Overheid blaast extra lucht in de huizenmarkt

Er staat een graafmachine in onze voorkamer die zwarte aarde weggraaft waar onze vloer was. Terwijl ik deze column typ, trekt de dieselrook al verder het huis in. Nou ja, huis, de familie Bouman woont tijdelijk in een bouwput.

Mathijs Bouman

Leuk is anders. Maar de verbouwing kon niet wachten. Om in aanmerking te komen voor het tijdelijk lage btw-tarief moesten we voor 1 juli met het werk beginnen. Het scheelt me een bedrag met drie nullen. Dat cadeautje konden we niet laten liggen.

We danken de meevaller aan de vaderlandse bouwlobby. Die wees Den Haag op de rampen die de Nederlandse bouwsector zouden treffen zonder steun van de overheid. Het vorige kabinet was daar gevoelig voor en kwam in augustus 2010 met een flink pakket aan maatregelen ‘om de woningmarkt een impuls te geven’. De Tweede Kamer had eerder om zo’n pakket gevraagd. Een motie van VVD-Kamerlid Frans Weekers stelde dat de omzet in de bouw was ingestort, de huizenprijzen bleven dalen en de werkgelegenheid in gevaar was. De overheid moest deze ontwikkelingen keren.

Frustrerend

Naast de lage btw voor verbouwingen werd de verhoging van de Nationale Hypotheekgarantie met een jaar verlengd en de hypotheekrenteaftrek voor mensen met twee huizen opgerekt. Alles bij elkaar pompte de overheid voor € 195 mln in de woningmarkt, plus de impliciete kosten van de hypotheekgaranties. Eerder had het kabinet al voor € 395 mln extra in de woningbouw gestoken.

Dat is mooi voor de bouwers en huiseigenaren maar behoorlijk frustrerend voor andere slachtoffers van de crisis. Winkeliers die al jaren de klanten zien kijken zonder kopen en zakelijke dienstverleners die hun omzet zagen kelderen, zien het schaarse belastinggeld zomaar naar de bouwsector en woningmarkt stromen. Ook kunstenaars zonder subsidie en patiënten zonder persoonsgebonden budget vragen zich af: waarom zij wel en wij niet?

‘Too big to fail’

De reden is evident. Er zijn zo veel mensen en bedrijven afhankelijk van optimisme op de woningmarkt, dat de overheid er alles aan zal doen om een echte huizencrisis te voorkomen. Zonder dag en nacht draaiende betonmolens, zonder stijgende huizenprijzen die tophypotheken laten wegsmelten, zonder huiseigenaren die hun overwaarde verbrassen aan nieuwe keukens en whirlpools, komt de economie tot stilstand.

De Nederlandse huizenmarkt is simpelweg ‘too big to fail’. We kunnen een bouw- en huizencrisis niet dragen. Of beter: de overheid durft niet uit te vinden hoe het zou zijn als de prijzen fors zouden dalen. Maar één subsidieronde is niet genoeg om de huizenprijzen langdurig hoog te houden en de orderportefeuilles van de bouwbedrijven gevuld. Er moet steeds nieuw geld bij.

Stop met reanimeren

Vorige week blies de overheid weer een flinke zucht lucht in de huizenmarkt. Frans Weekers, inmiddels staatssecretaris van Financiën, verlaagde de overdrachtsbelasting van 6 naar 2%. Dat is op zich een prima maatregel, want zo’n boete op verhuizen is onzinnig. Maar lagere overdrachtsbelasting had eigenlijk het suikerklontje moeten zijn dat het onvermijdelijke zuur van een lagere hypotheekrenteaftrek behapbaar moest maken. De suiker is nu op, maar de aftrek bestaat nog.

Hier mijn voorstel: stop met reanimeren van de huizenmarkt. Laat de prijzen gewoon flink dalen, zodat huizen weer betaalbaar worden, starters geen ondraaglijke leningen hoeven te sluiten en vraag en aanbod weer bij elkaar komen.

Maar wat zeg ik nu, huizenprijzen die flink dalen? In Nederland? De dieselrook is me blijkbaar te veel geworden.

Mathijs Bouman is macro-econoom.

bron: FD Selections

Share Button
Tagged with: ,
41 comments on “Overheid blaast extra lucht in de huizenmarkt
  1. Daphne says:

    Goed stuk!

  2. sven says:

    Huizenprijzen dalen in Nederland…..? Mumumumumaar dat kan toch niet….?Dat kan toch niet waar zijn ?

    Mij hebben ze verteld dat de huizenprijzen in Nederland alleen maar konden stijgen, echt waar…..!

  3. opzoeknaareenappartementje says:

    Vandaag hoorde ik iets moois op BNR:

    ‘De huizenprijzen gaan weer stijgen, omdat dat beter is dan dalende huizenprijzen en mensen met een negatief kapitaal’.

    Een stommere vorm van ontkenning heb ik tot op heden nog niet gehoord.

  4. Ralph says:

    Slecht stuk. Verlaging van belasting is te nimmer lucht blazen in een bel. Verder leidt deze verlaging direct tot een verlaging van de HRA, er wordt immers minder geleend dus minder afgetrokken. “Laat de prijzen flink dalen”, mooie uitspraak voor een marcro-econoom. Misschien een baan als adviseur voor de regering van China zoeken?

  5. nhz says:

    @4:
    LOL! Natuurlijk is het extra lucht blazen in een bel, de manier waarop maakt niet uit. Het stuk is heel duidelijk: de overheid bezuinigt overal, vaak met de botte bijl, maar de vastgoed sector is volledig uitgezonderd van dit soort bezuinigingen en wordt doorlopend overladen met nieuwe kadootjes.

    In China moet de vastgoed sector tenminste verregaande de eigen broek ophouden, en moeten kopers 40-60% aanbetalen op hun eerste woning (en meestal 100% voor hun tweede woning). Kwa ‘kapitalisme’ doen ze het daar een stuk beter dan in de communistische heilstaat Nederland (waar huizenprijzen door politici en ambtenaren bepaald worden, en niet door de markt).

  6. Frans says:

    Matthijs Bouwman mag dan op gebied van kennis van goud en zilver nog in de babyluiers lopen, qua huizenmarkt zit hij goed.

  7. Juan Belmonte says:

    @ artikel

    Helder, Matthijs Bouman heeft de vinger vaker op de zere plek gelegd, ditmaal op Hogehuizenprijsminnend NL.

    Maar lagere overdrachtsbelasting had eigenlijk het suikerklontje moeten zijn dat het onvermijdelijke zuur van een lagere hypotheekrenteaftrek behapbaar moest maken. De suiker is nu op, maar de aftrek bestaat nog.

    Exact, wie nu nog rekent met 100% HRA over 5,10,15,20,30 jaar is een Kamikazekoper.

  8. Juan Belmonte says:

    @4 Ralph

    “Laat de prijzen flink dalen”, mooie uitspraak voor een marcro-econoom.

    Als nu eens wat economen iets eerder een kredietcrisis hadden durven zien aankomen, was-i wellicht wat minder diep geweest:

    ….

    http://www.huizenmarkt-zeepbel.nl/30-06-2011/%E2%80%98kabinet-halveert-overdrachtsbelasting%E2%80%99/#comment-80464

  9. Vedder says:

    @4 Ralph,

    De titel van dat stuk is ongelukkig gekozen. Dekt in elk geval niet de lading van het punt dat Bouman maakt:

    “..verlaagde de overdrachtsbelasting van 6 naar 2%. Dat is op zich een prima maatregel, want zo’n boete op verhuizen is onzinnig. Maar lagere overdrachtsbelasting had eigenlijk het suikerklontje moeten zijn dat het onvermijdelijke zuur van een lagere hypotheekrenteaftrek behapbaar moest maken. De suiker is nu op, maar de aftrek bestaat nog”

    – “Laat de prijzen flink dalen”, mooie uitspraak voor een marcro-econoom

    Hieruit blijkt dat je volledig de crux mist. Met ‘laat de prijzen flink dalen’ zegt Bouman dat men de markt zijn werk zou moeten laten doen (en dan gaan de prijzen idd onvermijdelijk dalen). Die markt bestaat nu nauwelijks door de buitensporige en schadelijke bemoeienis van de overheid.

  10. Een Ervaren Timmerman says:

    Kleine tip: koop geen huizen waarvan je de gordingen in het dak niet kan zien, want binnen 50 jaar kan je het gehele dak gaan vernieuwen vanwege doorzakken.

  11. Een Ervaren Timmerman says:

    Wilde eerst 25 jaar zeggen, maar het ligt eraan wat er op het dak zit, ramen en dakkapellen maken die tijdspan flink korter.

  12. Een Ervaren Timmerman says:

    Vanaf nieuwbouw btw.

  13. ll says:

    Mijn beste timmerman, wat zijn de gordingen ?

  14. Een Ervaren Timmerman says:

    dwarsbalken van muur tot muur.

  15. ll says:

    @ Ervaren timmerman thankx 🙂

  16. racekever says:

    @ervaren timmerman

    Veel dingen kun je niet zien aan de buitenkant. b.v. hoeveel spouwankers er tussen spouw- en buiten muur zitten. Reken er maar op dat dit bij bepaalde projecten niet te veel zijn. Je hoort de laatste tijd ook wel vaker van die gebouwen die spontaan instorten of ernstige mankementen beginnen te vertonen. (ik overdrijf een beetje)
    Is natuurlijk ook niet vreemd, hé?!’;
    De huizen zijn hun gewicht in goud waard althans dat denkt huizen bouwend en bezittend Nederland. Maar zo krenterig als we zijn moet eerst alles goed uitgemolken worden in de uitbesteding. Vervolgens komt er één voorman op het project en wordt het werk voor 70% door polen verricht. Tja, wat wil men nog verwachten. Kijk bij onze oosterburen werkt dat toch nog een beetje anders, ik bedoel in het land van Oerduitse degelijkheid o.a. Mercedes en BMW. De huizen zijn er relatief vele malen goedkoper en kwalitatief beter gebouwd.

  17. racekever says:

    Ken een voorbeeld van een woning die voor grof geld verkocht werd 400k. Binnen een jaar na aankoop waait de gemetselde gevel eruit en zitten er allemaal scheuren in de muren. Daar zit je dan met je dure bult stenen. Oorzaak Slechte fundering, en te weinig ankers.
    Worden ook wel goede huizen gebouwd maar dan kom je vaak bij de duurdere aannemer uit.
    Per saldo is bouwen ook duur door het verschrikkelijke bruto loon, die uit allerlei verschrikkelijke overheids inhoudingen bestaat. Ja, te hoge brutolonen waarvan allemaal parasieten in Den Haag en Brussel moeten leven. Van dat belastinggeld had de gezondheidszorg gratis kunnen zijn. Maar ja centjes zijn op; Banken, Griekenland etc….
    Straks met 65.. bedoel 67 in een kartonnen doos… Als je het überhaupt haalt.. Zullen ze me eerst moeten exporteren en vervolgens zwart schilderen. vervolgens weer invoeren, kom je in een heel andere wereld… Als je begrijpt wat ik bedoel…

  18. Een Ervaren Timmerman says:

    racekever, een timmerman wordt ook maar uitgeknepen door kantoor mensen die het denken beter te weten, als ik alles doe wat het kantoor zegt zijn we zeer snel failliet. Dus ik verbaas me er niet eens meer over, iedereen weet het beter maar de praktijk kennen ze niet.

  19. nhz says:

    @11:
    ik hoor van diverse kanten dat 25 jaar voor een nieuwbouwhuis een optimistische schatting is.

    @16:

  20. nhz says:

    excuus, er geheurde iets heel merkwaardigs …

    @16: volgens mij kwaliteit van de architectuur, de bouw en de afwerking omgekeerd evenredig met het prijsnivo. Hebben we in Amerika ook gezien tijdens de bubble. Alles wordt toch verkocht ook als het er bedroevend uitziet en totaal niet aansluit op de behoefte, op kwaliteit let niemand (als je maar niet het huizentreintje mist) en de bouwer heeft grote haast om het huis op te leveren want de volgende kopers staan alweer te dringen om hun geld over de balk te gooien, en bouwvakkers zijn duurder dan ooit (behalve dan die uit Polen etc. dus die mogen soms de afwerking nog doen).

    @17:
    ja, je mag bijna hopen dat onze welzijnswerkings hun bubble zover opblazen dat we over 10-15 jaar als asielzoeker in China terecht kunnen, en daar in de watten gelegd worden als zielige Hollanders. Dat mensen daar massaal weg wilden dat snappen die Chinezen dan wel.

  21. Een Ervaren Timmerman says:

    Mensen die op mij hun persoonlijke frustratie gaan uiten kan ik begrijpen, ik zit echter niet meer op bouw-projecten. Ben nog steeds een timmerman en gaf het alleen maar aan.

  22. vincent says:

    Maar lagere overdrachtsbelasting had eigenlijk het suikerklontje moeten zijn dat het onvermijdelijke zuur van een lagere hypotheekrenteaftrek behapbaar moest maken. De suiker is nu op, maar de aftrek bestaat nog.

    Dat vind ik altijd zo’n rare redernatie. De HRA bedraag voor veel huishoudens ongeveer de helft van de maandalsten. De k.k. hebben deze mensen al lang geleden betaald. Zij hebben niets aan verlaging hiervan en dit zijn twee zaken die m.i los staan van elkaar. De enige manier om de HRA af te bouwen is een vlaktax van ongeveer 30% (zou in mijn geval dan ongeveer hetzelfde besteed baar inkomen overhouden) of, en daar lijkt het nu op, voor nieuwe gevallen geen aflossings vrije hypotheken maar bv annuiteiten hypotheken. De reden dat k.k iets maar dan ook iets betekent voor mensen met een tophypotheek, dus de groep die per acuut in de problemen komt bij aanpassen HRA en m.i. de reden waarom dit niet zal gaan gebeuren is mij een raadsel.

  23. vincent says:

    vraag me wel eens af of er iets met deze site is wat spelfouten veroorzaakt, lagg ofzo.. Bij teruglezen weer een paar mooie gezien en doorgaans is dit niet het geval als ik iets intik. Ben in ieder geval benieuwd naar de aantallen huizen op funda over een maandje of 2 nav de verlaging van de verhuisboete

  24. vincent says:

    En nog iets; ben benieuwd in hoeverre de verhuisboete heeft bijgedragen aan de huizenbubble.. gemiddeld 7 jaar wonen mensen in een huis dacht ik? en dan iedere keer 6% extra prijs stijging om weer uit de kosten van deze tax te komen. Misschien is het probleem wel opgelost voor de toekomst als deze helemaal wordt afgeschaft?! Dan kan de inflatie mooi zorgen voor weer betaalbare woningen over enkele jaren.

  25. Een Ervaren Timmerman says:

    Ja gek, ik knal gewoon 6 snelbouwwanden in elkaar morgen. opbouw & afbouw inclusief electra in m’n uppie. Laat me niet lachen.

  26. Ronfin says:

    Zonder dag en nacht draaiende betonmolens, zonder stijgende huizenprijzen die tophypotheken laten wegsmelten, zonder huiseigenaren die hun overwaarde verbrassen aan nieuwe keukens en whirlpools, komt de economie tot stilstand.
    De Nederlandse huizenmarkt is simpelweg ‘too big to fail’. We kunnen een bouw- en huizencrisis niet dragen.

    Inderdaad, dat kunnen we niet.
    Depressie.
    Te zwartgallig?
    Time will tell.. tik tak tik tak tik tak

  27. Een Ervaren Timmerman says:

    Ik vraag me af waarom sommige personen erg druk bezig zijn met het letten op andere personen, terwijl ze zelf kunnen deelnemen aan het arbeidsproces.

  28. Een Ervaren Timmerman says:

    Ik wil niet eens meer met de overheid praten, gezien het gedrag dat ze hebben.

  29. racekever says:

    @27
    Da’s een goeie, Ik hoorde dat ze op sommige bouwprojecten al met camera’s en semafoon’s werken van euh “bouwvakker wat doe jij daar achter die muur” of “waar ga jij naartoe” Werkelijk ceaucsecu kon er puntje aan zuigen in Roemenië.

  30. Ralph says:

    @9; Precies en daarom is dit ook geen maatregel die extra lucht in een zeepbel blaast, maar er juist uithaalt. Deze maatregel verbetert de marktwerking deels. Al is er weinig sprake van marktwerking wanneer er bepaald wordt hoeveel je mag lenen en dit variabel is aan de eisen van de overheid en banken. Feit blijft dat deze maatregel géén extra lucht de “zeepbel” inblaast.

  31. Maria says:

    @13 Il

    Gelukkig heb je meer verstand van financien? (met een lachende smiley erachter)

  32. Maria says:

    @10 Ervaren timmerman

    Dat is geen kleine tip die u aangeeft maar een zeer grote investering voor diegene die dit overkomt.
    Mijn vraag: wat is de oorzaak van het doorhangen van de gordingen?

  33. jim says:

    Zullen we het weer over marktwerking gaan hebben zodra de HRA weer ter discussie staat?

    Daar gaat het Mathijs om volgens mij. Al die schijnbewegingen (of vluchtpogingen) vh kabinet kosten op termijn alleen maar meer! En bevoordelen stelsigmatig ‘n elite. Kijk naar de de stroom van publicaties die over ons heen spoelt over de volgens velen kortzichtigheid bij de maatregelen mbt de ob van dit kabinet. Je hoeft ook geen macroeconoom meer te zijn om te CONSTATEREN dat die gevoerde groei en energiepolitiek slechts leidt tot ‘n oplopende schuldenlast.
    Het krediet is hier op. Al ‘n hele tijd.
    Wanneer gaan we eens echt aan het werk?
    Na de vakantie zeker.
    Even lucht…Even ademhalen.
    En dan weer opositie voeren en doorwandelen op de doodlopende eigen weg.

  34. Vedder says:

    @30 Ralph,

    “Al is er weinig sprake van marktwerking wanneer er bepaald wordt hoeveel je mag lenen en dit variabel is aan de eisen van de overheid en banken”

    Dat de banken daar eisen aan stellen is niet meer dan logisch en marktwerking ‘pur sang’. De bank loopt immers het risico van niet-terugbetaling. Dat de overheid zich zich ermee bemoeit is deels te billijken gezien het grote risico van de huizenmarkt voor de nationale economie, maar directer nog omdat de overheid domweg via garanties van hypotheken en spaargelden etc. mee in de deal zit. Daardoor is er een vermenging van publieke en private belangen, een veel gehoorde klacht op dit forum overigens (nhg etc.).

  35. Ralph says:

    @34 De banken bepalen deze regels niet alleen, maar “met” de overheid. Onderlinge afspraken noem ik ook geen marktwerking maar corruptie. Ik ben het dus grotendeels met jou eens.

  36. Ronfin says:

    @34 en @35
    Ralph:
    ben je een makelaar of iemand die een persoonlijk belang heeft in het poneren van een positieve beeldvorming rond de huidige huizenmarkt?

  37. Vedder says:

    @35 Ralph
    Ik volg je redenering niet. Wat bedoel je precies?

  38. PessimistXL says:

    De rijksoverheid gedraagt zich op de woningmarkt als een oververmoeide pokeraar die blut is maar in het casino nog wat laatste fiches opneemt met de belofte dat hij ze zal terugbetalen uit de winst die hij ZEKER zal behalen uit het eerstvolgende spelletje.

    http://www.z24.nl/analyse/artikel_228042.z24/Thijs_Peters__Verhuiskado_kabinet__met_gat_in_de_hand.html

    Maar ongetwijfeld zie ik het allemaal verkeerd en is er geen sprake van een paniekmaatregel maar past de verlaging van de OB volstrekt in een ‘grand scheme’ om de woningmarkt weer los te trekken. De ultieme strategische kwaliteiten van ons kabinet zijn voor een simpele blogger soms moeilijk te doorgronden.

  39. vincent says:

    geen reactie op mijn post 22 🙁 ik had gehoopt iets wijzer te worden maar vooralsnog zit dit er kennelijk niet in.

  40. lorenzo says:

    40 , wie luistert en nog naar wie ?

  41. Ronfin says:

    En Ralph haakt af..

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*