Het aantal consumenten dat rekening houdt met deflatie in Nederland is sterk toegenomen. Het is nog veel te vroeg om te zeggen of deze angst werkelijkheid wordt, zegt Michiel Vergeer, hoofdeconoom van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
Als de huizenprijs sterk zou dalen, neemt het gevaar voor een breedgedragen prijsdaling met de bijbehorende negatieve gevolgen voor de economie echter toe.
bron: FD.nl
Loading ...
Bedrijven gaan failliet, werknemers worden ontslagen en de lonen dalen.
Lonen dalen?
Geloof je het zelf?
Mensen kunnen nu al bijna niet rondkomen om te eten bijv.
Minder omzet in een bedrijf kan aanleiding geven tot ontslag of werktijdverkorting.Minder werken = minder salaris.
Energie-rekening is stuk hoger voor 2008/2009. WOZ waarde is wederom hoger, en tevens je gemeentelijke aanslagen. Dus hier zie ik nog geen deflatie. Het wordt tijd de belastingen omlaag te doen.
Consumenten kunnen niet voorzien wat er met de inflatie gebeurt. Wat ze denken over de inflatie is daarom niet zo interesant. Mede omdat uitstelgedrag vrijwel niet plaatsvindt bij componenten van de HICP en CPI. Dat vindt alleen plaats bij hele grote uitgaven zoals huizen.
Huizenprijzen zullen wel dalen, consumentenprijzen zeker dit halfjaar nog niet (en waarschijnlijk ook niet daarna). Redenen: ZK heeft ze al genoemd.
De rede dat de olieprijs nu zo gedaald is, is dat er massaal speculanten uit zijn gestapt.
Hedgefondsen hebben massaal hun olie verkocht.
Hetzelfde zal vast wel gelden voor graan en andere commodities
De consument is nu gestopt met de speculatie op huizen.
En dat is allemaal heel goed, want kort voor de crash waren huizen, voedsel en energie onbetaalbaar.
Dus mijn vraag is, waar houd de correctie op en begint de deflatie ?
De AEX bijvoorbeeld, als je een lijn trekt van de AEX net voor de internetbubbel tot nu, kun je zeggen dat we nu een gezonde AEX hebben zonder krediet- of internet bubbel. En dat er dus eigelijk weinig aan de ahnd is. We hebben 10 jaar lang bubbels gehad, dus sommige mensen & instellingen hebben (grote) problemen. Maar eigenlijk is er niet zo veel aan de hand.
@mark
Inderdaad, energie, huizen en de AEX stonden wel erg hoog door speculatie. AEX is nu denk ik wel wat laag, als je kijkt op basis van fundamentals (koers = verdisconteerde te verwachten winststroom van nu tot in de oneindigheid).
Deflatie gaat normaal gesproken alleen over consumentenprijzen. huizenprijs zit daar niet zonder meer in. Een daling van de prijzen is trouwens vaak helemaal niet erg: als er een supermarktoorlog uitbreekt, dan profiteren de consumenten van een daling van de prijzen, maar ze stellen hun bestedingen niet uit. Als een brood volgend jaar 10% goedkoper is, ga ik niet een jaar wachten met het kopen van een brood! Met huizen, auto’s en andere duurzame consumptiegoederen (denk ook aan meubels e.d.) wel.
Er zijn ook mensen die dat prima vinden. Immers, als we langer doen met onze meubels, dan vervuilen we ook minder!
@mark Het verschil met die andere bubbels van de afgelopen 10 jaar is dat deze de hele economie wereldwijd raakt en we gewoon met een grote crisis zitten. Dat heeft voornamelijk te maken met het feit dat die bubbels te maken hadden met deelgebieden van de economie, zoals de ict (internetbubbel). We hebben nu te maken met de basis van de economie: het financiële stelsel. Vandaar ook dat de gevolgen ook zo ingrijpend.
En daar kun je natuurlijk niet bij volhouden dat er eigenlijk niets aan de hand is. De casino genaamd beurs zou ik verder maar helemaal niet als graadmeter nemen, want daarop is men de weg al een poos kwijt.
@bouke Er zitten nog heel wat producten tussen een huis en brood. Daarop kan deflatie en de hand op de knip houden zeker van toepassing zijn. Dat is nu al het geval met duurdere producten als tv’s en dergelijke.
Daarnaast: bij goedkopere producten als voedingswaren stel je niet de aanschaf uit, maar ga je wel kopen bij de goedkoopste. En dat heeft weer invloed op prijzen in het algemeen, want aanbieders zullen steeds meer zakken met hun prijzen, met alle gevolgen voor die bedrijven.
Inflatie ontstaat door te hoge geld (lees: schuld) schepping. Nu vind het tegenovergestelde plaats. Geld verdwijnt in het niets. Met als resultaat: deflatie. Overigens draaien de geldpersen op dit moment op volle toeren. Bij het eerste signaal van een economische opleving zal naar waarschijnlijk hoge inflatie ontstaan, maar voor de komende periode is deflatie de werkelijkheid.
@Piet Bakker
Bij een economische opleving kunnen de centrale banken het nu beschikbaar gestelde geld weer heel snel uit de markt halen. Helemaal geen probleem. Het wordt nu immers allemaal kort uitgeleend door de centrale bank.
Echte deflatie is lastiger te bestrijden, omdat meer geld in de markt brengen nu eenmaal niet altijd helpt (een paard kan je wel naar het water brengen, maar je kan het niet dwingen om te drinken). En de aanvulling die je normaal niet hoort: als je wil voorkomen dat een paard te veel drinkt, dan haal je gewoon het water weg. De ECB heeft de politieke onafhankelijkheid om dat te doen.
@ Bouke & Lex
Jullie schetsen precies het probleem, ik kijk in mijn betoog naar een aantal parameters, als je naar nog andere kijkt, kun je tot een andere slotsom komen. Alle macroeconomen schetsen een ander toekomstbeeld.
Als zelfs gerenomeerde macroeconomen het niet meer weten…
Als ik even zo dom mag zijn (als PhD in economie:-)):
Iedereen probeert het volk aan te praten dat deflatie slecht is. Niets is minder waar…Sterker nog, deflatie is goed, deflatie is een ander woord voor economische vooruitgang. Immers, wij economen (die ‘t ook niet weten:-)) hebben ‘t steeds over economische vooruitgang. Albeit, inflatie leidt niet tot economische vooruitgang; wat heb je aan een loonsverhoging als prijzen meestijgen? Reeel ga je er geen stuiver op vooruit.
Maar nu voor de hoofdmoot (onthou dit, aub…): Deflatie is helemaal niet riskant. In ‘t algemeen: het dwingt ondernemingen er toe om scherper te onderhandelen met hun toeleveranciers (die moeten de prijzen maar verlagen). Vergis je niet: de baronnen in de industrie verdienen in de hele productieketen absurd veel geld, want de laatste fabrikant berekent toch alles door aan de consument. Deflatie zorgt er voor dat die prijzen in de hele keten naar beneden gedrukt worden, en daar is dus helemaal niets mis mee. Maar de regering, en hun ‘hondjes’ bij het CPB, hebben geen flauw benul van economie en ratelen alleen maar na wat ze lezen in de zoveelste krant, waar een of andere zelfbenoemde ‘journalist’, die ‘t ook allemaal niet snapt, allerlei blabla overschrijft van de PR-afdeling en gesponsorde onderzoeksafdelingen van – juist – de industriebaronnen…
Trust me, deflatie is goed! Al in de schoolboekjes economie op de Havo staat ‘economie gaat over het vergroten van de welvaart’, lees: efficienter produceren. En efficienter produceren betekent dat prijzen dalen, niet dat ze stijgen…
Tav de specifieke puntdeflatie in de huizenprijzen: dat is een extra zegen: de huizenmarkt in Nederland is inderdaad EEN GROTE bubble (ter meerdere eer en glorie van de banken (Rabo, die ‘fijne’ bank voorop), de projectontwikkelaars en de overheid (Rijk en gemeenten)), en het is alleen maar goed als die bubble leegloopt voor het helemaal te laat is…
@Ton, ach, voor die 5% per jaar (2% productivity en 3% inflatie), krijg je van TBTB (de hele rijke en machtige mensen) toch maar mooi de gunst om in dit deel van de wereld te mogen leven (met de gebuikelijke disclaimer, natuurlijk).
Ja, dat is een interessant, maar technisch verhaal. Hier moet ook rekening mee gehouden worden volgens mij:
Mocht het CBP deflatie waarnemen. Dan houden consumenten massaal alle uitgaven uitstellen.
Grote bedrijven veranderen slecht, prijsverlaging zijn ook moeilijk. Dus die gaan eerder op de fles dan dat ze hun prijzen (kunnen) verlagen.
@mark
Het CBS publiceert maandelijks, ongeveer een week na het einde van de verslagmaand, de prijsindex van de afgelopen maand. Prijsdalingen worden dus snel genoeg waargenomen.
Het uitstelgedrag door deflatie is echt niet zo’n belangrijk kanaal voor de meeste goederen.
Zou je echt de aankoop van een televisie een jaar uitstellen als je verwacht dat die in een jaar tijd 5% goedkoper wordt? Tuurlijk zijn er enkelen die dat doen, maar het gros van de mensen doet dat niet.
Wel is het zo dat als je eigen situatie onzeker is, dat je dan de aankoop van grote goederen gaat uitstellen. Als je je baan dreigt te verliezen, dan ga je geen nieuwe TV kopen. Als dan veel mensen in zo’n situatie zitten, dan moet misschien de prijs van de TV omlaag om de verkoopvolumes op peil te houden.
Merk op dat in beide gevallen je ziet dat mensen aankopen uitstellen en dat prijzen dalen. Welk mechanisme er achter zit, is daarmee nog niet bepaald. Uitstelgedrag door de verwachting dat prijzen dalen, komt volgens mij alleen voor bij de echt grote aankopen. Huis en auto dus.
@Ton Bedankt voor de uitgebreide toelichting. Eerlijk gezegd vind ik persoonlijk deflatie ook niet zo’n probleem. Maar dat komt eerlijk gezegd omdat ik meerdere malen heb gelezen dat het ook gunstig is voor mensen die gespaard hebben (en een stuk minder voor mensen die schulden hebben). Ik behoor tot de eerste categorie 😉
Deflatie is het probleem niet, hoe de massa erop reageert. Massale vergelijkingen met de crisis in de jaren 30 in de media. Dat zal problemen geven.
Xander schreef: “toch maar mooi de gunst om in dit deel van de wereld te mogen leven”
Het is maar net wat je een gunst noemt! Als ik de culturele bagage en mentale kracht had woonde ik ergens in het oosten van Europa, ruimschoots voorbij de oostgrens van de Europese Unie. Maar die discussie is een beetje lastig, wie hier een beetje spaargeld heeft opzij heeft gelegd, bv vanuit de Calvinistische gedacht of omdat oma dat er met paplepel in heeft gegoten, heeft tegen de huidige koers van de Hryvna een Godsvermogen in Oekraine.
@ton:
Ik ben het niet met je eens, deflatie is wel degelijk zeer gevaarlijk. Deflatie heeft een sterk zichzelf herstellend effect, consumenten stellen aankopen uit, prijzen dalen en het consumenten besluiten langer te wachten. De overheid heeft heel weinig mogelijkheden om dit tegen te gaan. Ze kunnen de rente laten zakken maar lager lager dan 0 is niet zinnig en in een sterk deflatie scenario heb je dan nog steeds een hoge reeele rente (het geld dat je terug moet betalen is veel meer waard dan het geld dat je leende)
Voor goede verhandelingen over dit onderwerp zie: theautomaticearth.blogspot.com