden van economische voorspoed te gul geweest met leningen. Toen het tij keerde hadden ze geen geld meer. De drie overheden grepen in, maar de Scandinavische lessen werden vergeten.
,,De financiële wereld is bijziend en ontkent problemen. De werknemers denken dat ze ontzettend intelligent zijn en risico’s prima kunnen managen. Maar ze vervallen altijd weer in hun oude gedragspatronen.”
Jaakko Kiander werkt bij het Arbeidsinstituut voor economisch onderzoek in de Helsinki. Hij bekijkt de mondiale financiële crisis met gemengde gevoelens. Finland kende in 1991-1993 een bancaire crisis die de staat dwong banken over te nemen. Het kostte de Finse belastingbetaler miljarden. Duizenden ondernemingen gingen over de kop.
Niemand zag de Finse crisis aankomen. De economie draaide goed.Toen begin 1991 de economische groei inzakte, de handel met de uiteenvallende Sovjet-Unie stopte en West-Europa in een recessie belandde, reageerden politici en bankiers pas laat. Ze beperkten hun leningen met een kwart. De prijs van onroerend goed daalde daarop met vijftig procent. Banken leden steeds grotere verliezen. Toen de economie ook kromp, de aandelenkoersen met 66 procent daalden en honderden bedrijven over de kop gingen, hadden de Finse banken geen geld meer.
De Finse overheid pompte miljarden in het bankwezen en nam de Skopbank (de grootste spaarbank) over. De crisis in Finland werd voorafgegaan door die in Noorwegen en gevolgd door die Zweden. In Noorwegen waren ongebreidelde economische groei en versoepeling van regels voor de banken, de basis voor een ruimhartig leenbeleid van de financiële instellingen. Een scherpe daling van de olieprijs deed Noorwegen in een recessie belanden. De banken kregen te maken met grote verliezen op hun leningen. In eerste instantie vingen zij die zelf op. Begin 1991 zette de overheid een garantiefonds op. Het bleek niet genoeg. Aan het eind van het jaar hadden de drie grootste banken van het land geen geld meer.
De excessen in Scandinavië waren gelijk aan de problemen nu. Alleen zijn de gekozen oplossingen anders. In ruil voor kapitaalinjecties en garanties van overheden, hebben aandeelhouders van banken de rekening niet gepresenteerd gekregen. Slechte leningen zijn niet apart gezet. In Noorwegen en Zweden heeft de staat het belastinggeld dat in de banksector werd gestoken met winst teruggekregen. In Finland betaalde de belastingbetaler de rekening. In de drie landen liep het reddingsproces jaren. In het geval-Zweden is het nog steeds niet afgerond. Falend toezicht werd in heel Scandinavië gerepareerd.
bron: Nederlands Dagblad
Loading ...
Daarbij moet wel worden gezegd dat in Finland en Zweden, tijdens deze crisis, de hypotheekrente aftrek (lees ook huiseigenaren subsidie) in een keer werd afgeschaft. Dit leidde ook tot een enorme waardedaling van het vastgoed.
enorme waardedaling valt relatief mee , 50 % van zeg , gemiddeld € 80.000 (zweden) of 300.000 alhier is toch van een andere orde.
Overheid hier zal hopen op prijzen van zweden op termijn , een zachte landing voor de aftrek van HR.