Onrust op de woningmarkt

Met Nederland gaat het minder, en met mij zou het ook wel eens slechter kunnen gaan, is de teneur van een enquête naar de reactie van de consument op de financiële crisis. De stortvloed aan slecht nieuws spoort aan tot voorzichtigheid. Dat betekent uitstel van dure aankopen en afzien van luxe uitgaven. Voor bezuinigingen op het dagelijkse budget lijkt vooralsnog geen reden. Een bron van zorg is de inzakkende woningmarkt. Woningbezitters vrezen voor een waardevermindering van hun bezit, aspirant-kopers deinzen terug voor de risico’s. Lichtpuntje is dat veel Nederlanders erop vertrouwen dat de recessie niet lang zal duren.

Onrust op de woningmarkt

Het rommelt op de Nederlandse woningmarkt. De kredietcrisis heeft het vertrouwen van de woonconsument onder druk gezet. Kopers en verkopers maken pas op de plaats. In januari, traditioneel een slappe maand voor de huizenmarkt, klapte het aantal transacties in. Ondanks een daling van de hypotheekrente durven mensen geen risico te nemen. Aan de jarenlange stijging van de huizenprijzen, die trouwens al aan het afvlakken was, is een einde gekomen. Sinds kort dalen de prijzen en de Nederlandse Vereniging van Makelaars (nvm) verwacht dat de huizenprijs dit jaar verder zakt, met gemiddeld 5%. Duurdere woningen worden harder geraakt dan goedkopere. De huizenmarkt is een kopersmarkt geworden. Dat is, bij alle somberheid, gunstig nieuws voor bijvoorbeeld starters. Zij dreigden eerder buitengesloten te raken maar hebben nu meer kans een huis te bemachtigen.

De gevestigde woonbezitter echter, voor wie het huis doorgaans de belangrijkste vermogenscomponent is, laat de ontwikkelingen op de woningmarkt niet onberoerd. Onder de Nederlanders die zich zorgen maken over de crisis domineren, zo blijkt uit de enquête, de huiseigenaren (76%). Een even zwaar stempel drukken zij op het contingent Nederlanders dat vreest dat de crisis hen persoonlijk zal treffen. Zij zullen ongetwijfeld bang zijn dat dit gebeurt door een waardevermindering van hun grootste bezit. Hierbij zij aangetekend dat het om een sociaal relatief sterke groep Nederlanders gaat, zowel qua inkomen als arbeidspositie.

Even aanzien

De uitkomsten van de enquête laten een gemengd beeld zien. Sinds het najaar heeft de Nederlandse consument een waar bombardement van slecht nieuws ondergaan, waarvan de rode draad is dat in een kort tijdsbestek de economische vooruitzichten sterk zijn verslechterd. Er dreigt grootschalige werkloosheid, de pensioenen staan onder druk en de vermogens slinken door klappen op de beurs en een inzakkende woningmarkt. Geen wonder dat een flink deel van de Nederlanders zich zorgen maakt, vreest voor het eigen welbevinden en het koopgedrag uit voorzorg aanpast. De eerste aanvechting is dure aankopen uit te stellen en af te zien van luxe uitgaven. De meesten zien echter vooralsnog geen reden om te korten op het dagelijkse budget. De crisis heeft de consument nog niet in de portemonnee getroffen. Bovendien, wie zijn baan behoudt, ziet dit jaar zijn koopkracht toenemen.

Een bron van zorg is de haperende woningmarkt. Woningbezitters vrezen voor een waardevermindering van hun bezit, aspirant-kopers deinzen terug voor risico’s in deze onzekere tijden. In de afgelopen maanden zijn diverse voorstellen gedaan om het kopen van een huis aantrekkelijker te maken en de kredietcrisis op dit punt te pareren. Voorlopig zonder succes: het vertrouwen om een ingrijpende aanschaf als de koop van een woning te doen, ontbreekt. Lichtpuntje is dat veel Nederlanders erop vertrouwen dat de recessie niet al te lang duurt.

bron: Het kwartaalbericht van de Nederlandsche Bank (DNB).