Femke Halsema: “De hypotheekrenteaftrek is de grootste luchtbel in onze economie”

GroenLinks-leider Femke Halsema wil dat bij de komst van een rechts minderheidskabinet de oppositiepartijen zoveel mogelijk samenwerken en proberen noodzakelijke hervormingen op bijvoorbeeld de woningmarkt voor elkaar te krijgen.
In het tv-programma Buitenhof zei Halsema zondag te vrezen dat VVD, PVV en CDA elkaar vooral vinden in ,,wrok en emotie” tegenover linkse partijen, maar dat hervormingen niet tot stand zullen komen. Om die reden bepleitte Halsema gezamenlijke initiatieven vanuit het parlement rond onder meer de kilometerheffing en de aanpak van aflossingsvrije hypotheken. Ze hoopt daarmee dan de steun van het CDA voor die plannen te winnen.

“In 2009 bestaat 69 procent van alle hypotheken uit één hypotheekvorm. Hiervan is de helft een aflossingvrije hypotheek van gemiddeld 120 duizend euro”  bron: CBS

Share Button
Tagged with: ,
43 comments on “Femke Halsema: “De hypotheekrenteaftrek is de grootste luchtbel in onze economie”
  1. alek_a says:

    Het was een bijzondere aflevering Buitenhof vandaag. Het woordje “luchtbel” en “woningmarkt” in dezelfde zin gebruiken. Hm. En dan nog de zeer heldere pensioenen diskussie…

    Volgend week de heer Brikman en wat poppertjes van de Fin industrie in tegenoffansief de polder weer “op de rails” te zetten.

  2. lxiv says:

    Femke heeft hier gelijk in. Als je de aflossingsvrije hypotheek aanpakt kan de HRA ongewijzigd blijven. Het is vooral de combinatie aflossingsvrij en HRA die desastreus is, omdat deze er voor zorgt dat de hypotheekschulden voortdurend enorm toenemen.

  3. Dawg says:

    @2 lxiv

    Zou het echt? Of is het wellicht zo dat andere factoren, waaronder de hra, de prijs van koopwoningen zover heeft opgedreven dat de aflossingsvrije hypotheek voor vele huizerskopers nog het enige alternatief is om de financiering van hun huis rond te krijgen?

  4. alek_a says:

    Femke ziet de HRA als een “stimuleringsmaatregel” op een socialistisch onverantwoord manier. Het feit is dat de HRA geen stumuleringsmaatregel is. Het was, historisch gezien, bedoelt als een regeling die de overheid niet laat profiteren (belastingen innen) van rentes op leningen tussen partikuliers.

    En socialisten willen dat recht nu wel hebben.

    Het probleem, zoals al vaker hier geformuleerd, zit in het bizarre leengedrag en niet per se in de HRA. Wat mij betreft, kan de HRA staan maar aleen als er tegelijkertijd de lening afgelost word. Sterker nog, en dat kan je ook juridisch beweren, de HRA is n.v.t. voor leningen waar aflossen helemaal niet de bedoeling is.

    De HRA is de eigen (bruto)geld van de ontvanger, wij betalen het niet met z’n allen.

  5. nhz says:

    @2:
    ik denk dat ook zonder HRA of ‘aflossingsvrij’ de hypotheekschulden kunnen blijven toenemen, bijv. als men de (hypotheek)rente omlaag blijft manipuleren en regelmatig de NHG grens verhoogd.

    @3:
    hra is een ‘multiplier’ die op zich geen bubble hoeft te veroorzaken, maar in kombinatie met andere factoren het probleem wel veel erger maakt. Dit heeft er voor gezorgd dat de polderbubble een maat groter is dan die in andere landen. Financial engineering in allerlei vormen lijkt mij echter de hoofdschuldige: kunstmatig lage rente, aflossingsvrije en >100% hypotheken (geen aanbetaling, ‘no skin in the game’) en misschien wel als belangrijkste de onmogelijke NHG garantie.

    Overigens, GL wilde toch 30 jaar ofzo uittrekken voor het aanpakken van de HRA? Dat zet geen zoden aan de tijd, de bubble zal lang voor die tijd aan zijn eigen gewicht ten onder gaan. Per direct aflossingsvrij aanpassen (verplicht omzetten naar conventioneler vorm, anders niet meer aftrekbaar) zou dan een nuttiger maatregel zijn.
    Tenzij de politiek op de achtergrond met nieuwe maatregelen komt om hem nog langer overeind te houden (NHG hypotheek met 0% aanbetaling tot 1 miljoen voor iedereen, inclusief nieuwbakken landgenoten?)- en daar kun je gezien de historie op wachten.

  6. Okkie says:

    @nhz
    Als de hra lineair wordt afgebouwd voor bestaande en nieuwe gevallen, vervalt het voordeel voor aflossingsvrij. Dan wordt er gelijk korte metten gemaakt met de rechtsongelijkheid tussen starters en woningbezitters. NHG alleen nog maar bij 100% aflossing en met een lagere ondergrens (200k).

  7. A says:

    @4 NHZ

    Je hebt daar zeker een punt!

    Dan vind ik wel dat banken de bestaande hypotheken 1 op 1 over moeten zetten in annuïteiten.

  8. dalen says:

    @ 4

    “ik denk dat ook zonder HRA of ‘aflossingsvrij’ de hypotheekschulden kunnen blijven toenemen, bijv. als men de (hypotheek)rente omlaag blijft manipuleren”

    Daar hebben de banken nu goede argumenten voor met het Basel 3. Er moet zogenaamd meer winst komen om aan dit akkoord te voldoen.(aanvankelijk voorstel is op voorstel- lees eis- banken dusdanig aangepast dat zij er hartelijk om lachen)

    Was het trouwens niet Basel 1 en 2 en Solvency 2 die een van de oorzaken van de financiele crisis?

    Om de regels te omzeilen hebben banken hun kredieten uit hun balans gehaald door ze te securitiseren en ze op naam van nieuwe SPV’s onder te brengen in belastingsparadijzen die niet onderworpen zijn aan deze regels.

  9. adamus says:

    Femke: €750K hypotheek.

  10. adamus says:

    GL gaat de komende dertig jaar voor duurzaam.

    Natuurlijk gaat de hra er niet aan, het krijgt misschien een ander naampje. Het is namelijk niet mogelijk zonder bloedbad. Dus het gaat niet gebeuren zou KdeK zeggen.

  11. Dawg says:

    @4 nzh

    Goed beschouwd zijn zowel de hra als de NHG ondingen die lasten en risico’s leggen waar ze niet horen. Anderzijds ben ik van mening dat de politiek zelf een klimaat heeft geschapen waar in huishoudingen die geen gebruik maakten van deze faciliteiten een dief werden van hun eigen portemonnaie. Daarom vind ik ook dat deze regelingen niet zomaar van de ene op de andere dag ingrijpend gewijzigd mogen worden. Wel moet terstond met een geleidelijke afbouw worden begonnen. En dan maar hopen dat er in de tussentijd geen ongelukken gebeuren.

  12. vincent says:

    @11 Helemaal mee eens. De politiek heeft dit klimaat gemaakt, de doorsnee burgers zijn massaal mee gegaan en voila een vastgelopen huizenmarkt met torenhoge hypotheken die stagneert zodra het woord HRA in de politiek genoemd wordt. Het vervelende is alleen dat rechts niets wil veranderen en links veelal totaal ondoordachte/onuitvoerbare voorstellen heeft en deze ook niet afstemt onderling waardoor de status quo waarschijnlijk gehandhaafd blijft tot het zootje klapt..Het lijkt wel of niemand binnen de politiek zich hiervoor interesseert of de moeite neemt zich er in te verdiepen, en dit terwijl zij toch een stevig aandeel hebben (middels het jarenlang in stand houden van de HRA en ook de k.k die steeds weer bijdraagt aan 6% stijging tussen aan- en verkoop) in de huidige ellende.

  13. Claude says:

    @5 Eens. Laten we sowieso beginnen met alle nieuwe hypotheken verplicht annuïteitenhypotheken te laten zijn. Je betaalt meer, maar je lost wel af. Bovendien maak je door de jaren heen steeds minder gebruik van de HRA wat op termijn een kostenbesparing inhoudt. Voor bestaande hypotheken zou je een afbouwmodel van 20 jaar kunnen gebruiken (alle hypotheken laten vernieuwen en langs de notaris gaan voor een nieuwe akte lijkt me een slecht plan). Beide zou in principe geen gigantische invloed mogen hebben op het besteedbaar inkomen, maar op het eind van de rit zijn de aftrek mogelijkheden een stuk minder en worden (nieuwe) hypotheken ook daadwerkelijk afbetaald. Aflossingsvrij na deze verandering mag wat mij betreft ook, maar dan zonder HRA.

  14. adamus says:

    En dan maar hopen dat er in de tussentijd geen ongelukken gebeuren.

    …….en die gaan gebeuren, we weten alleen nog niet wanneer en hoe. Eerst de spaarders van hun centjes afhelpen. Hoe de ouders van JanKees dit op gaan lossen????

  15. adamus says:

    Aflossingsvrij na deze verandering mag wat mij betreft ook, maar dan zonder HRA.

    zou ik niet denken. Dan ligt het risico voor 97% bij de belastingbetaler. Leverage hè.

  16. Wilbert says:

    @13
    Op zich geen slecht plan, maar ik ben bang dat je een belangrijk punt over het hoofd ziet. Het lange termijn effect is prima, het korte termijn effect is minder gewenst.

    Stel dat je de annuiteitenhypotheek verplicht voor nieuwe hypotheken, dan wordt de betaalbaarheid gelijk een stuk minder.

    Uitgaande van:
    Hypotheeksom 187.500, rente 5%, looptijd 30jaar, HRA op 42%.

    Annuiteitenhypotheek lasten per maand:
    Bruto € 1007
    Netto € 720

    Voor hetzelfde netto bedrag ‘krijg’ je nu nog zo’n 2,25ton van de bank in geval van een 50/50 aflossingsvrij/annuiteitenhypotheek.

    We weten dat de prijs van huizen in Nederland min of meer wordt bepaald door wat maximaal gefinancieerd kan worden. Het verplicht stellen van een annuiteitenhypotheek leidt dus in EEn klap tot een waardedaling van woningen met zo’n 16,7%.

    Als dat gebeurd zou het mij niet verbazen als ‘slimme’ jongens gaan scheiden en de NHG de restschuld van 37,5k laten overnemen. Waarom zou je immers nog 2,25ton aan hypotheek gaan aflossen als het huis nu nog maar 1,875ton waard is?

    Dit hoeft maar 16k keer te gebeuren en dan is de WEW door zijn fondsen heen en mag de rest door de staat worden opgehoest.

    Dat lijkt misschien erg veel, maar is slechts 20% van de in 2009 met NHG verkochte woningen. Waarbij 2,25ton een vrij gangbare prijs was. Een groot deel van deze starters start zoals we uit andere publicaties weten met meer dan 100% hypotheek, dus het voordeel kan voor sommigen nog hoger uitvallen dan die 37,5k.

    Conclusie: Verplichten van een annuiteitenhypotheek gaat binnen afzienbare tijd de reserves van de WEW tot nul terugbrengen. Dat is niet in het belang van de staat en zal dus niet snel gebeuren.

    Snelle berekening, correcties welkom 🙂

  17. lorenzo says:

    Een correctie kan zijn dat het woord ”staat” door een ander woord ingevuld kan worden.

  18. ll says:

    @ wilbert, dat vraag ik me af, de WEW pot is niet zo groot, maar op=op. Wat staat er in de kleine lettertjes …… ik kan het niet nakijken, want heb zelf geen NHG

  19. papo says:

    @13 Claude

    Na aanleiding van je opmerking om “alle nieuwe hypotheken verplicht annuïteitenhypotheken te laten zijn” vroeg ik mij het volgende af.

    Bij afsluiting van een aflossingsvrij/spaar/belegging hypotheek blijft het “gecreëerde” geld in de economie tot het einde van de looptijd terwijl bij een annuïteiten hypotheek gaandeweg wordt afgelost. Bij eerstgenoemde hypotheekvormen is er aanzienlijk meer geld in omloop wat kan werken als stimulans voor (virtuele) economische groei (en ook inflatie).

    Ergens vind ik het opmerkelijk dat de fiscale regels zo zijn dat er HRA afgetrokken kan worden, en er met een kapitaal verzekering/banksparen belasting vrij gespaard kan worden in box 1 (2 x voordeel). Zou het kunnen dat deze belasting regels indertijd bewust zijn ingevoerd om de economie mee te stimuleren? Zou het afschaffen van deze regels kunnen leiden tot fin. instabiliteit, zeker in de huidige economisch zwakke periode ? M.a.w., is er een exit strategie?

    Kan iemand hier iets over zeggen.

  20. ll says:

    @ wilbert, zo moet je b.v. eerst je huis verkopen.——-U kunt van de Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW) een borg krijgen op uw lening. Dit is de Nationale Hypotheek Garantie (NHG). De stichting betaalt echter niet zomaar al uw schulden. Er zijn grenzen aan de reikwijdte van de borg.

    De borg geldt voor de lening (of leningen) die u met een geldverstrekker hebt op de datum van de verkoop van de woning.
    De garantie geldt alleen voor het bedrag waarvoor het oorspronkelijk is verleend en gaat uit van een ‘annuïtair’ dalende schuld, zoals dat het geval is bij een annuïteitenhypotheek. Dat betekent dat, ongeacht welke hypotheekvorm u hebt, de borg elke maand minder wordt.
    Naast dat de reikwijdte van de borg niet oneindig is, is er ook een aantal voorwaarden waar u aan moet voldoen.

    ——————————————————————————–

  21. ll says:

    Dus als je een aflossingsvrije hypotheek hebt, moet je toch aflossen om aan de borgstelling van de NHG te voldoen.

  22. adamus says:

    vanmiddag nog een windbuil gehoord op Peptalk/bnr. Rondom 14.20/25 was heel amusant.
    Samson wist niet hoe snel hij er overheen moest lullen toen het over extra belasting binnenhalen ging.

  23. Wilbert says:

    @18
    Ik kan de kleine lettertjes ook niet lezen, maar van hun website:

    “Het WEW is een private instelling met achtervangovereenkomsten met Rijk en gemeenten. Dit betekent dat het WEW te allen tijde aan haar betalingsverplichtingen kan voldoen. Als gevolg hiervan beschouwt De Nederlandsche Bank de Nationale Hypotheek Garantie als een overheidsgarantie.”

    Waarbij aangetekend moet worden dat al een tijdje bekend is dat de gemeenten zich willen terugtrekken als achtervanger per 1-1-11, het risico is ze te groot…

    Zie http://www.vng.nl/Documenten/Extranet/Fei/WenE/20091210%20Mededeling%20Stcrt%20achtervang%20NHG.pdf

    De WEW pot bevatte eind 2009 621 miljoen. Als dat op is dan komen verdere aanvragen ten koste van de overheid, na 1-1-2011 dus voor 100% door het rijk, tot die tijd komt nog 50% voor rekening van de gemeenten.

  24. Dawg says:

    @19 papo

    “Zou het kunnen dat deze belasting regels indertijd bewust zijn ingevoerd om de economie mee te stimuleren? Zou het afschaffen van deze regels kunnen leiden tot fin. instabiliteit, zeker in de huidige economisch zwakke periode ? M.a.w., is er een exit strategie?”

    Leuke vraag. Ik ben geneigd je vragen met “ja” te bentwoorden. Onze nationale economie is verslaafd aan schulden. Moet ook wel als je loonmatiging tot de haarlemmerolie voor elke economische kwaal bestempeld.

  25. Martijn says:

    @24

    Geweldige link!

  26. Martijn says:

    VPRO is een van de weinige dingen waar ik lid van ben.

    Heb bijvoorbeeld geen krant (koop er wel eens een los).

  27. Jeroen says:

    @16 Wilbert:

    Als dat gebeurd zou het mij niet verbazen als ‘slimme’ jongens gaan scheiden en de NHG de restschuld van 37,5k laten overnemen. Waarom zou je immers nog 2,25ton aan hypotheek gaan aflossen als het huis nu nog maar 1,875ton waard is?

    Dat zie ik absoluut niet gebeuren. De meeste mensen wonen blij en zonder zorgen in hun woninkje, het droge feit dat dat minder waard wordt is geen reden om zomaar:

    1) te gaan scheiden
    2) je huis te moeten verkopen
    3) in een veel mindere woning te moeten gaan wonen (of huren, of een veel goedkopere koopwoning)
    4) plus de ellende van het scheiden (financiële afwikkeling, whatever…)

    De meeste mensen zien hun huis minder waard worden en denken ” dat trekt wel weer bij, over 10 jaar zie ik het wel”.

    Misschien dat een paar stellen al op het randje zaten om “wat anders” te gaan doen en NHG aangrijpen voor een avontuur zoals jij beschrijft.

  28. lorenzo says:

    Jeroen , ze gaan ook niet scheiden……

  29. lorenzo says:

    ..alleen ergens anders knuffelen.

  30. Okkie says:

    @lorenzo
    Ik mag hopen dat de NHG de scheidingspapieren controleert. Verder sluit ik me aan bij Jeroen, ik denk niet dat er zoveel mensen zijn die verhuizen vanwege een relatief kleine daling in waarde.

  31. Dalen says:

    Is het dan zo zeker dat je geen restschuld hebt?

    Het Waarborgfonds keert uit aan de bank en dan gaat je schuld in principe over naar het Waarborgfonds. In plaats van een restschuld aan de bank, heb je die dan dus aan het WEW. Bij scheiding of andere omstandigheden KAN het waarborgfonds de restschuld kwijt schulden. Je moet dan wel aan diverse voorwaarden voldoen. Gewoon scheiden is niet voldoende.

  32. Jojo says:

    weet er iemand een site waar je een simpel overzicht kunt krijgen van wat de banken uit hebben staan aan hypotheken (bij voorkeur per type hypotheek)? Zou graag willen weten of mijn bank zich te buiten is gegaan aan het verstrekken van aflossings vrije hypotheken en of er ander banken zijn die een beter beleid voeren.

  33. Dalen says:

    @ 32

    Een simpel overzicht bestaat er bij mijn weten niet. Moet je het jaarverslag van de bank lezen dat geeft wel inzicht. Ook staat daar meestal wel wat off balance is verantwoord.

    Vraagje? Wat zijn je zorgen? Tot 100.000 euro is gedekt en voor en/of rekening met iemand anders het dubbele. Heb je meer op dan bank dan zou ik het spreiden over meer banken.

  34. lorenzo says:

    30 . Vaak verhuizen we ook niet vrijwillig en zien eea al aankomen , dan maken we gebruik van de mogelijkheden…
    ik heb de tijd al achter me gelaten dat ik enkel de goedheid van de mens wil en kan zien.
    De praktijk , zeg maar 🙂

  35. Jojo says:

    Dalen,

    ja ik heb al geken naar zo’n jaar verslag maar daar word ik als leek niet veel wijzer van. Ik weet van de 100K garantie maar volgens mij is het uiteindelijk toch beter om een bank te kiezen die gewoon weinig exposure hebben mbt aflossings vrije hypotheken; zou m.i. een teken zijn van verstandig management & beleid en daar vertrouw ik gevoelsmatig meer op dan in een overheids garantie die volgens mij elk moment verlaagd kan worden. De vraag is natuurlijk of zo’n bank nog bestaat. Geert zal het niet leuk vinden maar mischien is het tijd voor een Nederlands Islamitische bank 😉

    Bedankt voor de reaktie hoor. Mischien dat iemand anders een simple overzicht heeft ?

  36. adamus says:

    jojo ze hebben je aan een touwtje; allemaal zijn ze nat gegaan. Ook banken als Triodos via INGgroup.
    VanLanschot heeft heel veel aflossingsvrij. Friesland bank? Die beginnen ook mans mee te doen.

  37. Juan Belmonte says:

    @artikel

    Mevrouw Halsema wappert zachtjes met een roze lapje, geen verstand van stieren, geen houding van vechten, meer van versieren.

    Mooie vertoning, wel gratis, geen cabaret 🙂

  38. Juan Belmonte says:

    Ze houdt teveel van mij, ze weet zich met haar hart geen raad
    ze loopt verdwaasd over de straat, ze loopt zelfs mij gewoon voorbij
    want ze houdt teveel van mij
    …..
    da’s pas cabaret 🙂 (het betalen méér dan waard)

  39. Juan Belmonte says:

    <je moet -ook als parlement- het doel hebben om in te gaan breken

    Mevrouw Halsema, de Tweede Kamer, had die niet “ook” de taak om de regering te controleren ?

    De vragen van Juan is veelal materiaal dat al jááren bekend is… is sinds die kamervragen uit 2005 wel eerder de Totale Nederlandse Hypotheekschuld ter sprake geweest ?

    De heer Trichet die straalt senioriteit uit, die zegt met veel woorden: afgelopen met die HRA. Basta.

    En waar is onze Eerste Kamer, àl die lapmaatregelen (starterssubsidies, etc) goedgekeurd zonder exit-strategie voor HRA, wat een gezellige opa’s en oma’s in die Eerste Kamer, daar zal dan ook géén respect voor gezag uit volgen.

    http://www.huizenmarkt-zeepbel.nl/14-08-2010/hypotheekrenteaftrek-in-andere-landen/#comment-47479

    Immers, geen gezag, geen respect, koeien en kleine stieren kun je straffeloos negeren, daar vloeit geen bloed uit 🙂

  40. Juan Belmonte says:

    Maar ja, wie weet is er een wetenschapper die het gen ontdekt waardoor stieren op rode lappen reageren, dan kunnen we koeien ook voorzien van dat gen en kunnen we we gaan koeienvechten.

    Da’s gelijkheid, daar hebben we recht op 🙂

  41. Dawg says:

    @39 Juan

    LOL.Briljant.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*