De woningmarkt in Nederland trekt ook internationaal de aandacht met haar buitenissigheden. Zorgen over de risico’s voor het financiële stelsel nemen toe.
‘Daling huizenprijzen vlakt af.’ ‘Aantal huizenverkopen minder hard naar beneden.’ Ook de situatie op de Nederlandse woningmarkt wordt vaak in makelaarstermen beschreven. Net als de verzakte hoekwoning doorgaat voor nagenoeg vrijstaand huis met speels niveauverschil, zo is de omslag op de woningmarkt ook als korte adempauze te verkopen. En wie wil daar nu niet in geloven?
Econoom Rick van der Ploeg, tegenwoordig hoogleraar in Oxford, waarschuwde deze week in NRC Handelsblad dat ook Nederland kwetsbaar is voor besmetting in de eurocrisis. Niet omdat het begrotingstekort zo hoog is of de staatsschuld zo omvangrijk, maar omdat de onevenwichtigheden op de woningmarkt een gevaar vormen voor de financiële stabiliteit.
Van der Ploeg kan moeilijk weggezet worden als een PvdA’er die vrijblijvend tegen de hypotheekrenteaftrek ageert. Hij werd zelf ooit bijna de fractie uitgezet toen hij zijn vraagtekens plaatste bij deze subsidie op lenen, toen dat ook bij de sociaal-democraten nog taboe was. En zijn zorgen worden gedeeld door instituten als de OESO, de organisatie van rijke landen, en het Internationaal Monetair Fonds.
De Nederlandse woningmarkt is zo uitzonderlijk dat deze een hoofdrol speelt in een recent internationaal vergelijkend onderzoek van de OESO. Zij geldt als een van de meest door de overheid gereguleerde woningmarkten ter wereld: op de koopmarkt via de hypotheekrenteaftrek en op de huurmarkt via de huurtoeslagen en regulering van huurprijzen.
De denktank uit Parijs constateerde vorige week dat de nieuwbouw van woningen in Nederland nauwelijks op prijsschommelingen reageert. Na Tsjechië is dat gebrek aan marktwerking in Nederland het laagst van 21 onderzochte landen. Het betekent dat er sneller complicaties ontstaan en de economie minder goed functioneert. De OESO schat dat het aantal jaarlijkse verhuizingen in Nederland met de helft zou toenemen als de nieuwbouw van woningen net zo snel op prijsstijgingen reageerde als in een gemiddeld OESO-land. En dat is weer goed voor de arbeidsmobiliteit, de flexibiliteit op de arbeidsmarkt.
De Nederlandse woningmarkt is op meer vlakken een uitschieter. Nederland valt in de categorie OESO-landen met „zeer grote” prijsstijgingen van woningen sinds 1980, samen met landen als Ierland en Spanje. Nederland heeft na Zweden de meest gereguleerde huursector en verstrekt relatief de meeste subsidie voor hypothecaire leningen (zie grafiek): het verschil tussen de marktrente en het nettotarief van de financiering is in Nederland het grootst. Bij het aantal huurders met lekkende daken is Nederland ook een uitblinker, en qua huurders met ruimtegebrek figureert Nederland eveneens aan de top: huurregulering gaat vaak samen met minder kwaliteit en kwantiteit van het woningaanbod.
Die problemen zijn niet onopgemerkt gebleven. Het kabinet-Rutte heeft plannen om de huursector te verbeteren. De huurprijzen worden straks meer vrijgegeven waardoor aanbod en vraag beter op elkaar worden afgestemd en de nu vrijwel non-existente markt voor duurdere hoogwaardige huurwoningen zich kan ontwikkelen. Zo ontstaat er een betere aansluiting tussen kopen en huren. De regering pakt daarnaast het ‘scheefwonen’ aan – te hoge inkomens in te goedkope huurwoningen.
Maar dat andere deel van de woningmarkt, de koopmarkt, laat Rutte ongemoeid. Sterker, de stimulering daarvan is alleen maar uitgebreid met een tijdelijke verruiming van fiscale aftrekmogelijkheden en het ophogen van de NHG-garantie waarbij de Nederlandse overheid borg staat voor hypotheekgevers. Ruwweg 80 procent van de nieuw verstrekte hypotheken krijgt staatsgarantie. Moedigt dat niet riskant gedrag aan?
Eind 2009 stond het Rijk garant voor meer dan 108 miljard euro aan hypothecaire leningen, bijna de helft van de rijksbegroting. Met zulke bedragen is het begrijpelijk dat economen zich inmiddels zorgen maken over de risico’s voor de financiële stabiliteit.
Van der Ploeg spreekt van een ‘moral hazard’-probleem dat niet bespreekbaar is in Den Haag. Doordat veel van de risico’s van lenende consumenten elders neerslaan, wordt ongewenst gedrag aangemoedigd. Welke politicus zegt dat 6 ton aflossingsvrij lenen in veel gevallen een teken is van boven je stand leven? Nederlandse huishoudens waren tien jaar geleden al wereldkampioen hypotheekschuld. Als zij in de problemen komen, hebben de banken ook een probleem.
Lees verder op nrc.nl
Loading ...
wat een azijnpissers zeg, we doen het kwa marktwerking toch beter dan Tsjechië 😛
“Welke politicus zegt dat 6 ton aflossingsvrij lenen in veel gevallen een teken is van boven je stand leven? ”
tja, da’s moeilijk als je zelf als politicus al 750K tot 1 hypotheek hebt, soms ook nog tegen extra gunstige kondities speciaal voor politici …
@1 (nhz)…
Zoals ik net in een ander thread al schreef, gaat een kennis van me – werkzaam in de advocatuur – binnenkort het land verlaten om zich in Singapore te vestigen. Ik weet niet of hij de Nederlandse financiële situatie in zijn overwegingen heeft meegenomen, maar het is geen domme jongen, dus dat zou zomaar kunnen. Ik begin trouwens steeds meer te geloven dat het met dit land echt niet meer goed komt als dit “kabinet” zijn termijn van vier jaar afmaakt. Als het dan toch nog wel goed gaat komen, zal dat zijn omdat we de jaren daarna enorm gekort en belast zullen worden. En waarom? Om de gevolgen van een piramidespel op het allerhoogste niveau te compenseren?
Men had al tijdens dit “kabinet” kunnen voorstellen om het hoogste tarief van de HRA (52%) af te bouwen naar 42% over een periode van tien jaar. Maar men doet gewoon helemaal niets, terwijl het water blijft stijgen. Intussen bevinden we ons in allerlei internationale rapporten al aan de extreme uiteinden van grafieken en tabellen v.w.b. stimulering van de woningmarkt en overheidsinmenging. De ECB zal binnenkort de euribor verhogen en financieringseisen worden steeds strenger, dus huizenprijzen zullen dalen – net als eventuele overwaarde op woningen. Ik ben eigenlijk niet meer bereid nog bij te dragen aan een systeem dat de daling van huizenprijzen (gezonde correctie) nog langer probeert uit te stellen.
Ik vind een systeem zoals dat in Italië bestaat eigenlijk veel gezonder: een hoge eigen inleg, nagenoeg géén subsidie op de rente door de overheid, geen aflossingsvrije hypotheken. De Duitsers doen het ook veel beter. Ik vraag me af wat er gebeurt als de rentes straks weer gaan stijgen. Men moet niet vergeten dat de inflatie in Nederland achterloopt bij die van Europa, dus wij krijgen hier al te maken met een hogere euribor als de inflatie nog zeer matig is. Hogere opslagen op hypotheken door de slechte kapitaalspositie van Nederlandse huizenbezitters (maximaal gefinancierd) zullen natuurlijk ook voelbaar worden.
Het zou zomaar kunnen dat we het Ierse scenario gaan volgen. We hebben in Nederland namelijk onder andere het derde (!) pensioenfonds ter wereld (ABP), en dat zou bij een stijgende rente heel goed kunnen gaan presteren.
Dan halen we daar toch gewoon de gelden uit om de woningmarkt overeind te houden? Of we verhogen de belastingen op spaargeld. Alles voor de hoge huizenprijs!
Het bestuur van dit land gaat – zeker nu – intuïtief en rationeel lijnrecht in tegen alles waar ik in geloof (duurzaamheid, rechtvaardigheid, gezondheid van mens en milieu). Ik ben niet ook nog eens van plan de “nuclear fall-out” van dit verwilderde “kabinet” straks te moeten oplossen.
Wat een corruptie; “Atlas Shrugged” van Ayn Rand lijkt er wel een kinderboek bij…
Cheerio,
Dow Jones
@artikel
Goed dat NRC een kritische blik in eigen keuken werpt in het artikel
Huizenmarkt NL gevaar voor financiële stabiliteit
Wat toegevoegd zou kunnen worden is een belanghebbendenplaat: hoe zit Hogehuizenprijsminnend NL nu in elkaar en waar vallen nu gaten in begrotingen en SUSHI op balansen.
Het lijkt erop dat het taboe er een beetje van af aan het gaan is.
@2:
tja … ik wilde in 2005 naar NZ emigreren om vergelijkbare reden, Azie en omstreken heeft de toekomst. Het wordt hier nooit meer wat (in ieder geval niet de komende 10-20 jaar, want zolang gaan we hier zeker achteruit kachelen).
Als Rutte echt liberaal was dan had hij deze historische kans genomen om echt liberaal beleid te voeren, door in één klap de HRA en huursubsidie af te schaffen én de inkomstenbelasting te halveren. Voor mensen met een verantwoorde hypotheek zou dat weinig uitmaken; voor de grote gokkers, en mensen met bijstand en een vet gesubsidieerde woning wél, en terecht. Dat zou ook een enorme stimulans zijn om weer de handen uit de mouwen te steken. Maar nee, Rutte c.s. kiest voluit voor de belangen van de huiseigenaars met tophypotheek, en de hele vastgoed/financiele maffia, vóór verder gaan met slapende rijk worden als land in plaats van iets nuttigs te gaan doen, terwijl inmiddels duidelijk moet zijn dat dat niet werkt.
Ik denk niet dat de ECB de Euribor significant gaat verhogen, want dan gaat privé Spanje geheid failliet; de helft van de scheefleners heeft daar een aflossingsvrije variabele rente hypo op basis van Euribor + 0.5% ofzo. Ze zullen het geld wel bij de spaarders halen, via gierende inflatie.
@4 (nhz)…
“Als Rutte echt liberaal was dan had hij deze historische kans genomen om echt liberaal beleid te voeren, door in één klap de HRA en huursubsidie af te schaffen én de inkomstenbelasting te halveren. Voor mensen met een verantwoorde hypotheek zou dat weinig uitmaken; voor de grote gokkers, en mensen met bijstand en een vet gesubsidieerde woning wél, en terecht.”
Volledig mee eens, maar ik zie het inderdaad ook niet zo snel gebeuren. Al dat geklaag over een instortende woningmarkt bij afschaffing van de HRA is natuurlijk ook enorme onzin. Bij de huidige rentestanden zijn maandlasten gemakkelijk op te brengen, ook zonder HRA. Elke dag dat de HRA langer blijft bestaan is dus een dag van extra “moral hazard” met potentieel catastrofale gevolgen in de toekomst. Helemaal niets aan de HRA doen is dus ook helemaal geen optie. Ik denk trouwens dat ook huizenbezitters dat onderhand beginnen te beseffen. Het is immers ook geen pretje als het land waar je woont failliet gaat. Dat is ook niet best voor de waarde van je huis…
Bij het verhogen van de euribor ben ik toch nog steeds geneigd Jean Claude Trichet het voordeel van de twijfel te geven. Hij heeft een mandaat (prijsstabiliteit in de eurozone) en dat dient hij te handhaven. De inflatie voor de twintigste eeuw lag aanmerkelijk hoger dan die 2% per jaar die de ECB nu hanteert, maar de inflatie sinds 1999 bedraagt toch echt 1,97% op jaarbasis. Het mandaat is dus kordaat gehandhaafd door de ECB, maar er is natuurlijk ook geen enkele speelruimte meer over binnen het mandaat. Praatjes over compensatie over de lange termijn en kortstondig hogere inflatie zullen gewoon niet geaccepteerd worden door de consument.
Zodra de inflatie in de eurozone de 2% structureel begint te overschrijden (dus los van seizoensinvloeden en de olieprijs en grondstoffenprijzen) zal de ECB moeten ingrijpen. Men kan zich niet verschuilen achter statistieken of andere trucs. Als een pak melk opeens €2,49 kost en een brood €3,10, dan krijgt de consument dat waarschijnlijk wel door. Ik denk echt niet dat de ECB het zover zal laten komen.
Het zou alleen dus wel verstandig zijn om een Europees obligatiefonds paraat te hebben vóórdat die verhoging van de euribor nodig is en eventuele problemen voor Spanje beginnen op te treden. Zoals je weet ben ik een groot voorstander van een Europees obligatiefonds, mits daaraan strenge voorwaarden worden verbonden. Wat vind jij daar trouwens van? Pros and cons weighed?
Cheerio,
Dow Jones
@5 Dow Jones
Om maar voor m’n beurt te spreken. Mij lijken die Eurobonds een heel slecht ide’.
1. Schulden van huishoudingen,banken en overheden verdwijnen niet, maar worden alleen op een nog hoger niveau gecollectiviseerd. Het piramidespel gaat een nieuwe ronde in.
2. Het moral hazard probleem wordt alleen maar groter gemaakt als men weet dat schulden (ten dele) op een groter collectief afgewenteld worden.
3. DE EU instiututies zouden op deze menier de crisis gebruiken on nog meer macht naar zich te trekken dan nu ze al hebben.
Eurobonds zijn de zoveelste poging de solvabiliteitsproblemen die zijn ontstaan door de schuldencrisis af te doen als een liquiditeitsprobleem.
Off-topic
Over WACHTEN.
1 mei 2007 stond er dit in NRC
Wachten op de zware klap uit Spanje
http://www.nrc.nl/economie/article1793502.ece/Wachten_op_de_zware_klap_uit_Spanje
Featuring Paco de Puttengraver.
En attendant Godot
Wir haben es gewusst en toch duurt het allemaal even voordat erkenning en gewenning hand in hand gaan.
Sin poesía
no se puede torear
@6 (Dawg)…
Mijn reacties…
1.) Inderdaad verdwijnen schulden niet vanzelf; er zal nog steeds bezuinigd moeten worden. Er is echter geen sprake van een piramidespel, integendeel zelfs. Omdat de schuldendruk onder één Europees obligatiefonds realistischer wordt voor Griekenland, Ierland, Portugal en wellicht Spanje zullen ze mogelijkerwijs wel worden afbetaald. Dat is nu – met rentes op staatsleningen die soms tegen de 12% lopen – nog maar de vraag. Het is geen perfecte oplossing, maar in ieder geval veel beter dan het huidige systeem.
2.) Het “moral hazard” kan ondervangen worden door het stabiliteitspact streng te handhaven en begrotingen openbaar te maken. De les die geleerd is uit het Verdrag van Versailles is dat een te strenge straf (Duitse herstelbetalingen) juist kan leiden tot escalatie van het probleem. De Tweede Wereldoorlog zou kunnen worden gezien als een direct gevolg van de Eerste Wereldoorlog, met het Verdrag van Versailles als katalysator.
3.) Meer centralisatie van de politieke macht is in Europa juist nodig. Dat hiervoor meer transparantie in de politieke structuren nodig is lijkt inderdaad evident.
Cheerio,
Dow Jones
Gratis cabaretteketet 🙂
Off-topic
Juan is vergeten om één van de Motto’s van Freek na te papagaaien.
Excuses daarvoor gevraagd 🙂
Vorig jaar Komt u volgend jaar maar terug
Dit jaar:
@9 Juan
In onderstaande artikel van Reggie Middleton staat een mooi overzichtje van het totaal der schulden van de PIIGS (even doorscrollen. Ze hebben in totaal een bruto schuld aan het buitenland van circa 4.000 miljard. Spanje zit voor meer dan 1.000 miljard aan de haak. Hoofdzakelijke private schuld.
http://www.zerohedge.com/article/egypt%E2%80%99s-social-unrest-pan-european-economic-and-financial-contagion-let%E2%80%99s-walk-through-logic
@10
U doelt op
http://boombustblog.com/media/wpmu/uploads/blogs.dir/1/files/2010/05/foreign-claims-of-PIIGS.png
Weet je wat ik net dacht? Wat zouden mensen toch een fantastische dingen kunnen doen als de financiële sector en de overheden niet meer leidend zouden zijn maar de mensheid zouden dienen. Als we niet allemaal hoefden na te denken over hypotheken, geld, belastingen et cetera zouden we ons gewoon op ons werk en onze interesses kunnen concentreren.
We zouden bijvoorbeeld de gitaar weer eens ter hand kunnen nemen…
http://www.youtube.com/watch?v=m8TEgdKSrv8
Cheerio,
Dow Jones
@11 Juan
Ja, dat was ‘m. ‘t Is inderdaad opvallend hoe groot de de vervlechting is van het kapitaalverkeer in het eurogebied. heeft waarschijnlijk iets te maken met het verdwijnen van de wisselkoersrisico’s sinds de introductie van de euro. Die risico’s dienen zich alleen nu aan als landenrisico’s.
Of, om een van je uitspraken te parafraseren: als de rente geen risico’s meer weerspiegelen…..
Hoe zou de geleidelijke vermogensopbouw van huiseigenaren, nog zonder waarde vermeerdering/mindering worden meegerekend in het zo uitgebreide eenrichtingsverkeer op dit forum?
Hoeveel huurders ken je die na 30 jaar 2 ton hebben gespaard?
Dan moet je dus netjes 550 euro per maand sparen, wie doet/kan dat naast zijn sociale of particuliere huurwoning, 30 jaar lang?
Iemand die 50.000 euro bruto verdient per jaar en die juist nu gebruik maakt van de leuke koopjes die zich voordoen zal heus geen miskoop doen. Mijn advies is zoek dat koopje, neem een leuke bankspaarhypotheek en zorg dat je af en toe wat extra aflost waardoor je de bankverdiencurve in je eigen voordeel ombuigt. (uiteraad geen aflossingsvrij opties nemen e.d.)
Kijk eens naar de huizenprijzen rondom de mooie hanzesteden in Nederland, de boerderijtjes zijn daar van 7 ton gezakt naar 4,5 ton..als je denkt dat dit na wat voor verandering of crisis dan ook verder zakt naar 3,5 ton ben je echt blind.
Geniet daarnaast van de fiscale voordelen zolang ze nog duren, maar wees niet bang dat aanpak van de HRA aftrek zal leiden tot je persoonlijke doomsday. Nederland beschermt zijn economie keihard t.o.v. andere landen en doet dat in een hele lange en oneerlijke traditie (van voc mentaliteit tot nu top 6 eurolanden). Zelfs de downfall van huizenprijzen is berekend en zal worden gecompenseerd door de pedante rijkdom en bestuurscultuur van ons landje, tenzij de wereld echt op zijn kop gaat blijven de rijken rijker worden en de armen armer, mijn laptopje wordt immer uiteindelijk gerecycled door kinderhandjes die jong sterven op een vuilnisbelt. Ik ben er niet trots op maar het is helaas de realiteit.
Voor de echte slimmerikken en zeikerds over ambtenaren, vraag jezelf eens af hoe dit komt en of de gemiddelde ambtenaar danwel iemand die trots? werkt in het economisch bepaalde niet ambtenaarschap (dat kennelijk 100% effectief is en geen geld verliest?) wel snapt hoe nederland werkelijk zo rijk is en blijft als het nu is, en wat bestuurscultuur verder inhoudt verder dan bestuurders die wachtgeld innen.
Mijn gemiddeld vriendenkring is en zal er niet snel op achteruitgaan vergeleken met de hurende achterblijvers die geen eigen vermogen opbouwen. Ik heb een periode 1000 euro per maand gespaard, maar na de bankencrisis besloten te gaan ondernemen, dat levert je heel wat meer op dan de huidige spaarrente. Vind het ook een beetje frustrerend idee dat je weliswaar 360.000 euro hebt gespaard na 30 jaar, maar dan nog steeds in je huurwoninkje zit.
De gemiddelde nederlander is erg gefocussed op zijn potentiele vermeerdering danwel vermindering van zijn vermogen, maar al die analyses had je gisteren, vandaag en morgen kunnen gebruiken om je land dankbaar te zijn, geld te verdienen en vervolgens de verantwoordelijkheid te nemen om de iets meer wereldwijde ongelijkheid te bestrijden.
Hoewel dit forum duidelijk niet is opgericht om de wereld te verbeteren, kan ik mij echter ook niet aan de indruk onttrekken dat de meesten speculeren op een winst of angst voor verlies uit eigenbelang dus..
Ik hoop dat zij die willen verhuizen dat doen, en het gezeik tegen de vvd klink mij als muziek in de oren, hoop dat dit doortrekt naar het zo eenzijdige en aan dit forum gelijkende geluid van de pvv leidt tot een meer sociaal liberaal geluid, maar ik ben onpartijdig want uiteraard, een ambtenaar, and proud of it!
@ nhz & Dow Jones: you are rocking! Ik concentreer me hoofdzakelijk op internationaal terrrein, en kijk soms op deze site: ik ben erg blij dat ik hier mensen aantref waarbij ik me “vertegenwoordigd voel”.
@ Dow: euro bonds: helemaal mee eens, maar nog erger SDR: er wordt goddomme gepraat over een credit van 100 bijoen. (credit te vertalen door: “schuld”.)
Het is godomme ongelofelijk dat de VVD zo blind is. VVD: deflatie, ooit van gehoord??
Als je nu nog denkt dat het spel wat afgelopen deccenia is gespeeld, nu nog verder kan worden gespeeld dan behoor je tot de groep randdebielen. De eo-achtige uitstraling van Rutte (overtuigd van zijn positivistische houding van de maakbaarheid van de samenleving, de “we gaan het doen” metaliteit) getuigd ervan dat hij zit vastgebakken in het oude paradigma. en dat hij vrolijk doorgaat met de oude weg, terwijl de wereld in brand staat.
GODVERDOMMME WAKKER WORDEN!!!
“De EURIBOR” is de kortlopende rente-curve tot en met 1-jarige interbancaire leningen. De ECB zet de EURIBOR rente niet, dat doet de interbancaire markt. Het is wel zo dat de ECB middels (reverse) repo en andere “open market operations” en “tijdelijke” liquiditeitsfaciliteiten de liquiditeit in het financiële systeem beinvloedt. Deze liquiditeit houdt het insolvabele banksysteem op de been. Zonder ECB interventie zouden banken elkaar geen leningen meer verstrekken, wat gelijk is aan een EURIBOR curve die vele procentpunten hoger ligt dan nu.
Thans is er geen gebrek aan liquiditeit en door de economische overcapaciteit die hiermee in stand gehouden wordt, zie ik de komende jaren geen significante stijging over de gehele rente-curve: Japan scenario dus. Alleen een accute collectieve angst voor de insolvabiliteit van het financiële systeem (lees: gewaarwording dat al het krediet nooit afgelost kan worden) kan een kentering veroorzaken waarbij de euro keldert en de rente-curve fors stijgt: IJsland scenario dus.
Huizenprijzen in Japan zijn al twee decennia in een deflatiore spiraal. Huizenprijzen in reële EN nominale zin zijn de afgelopen drie jaar fors gedaald in IJsland. Maar Nederland is anders.
Hé, admin! Waar is mijn EURIBOR reactie gebleven?
Vorige opmerking svp negeren… blijkbaar was er wat mis met mijn cache ofzo! :-/
@12 helemaal gelijk!!!! Maar wat is nog het verschil tussen financiële sector en overheid? Ze hebben gelobbyt, ze hebben hun wetgeving gekregen, ze hebben lekker gegokt op de beurs, verliezen waren voor de belastingbetaler, de overheid zegt gewoon ‘geef maar aan ons’. Fascisme is dat. Wordt nog wat als er bij ons een crisis komt.
Gisteren iemand helpen verhuizen naar klein huisje van 4 ton, iedereen bovenop elkaar, absurd. Leeuwenveld heet het, in Weesp. Van binnen wel mooi, nieuwbouw. Voor die 4 ton moesten de muren nog gestucd, nieuwe keuken in, vloer, absurd. Maar ja, als de crisis echt groot wordt dan doet het er denk ik niet meer toe, hoeft nooit meer terugbetaald te worden.
Reactie van minister de Jager:
DEN HAAG – Dat Nederland volgens de berekeningen van het Europees statistisch bureau Eurostat een staatsschuld heeft die 300 miljoen euro hoger uitvalt, heeft volgens minister Jan Kees de Jager van Financiën geen gevolgen.
© ANPDe Jager zei vrijdag na de ministerraad dat de garanties voor het Europese noodfonds niet meetellen in het begrotingstekort en dus ook niet bezuinigd hoeven te worden.
Ze tellen wel in de brutostaatsschuld zoals Eurostat die berekent.
Maar de garanties zijn volkomen ”transparant” voor de financiële markten en De Jager verwacht dan ook geen ”merkbare invloed” op de rente op Nederlandse obligaties.
”We kunnen goedkoper dan ooit obligaties uitgeven en daar ben ik heel blij mee.
het cyclisch levende stemvee heeft nog even uitstel gekregen . Nou vooruit , even dan.
Huisje
Ben het met je eens dat het kopen van een huis en op een verantwoorde wijze je hypotheek aflossen meer zoden aan de dijk zet dan een huisje huren zonder maandelijks een x bedrag opzij te zetten (wat vaak het geval is).
Tel daar bij op de staat waarin koopwiningen verkeren toch beter is, zie het onderwerp over
lekkende daken.
Ook klopt het lijkt mij dat in bepaalde regio’s prijzen niet nog meer zullen zakken. Daar is voor de verkopende partij geen enkel belang bij.
En inderdaad niks mis met het fucntioneren van een ambtenaar, al kan het overheidsapparaat wel in functionaliteit een slag maken door zich bijvoorbeeld meer te bezinnen op haar kerntaken (maar dat is een politieke discussie).
Kortom ik ben het helemaal met u eens!
@24 dit commentaar begrijp ik niet. We betalen 50% tot 70% belasting, we zitten voor het merendeel op elkaar gepropt in lelijke huizen. Klemgezet in verplichte pensioenfondsen die GEGARANDEERD gaan falen. Banken gokken en wij moeten ervoor opdraaien maar de overheid kan hoogstens ‘een efficiëntieslag maken’……………
——-
En inderdaad niks mis met het fucntioneren van een ambtenaar, al kan het overheidsapparaat wel in functionaliteit een slag maken door zich bijvoorbeeld meer te bezinnen op haar kerntaken (maar dat is een politieke discussie).
@Juan,
Ik heb weer een kleine aanvulling op de TTT.
Ik heb als selectie alles boven de 20% daling.
Dit zijn de huizen die in januari een wijziging hebben gehad en daardoor boven de grens zijn gekomen.
Kornalijnhorst 94 -39.1% 275000 167500 (05-03-08)
Vreeswijkstraat 101 -36.5% 275000 174500 (29-08-08)
Westeinde 139 a -30.4% 645000 449000 (19-06-08)
Laan van Wateringse Veld 979 -24.8% 399000 300000 (14-06-08)
Goeverneurlaan 289 -23.2% 140000 107500 (12-03-10)
Burgemeester Patijnlaan 78 -21.0% 278000 219500 (27-11-06)
Pompstationsweg 31 -21.0% 885000 699000 (23-03-08)
Therese Schwartzestraat 56 -20.6% 339000 269000 (26-02-07)
Schaarsbergenstraat 76 -20.1% 136500 109000 (18-06-10)
Ondertussen in China
http://www.nu.nl/economie/2434915/chinese-vastgoedbubbel-mogelijk.html
@FT
Prachtig maar weer.
Vreeswijkstraat 101 -36.5% 275000 174500 (29-08-08) is inderdaad ook op Jaap.nl te vinden inclusief historie.
Juan verzoekt offu deze methode ook op Amersfoort kunt toepassen, dan zijn we meteen van alle NVM-prietpraat af.
0) Okkie -50% van 1.295k voor 649k Rijkesluisstraat 43 5688 EC Oirschot.
1) Spongebob -80% van 151 naar 29 k euro Turkeije 17, Waterlandkerkje
2) nhz -67% VAN 8 MILJOEN EURO naar 2,6 miljoen euro, om privacy redenen ombekend gebleven villa in Blaricum
3) Spongebob -47% van 124.5 naar 66k Molendijk 35, Nieuwe-Tonge
4) Spongebob -44% van 500k voor 282 k Repel 6, 4926 DD LAGE ZWALUWE
5) eduro -41% van 685k voor 400k huizerweg 66 Bussum
6) IL -30% Diverse nieuwbouw Woningcorporatie ZVH
7) Spongebob -38% van 725k voor 453 k Vijfhuizenberg 94 Roosendaal
8 Spongebob -43% van 199k voor 113k Bergstraat 8 Zegge
9) Spongebob -31% van 149k voor 104 k Kasterleestraat 362 Breda
10) Okkie -30% Limburgse bouwbedrijf Jongen op het hele pallet
11) Spongebob -29% van 219k voor 155k Tramsingel 112a BREDA
12) Spongebob -33% van 899k voor 599k Wildhage 26 Teteringen
13) Spongebob -34% van 269k voor 177k Bisschop van Mierlostraat 62 Mierlo
14) Spongebob -53% van 124k naar 59k Molenstraat 168 Roosendaal
15) Spongebob De Luther 5, 5095 AC HOOGE MIERDE -41% van 984k voor 576k
16) admin Opbrengst nieuwbouwgrond Eindhoven -84% van 89,9k naar 14,1 k (ja Juan zit hier cijfers te manipuleren, het jaar is nog niet om, hij heeft er nu desalniettemin aardigheid aan en is voornemens ieder nanoseconde de laatste cijfers te tonen
17) FT Duinlaan 143 den Haag -33% van 1.120k voor 749k (nota bene: nog te koop)
18) Z24 met verschil gemiddelde vraagprijs vrijstaande woningen en gemiddelde verkoopprijs = 32 procent
19) IMF die al een paar jaar beweert dat huizenprijzen in 30% overgewaardeerd worden
20) Juan Belmonte Van de Veldestraat 68, 2525 AX ‘S-GRAVENHAGE -42% van 101 k voor 58 k euro
21) Mr. G Hukker met 22102010 het bericht dat NVM wèl betrouwbare informatie over de woningmarkt heeft
22)Juan Belmonte: bij een daling van 38% komt de NL huizenmarkt op het niveau van gedwongen veilingen en op het niveau van (ongedwongen) Duitse huizenmarkt en dus op gang.
huizenmarkt-zeepbe…ijden/#comment-55315
23) Spongebob -59% van 269k voor 111k Wilhelminastraat 141, SINT JANSTEEN
24) FT -39.6% – Piet Heinplein 118 – 495000 – 299000 – (6-11-08)
25) FT -37.3% – 1e Sweelinckstraat 47 – 1195000 – 749000 – (30-05-09)
26) FT -33.1% – Duinlaan 143 – 1120000 – 749000 – (21-03-08)
27) FT -32.4% – Plesmanweg 28 – 510000 – 345000 – (31-01-06)
28) FT -30.1% – Taco Scheltemastraat 36 – 643000 – 449500 – (16-02-08)
29) FT -28.5% – Prinsegracht 77 R – 419000 – 299500 – (3-08-08)
30) FT -26.8% – Zandvoortselaan 154 – 1495000 – 1095000 – (6-06-07)
31) FT -26.2% – Socrateslaan 7 – 575000 – 424500 – (26-10-08)
32) FT -24.3% – Van Kijfhoeklaan 94 – 395000 – 299000 – (24-05-08)
33) FT -24.0% – Vuurland 41 – 275000 – 209000 – (15-11-08)
34) FT -23.7% – Vivienstraat 51 – 549000 – 419000 – (4-09-09)
35) FT -23.5% – Landrestraat 430 – 189000 – 144500 – (7-01-10)
36) FT -22.8% – Van Alkemadelaan 1196 – 232500 – 179500 – (10-12-08)
37) FT -22.4% – R.J. Schimmelpennincklaan 10 a – 290000 – 225000 – (5-07-08)
38) FT -22.3% – Schelpkade 23 -25 – 895000 – 695000 – (23-12-08)
39) FT -22.2% – Weissenbruchstraat 18 – 379000 – 295000 – (21-09-09)
40) FT -21.9% – Weissenbruchstraat 398 – 480000 – 375000 – (1-12-09)
41) FT -21.9% – Cantaloupenburg 18 – 549000 – 429000 – (31-05-08)
42) FT -21.0% – Van Hoeylaan 45 a – 315000 – 249000 – (20-10-08)
43) FT -20.4% – Parkweg 3 G – 358000 – 285000 – (31-03-08)
44) FT -20.1% – Meloenstraat 89 – 499500 – 399000 – (4-09-08)
45) FT -20.1% – Tesselseplein 11 – 174500 – 139500 – (20-12-07)
46) Frankie -40% Heusdensebaan 130 5076 VA Haaren van 995 voor 595 k euro (en nog steeds te koop)
47) Kornalijnhorst 94 -39.1% 275000 167500 (05-03-08)
48) Vreeswijkstraat 101 -36.5% 275000 174500 (29-08-08)
49) Westeinde 139 a -30.4% 645000 449000 (19-06-08)
50) Laan van Wateringse Veld 979 -24.8% 399000 300000 (14-06-08)
51) Goeverneurlaan 289 -23.2% 140000 107500 (12-03-10)
52) Burgemeester Patijnlaan 78 -21.0% 278000 219500 (27-11-06)
53) Pompstationsweg 31 -21.0% 885000 699000 (23-03-08)
54) Therese Schwartzestraat 56 -20.6% 339000 269000 (26-02-07)
55) Schaarsbergenstraat 76 -20.1% 136500 109000 (18-06-10)
@5:
euro obli fonds ben ik volstrekt tegen, omdat ik 100% zeker weet dat de weekdieren die hier over beslissen geen harde eisen willen stellen.
@6:
inderdaad, het is niks anders dan het probleem doorschuiven, en mede daardoor nog veel groter laten worden. Er moet NU hardhandig ingegrepen worden. Dat de ECB nu al praat over verlengen van de lening aan Griekenland en Ierland tot 30 jaar zegt alles: dat komt gewoon neer op geen cent terug betalen, de spaarders (vooral denk ik) en de belastingbetalers mogen er voor opdraaien.
@8:
of die landen hun schuld gaan afbetalen heeft niks te maken met de rente die ze moeten betalen, en ALLES met de nationale politiek. Griekenland heeft al duidelijk gemaakt dat Europa de pot op kan, ze zeggen dat ze terugbetalen en doen het omgekeerde. Ierland heeft wel hard ingegrepen, maar de kans lijkt groot dat dit in de komende 2 maanden teruggedraaid wordt. Dan is daar het bailout geld ook gratis en zonder verplichtingen.
Centralisatie van macht zelfde verhaal: dit zal gepaard gaan met nog minder transparantie, nog meer corruptie en nepotisme. En daarom ben ik daar dus per definitie tegen, de praktijk leert gewoon dat het niet werkt.
@11:
en dan hebben we het nog niet over de PIGS schulden die buiten de boeken staan, want Griekenland was natuurlijk niet de enige. G$ucks wacht nog even met de boeken openen totdat de EU besloten heeft dat er een onbeperkt bailout fonds komt, zodat zij maximaal kunnen profiteren van de constructies die ze jaren geleden zelf geadviseerd hebben.
@14:
de EU is in de praktijk ook een probaat middel om grote bedrijven nog groter te maken, en de kleintjes kapot te maken. Met als gevolg steeds meer concentratie van macht en geld bij een kleine club; de fin. sector is hiervan een treffend voorbeeld, met alle gevolgen van dien. De opkomst van TBTFW; er zal een revolutie nodig zijn om hier weer van af te komen, en dan eentje die nog veel verder gaat dan wat we nu in het Midden-Oosten op straat zien.
@15:
wat een belachelijk betoog; Dr.T heeft blijkbaar versterking gekregen voor zijn spin talk.
@27:
het grote verschil is dat ze in China eerlijk erkennen wat er aan de hand is en proberen maatregelen te nemen. Inflatie en speculatie in de hand houden is een stuk moeilijker in een land waar de economie jaarlijks met 10% groeit dan in landen waar de economie alleen nog groeit dankzij inflatie van de prijzen en tarieven …
is hier ook geen lijstje van utrecht??? goud
@15 Huisje
Mooi verhaal.
Heel Hogehuizenprijsminnend NL heeft de afgelopen 15 jaar de Balanspositie flink zien groeien alleen is het grotendeels SUSHI.
Gevolg opgepotte toekomstige deflatie in de huizenprijzen, wel 48% overwaardering en ook de heer Rudie Stroink spreekt van deflatoire prijzen (in BOG dan)
Timing is in het economische verkeer belangrijk, sterker nog timing is de essentie van handel.
Maar vrijdenker Juan laat het graag aan iedereen over, make up your own mind.
Maar om die mind zinvol op te kunnen maken is wel HELDERHEID OVER DE SITUATIE VAN DE NL HUIZENMARKT nodig, pas dan komen marktkrachten weer op gang
@ 15 Huisje
Als ik een reaktie op uw post geef, gaat u daarop antwoord geven?
Heb geen zin de diskussie in te gaan zonder tegenpartij.
Vandaar dat berichten als in Spanje zijn de afgelopen 3 jaar 300.000 huizen door banken in beslag genomen omdat de hypotheek niet meer werd opgebracht NIET in de NL pers staan.
Op deze blog kunt u ze wèl lezen al dan niet vertaald of door een vertaal (we hebben hier de gewoonte bronnen te vermelden dat is voor de discussie wat makkelijker)
Internet beats Hogehuizenprijsminnend NL
http://www.huizenmarkt-zeepbel.nl/28-12-2010/huizenprijs-bepalend-voor-welvaart/#comment-60139
En dat terwijl de journalistieke ethiek eenzijdige berichtgeving verbiedt ook wanneer deze niet direct in het algemene belang zou zijn
http://www.huizenmarkt-zeepbel.nl/23-12-2010/nieuwsuur-nog-snel-een-hypotheek-afsluiten-hoe-dom-kun-je-zijn/#comment-58999
Gelukkig zijn er 40 man die deze blog lezen en dus geen journalisten, ze zouden zich kunnen gaan schamen…
@ Juan
Ik kom oorspronkelijk van voormalige Joegoslavie.
De manier van berichtgeving door de gevestigde media, die het niet durven te vertellen, of gewoon een zijde kiezen, is dus mij veel eerder opgevallen. Op andere zaken dan huizeprijzen, maar de modus operandi is hetzelfde.
Journalisten weten heel veel, maar kunnen dat niet naar buiten brengen. Daarom gebeurt vaak dat sommige dingen in de media terechtkomen allen na dat de schade al gemaakt is. Te laat en te weining.
Journalisten leiden immers geen consequenties aan hun gedrag.
De anonimiteit van bloggers brengt daar een einde aan.
Iemand die 50.000 euro bruto verdient per jaar en die juist nu gebruik maakt van de leuke koopjes die zich voordoen zal heus geen miskoop doen
Huissie doet in adviezen 🙂 ik mag aannemen dat we je voor de rechter kunnen slepen als het koopje volgend jaar goedkoper is.
Mijn opine er komen geen koopjes, hooguit relatief goedkoper t.o.v. De huidige vraagprijzen, maar dat kan al gauw. Koopjes worden de woningen die we cash kunnen betalen, zonder lening of de laatste 50 mille van familie of zoiets. De lasten op een huis zullen overigens nog hoog genoeg worden, de fiscale crisis moet nog zichtbaar worden.
Voor die 4 ton moesten de muren nog gestucd, nieuwe keuken in, vloer, absurd. Maar ja, als de crisis echt groot wordt dan doet het er denk ik niet meer toe, hoeft nooit meer terugbetaald te worden
GB nagenoeg casco dus. Stuccen zal toch van eigen geld zijn gedaan? “amsterdammers” gaan niet weg uit de regio, dus zullen bij verandering van werkkring ook geen verlies gaan lijden van 20% over 2 jaar.
@35:
“En dat terwijl de journalistieke ethiek eenzijdige berichtgeving verbiedt ook wanneer deze niet direct in het algemene belang zou zijn”
de journalistieke ethiek verkiest verkiest in de praktijk juist eenzijdige berichtgeving, met name wanneer deze in het belang van de financiele/politieke elite is.
Kijk eens hoe vooral de laatste weken de hele pers over Wikileaks heen valt, dit nadat de meeste van diezelfde kranten en TV zenders zelf een tijdje lekker hun voordeel gedaan hebben met al dat nieuws dat ze blijkbaar zelf niet konden achterhalen. Blijkbaar is onafhankelijke berichtgeving en transparantie een ernstige bedreiging voor de gevestigde media.
Precies het beeld dat je ook rondom de huizenbubble ziet. Ik ken geen enkele krant (laat staan TV zender, de Fabeltjeskrant etc.) die ook maar een poging doet om afhankelijk te berichten over de huizenbubble. De belangen zijn té groot, daarom liever jaar op jaar mooie verhalen over de nieuwe kleren van de keizer. En als de bubble straks klapt had echt niemand het kunnen zien aankomen ;(
@36:
ik zie net dat je ongeveer hetzelfde schrijft als ik. Mij valt dit in NL al veel langer op, misschien omdat er in de tijd dat ik jong was veel eerlijker berichtgeving te vinden was in de pers, mits je de juiste kranten raadpleegde. Nu moet je indertijd zijn op heb web, ondanks alle bezwaren die daar aan kleven. Ik hoop van harte dat internet, Wikileaks etc. het monopolie van overheid en media op nieuws en informatie gaan doorbreken.
Ik hoop van harte dat internet, Wikileaks etc. het monopolie van overheid en media op nieuws en informatie gaan doorbreken
De overheden willen daarom in het kader van “war on terror” ook graag aan de knopjes zitten.
@8 Dow Jones
ad1) Het eurosysteem is fundamenteel instabiel. Een valutakoppeling is alleen te handhaven als er genoeg convergentie is in bijvoorbeeld de ontwikkeling van arbeidsproductiviteit en inflatie in de aan de koppeling deelnemende landen. Als dat niet het geval is verliezen de landen met de laagste productiviteitsgroei en/of de hoogste inflatie hun vermogen om te concurreren met de knapste jongetjes van de klas.
Het gevolg hiervan is een aanhoudend tekort op lopende rekening van de zwakke broeders en een aanhoudende kapitaalstroom van de overschotlanden naar de tekortlanden. Het wegvallen van de nationale wisselkoersen in het eurogebied geeft deze situatie een permanent karakter. Voila, de problematiek van de PIIGS in een notedop. Zelfs als we er nu in zouden slagen de schuldenlast voor die landen tot een hanteerbaar niveau terug te brengen zitten we binnen een paar jaar weer met hetzelfde probleem.
ad2) Het schuldenprobleem van de PIIGS gaat verder dan alleen de financieringstekorten van de overheid en de staatsschuld. In Ierland werden de overheidsfinancieen pas een probleem nadat door kapitaalinvoer in de particuliere sector zeepbellen in de Ierse economie werden geblazen. In Spanje zou iets soortgelijks kunnen gebeuren.
Oorzaak zijn ook hier weer het ontbreken van wisselkoers- en renterisico’s die de kapitaalinvoer, en daarmee de schuldopbouw, door de PIIGS tijdig afremmen. Stricte handhaving van het Stabiliteitspact zal in deze situatie geen enkele verandering brengen. Nog afgezien van het feit dat het volslagen waanzin is om iedere
lidstaat in hetzelfde keurslijf van de 3% norm te brengen.
ad3) Nog meer macht geven aan instituties die in de uitoefening van de door hen op ondemocratische wijze verworven macht opzichtig hebben gefaald is wat mij betreft een absolute nono.
@40:
ja, het afgelopen jaar is duidelijk geworden hoe belangrijk dat is om de macht te houden. Dat je door Twitter en debieltjes uit te schakelen de jeugd aardig in bedwang kunt houden hebben ze ook in het Midden-Oosten al goed in de gaten. Het zijn de eerste schermutselingen rond cyberspace; daar gaan we nog veel meer van zien en het zal vast ook een stuk onaangenamer gaan worden, want er staat veel op het spel voor TPTB.
Nhz: Kijk eens hoe vooral de laatste weken de hele pers over Wikileaks heen valt
Wat een slap gelul! De pers heeft nu gewoonweg ook door dat Assange helemaal niet nieuws heeft onthult (nou oke alleen het nieuwtje dat ook Arabische landen vechten in Afghanistan) en even duiken in zijn verleden leerrde dat het een extreem-linkse anarchist is opgevoed door paranoide ouders.
Vanavond is Assange zijn laatste kans; als hij nu met niet echt nieuws komt over de banken valt hij defitief door de man.
@43:
gelukkig zijn er nog mensen als Zwollenaar die wél van alles in de wereld op de hoogte zijn. Je hebt zeker ook al die lijst van al die 2000 zwartspaarders etc. op je buro?
De houding van de pers heeft er niks mee te maken dat er ‘niets nieuws’ is, in tegendeel – ze brengen juist allerlei niet relevante feitjes uit de cables als nieuws en laten het echt gevoelige materiaal lekker liggen.
Alleen al afgaande op jouw reactie sla ik Assange aan als onvergelijkbaar veel slimmer en politiek bewuster dan jij.
extreem-linkse anarchist
Vind ik tegenwoordig in iemands voordeel pleiten.
Nu gaan de kinderen tot ver over de dertig braaf met pappa en mamma mee op wintersport, “alles betaald”.
en daarna weer op het werk melden om het gekregen kennismij.diploma te gelde te maken;-) Assange heeft vast geen diploma; scary.
Kijk eens hoe vooral de laatste weken de hele pers over Wikileaks heen valt
Vooral de serieuze pers!!!!!
@47
De praktijk van de hra is wat minder rooskleurig:
http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2664/Nieuws/article/detail/987534/2010/04/05/lsquo-Banken-geven-te-snel-NHG-rsquo.dhtml
Wist je dat?
@47:
NHG is de Nederlandse versie van subprime, maar dan nog een beetje erger. Een systeem dat zorgt dat mensen een huis kunnen kopen dat eigenlijk véél te duur voor ze is. En wat het kost kun je alleen beoordelen als je – zoals jij – er ten onrechte vanuit gaat dat de prijzen eeuwig blijven stijgen en het WeW niet kan klappen. De rekening gaat nog komen; mogen we die straks bij jou en je medestanders indienen?
slaap lekker 😉
Wat een onzin, die buitenlandse beoordelers snappen de NLmarkt niet 😉
@51 MeMyselfAndI
“Maar nu blijkt dat het Waarborgfonds uitbetaling weigert bij liefst 25 procent van de NHG-hypotheken waarbij de hypotheekgever (de klant) in gebreke is gebleven. ‘In euro’s is dat zelfs 35 procent’, aldus Schiffer.”
Weleens?
Korrektie : de bank , de geldverstrekker,neemt de hypotheek op de woning . Diegene die de centjes krijgt en derhalve heel hoogstwaarschijnlijk krediet slaaf voor de rest van de tijd van zijn leven zal zijn , is de hypotheekgever.
@52:
zonder die gratis staatsgaranties zouden deze mensen het huis NIET kunnen kopen. Zeker weten.
@56:
leuk van die zure huiseigenaar die denken dat iedereen op dit blog een huurder zonder centjes en met veel huursubsidie is. Je hebt geen flauw benul van de situatie op de huizenmarkt, dat is wel duidelijk. Ik durf te wedden dat de gemiddelde lezer op dit blog meer kapitaal heeft dan de gemiddelde huiseigenaar.
Ik huur momenteel omdat dat mij om diverse redenen beter uitkomt, en het bovendien ook nog goedkoper is; en ik ben geen moment jaloers op al die sukkels die 30 jaar lang slaaf van de bank zijn, ik hoop alleen wel dat degenen die financieel hun hand overspelen (een grote meerderheid) daar keihard op afgerekend gaan worden, in plaats van het te verhalen op de rest van de samenleving (zoals o.a. via NHG geprobeerd wordt).
@41 (Dawg)…
Je hebt het teveel over landen. Zo werkt dat dus niet. Iedereen weet toch dat in Italië de regio rondom Milaan heel welvarend en produktief is en dat de omgeving van Rome ook voldoende welvaart kent. Het zuiden van Italië heeft het economisch moeilijker, en toch is Italië al sinds 1856 één land – hoewel er altijd stemmen opgaan om het land te splitsen en het rijke noorden van het zuiden los te maken. In Roemenië is Transsylvanië vrij welvarend, terwijl Walachije dat niet is. Toch zijn deze verschillen (net zoals in Duitsland) sinds de val van het communisme kleiner aan het worden.
In Nederland is Groningen een stuk minder welvarend dan bijvoorbeeld Utrecht of Zuid Holland. Moeten we daarom voor Groningen een aparte munt invoeren en ze hun eigen boontjes maar laten doppen in de toekomst, die verrekte noorderlingen? Het gaat, zoals zo vaak om het gevoel en de intenties achter de woorden en de – zogenaamd – objectieve berekeningen. Denk eens over de grenzen. Misschien dat u nog wat leuke dingen ontdekt!
http://www.magxone.com/uploads/2009/10/Reka-Ebergenyi-Elle-Hungary-Cover-Page.jpg
Cheerio,
Dow Jones
@33
tuurlijk geef ik antwoord, kan soms even duren omdat ik niet 24/7 schrijf.
@56
Huurslaaf of kredietslaaf?
Ik zit nu ook bijna 30 jaar in een koopwoning, maar vertel mij maar hoe je die waarde op een behoorlijke wijze te gelde maakt. In de goede tijden heb ik een huis duur verkocht, maar ik moest een nog duurder huis terugkopen. Nu is het (veel) moeilijker om het huis te verkopen. Weliswaar maak ik geen verlies en ik kan waarschijnlijk ook wel wat “goedkopers, want gedaald in waarde” terugkopen, maar over die hoge waarde heb ik altijd WOZ betaald.
Daarnaast en dat vergeten een hoop, investeert een koper relatief veel in de woning, soms (vaak) ook in zaken waarbij de investering niet terugkomt. Voor de vorige woning kochten we een dure keuken. Dat was toen nog mode. Toen we gingen verhuizen sloopte de nieuwe eigenaar de 4 jaar oude, ƒ 32.000,- kostende keuken eruit.
Laat ik het zo stellen, als je ergens naar je zin woont op een prettige locatie, dan maakt een waardedaling niet uit. Je moet weliswaar ooit goedkoop verkopen, maar je koopt ook weer goedkoop terug.
Ik denk alleen diegenen die een grote of volledig aflossingsvrije hypotheek hebben en in een oudere Vinex locatie wonen, toch een ernstig probleem hebben en dat zou de markt heel ernstig kunnen gaan verstoren, voor zover dat al niet gebeurt.
@60:
“Ik zit nu ook bijna 30 jaar in een koopwoning, maar vertel mij maar hoe je die waarde op een behoorlijke wijze te gelde maakt.”
Inderdaad, een huis is géén goede belegging in financieel opzicht, maar het kan wel een investering in woongenot zijn (bij de huidige prijzen moet je dan wel een echt waanzinnig leuk huis op het oog hebben …). De prijsstijging is virtuele winst die een normale huiseigenaar niet te gelde kan maken. Sommigen hebben die virtuele winst toch alvast opgeconsumeerd door hypotheek oversluiten etc., in de verwachting dat de prijsstijging eeuwig doorgaat, of dat het hele zaakje klapt en de belastingbetaler voor hun schulden opdraait (dankzij NHG, WSNP enz.).
De realiteit is dat de ‘winst’ door hogere huizenprijzen alleen te incasseren is door te emigreren of tijdelijk te gaan huren (en dan nog alleen als je feilloze timing hebt). Wie wél kunnen profiteren zijn zij die meer dan één huis hebben; in de praktijk praten we dan vooral over huisjesmelkers en andere vastgoed investeerders, niet over de huiseigenaars waar het op dit blog meestal over gaat. En nog meer (veiliger) profiteert natuurlijk de groep die verdient aan de huizengekte: de makelaars, hypothekers, de jongens en meisjes in de ‘financiële dienstverlening’, kortom de groep waarvan de laatste dagen weer diverse spindocters op dit forum rondwaren.
@61 (nhz)…
“En nog meer (veiliger) profiteert natuurlijk de groep die verdient aan de huizengekte: de makelaars, hypothekers, de jongens en meisjes in de ‘financiële dienstverlening’, kortom de groep waarvan de laatste dagen weer diverse spin doctors op dit forum rondwaren.”
Misschien hebben ze op het moment niets anders te doen?
😉
Cheerio,
Dow Jones
@56
Leuk zo’n blog vol met verzuurde huurders.
Ja, gratis cabaret is inderdaad erg grappig !
Het gaat er J.i. niet om wie er iets roept, het gaat er om dat er discussie plaatsvindt over die scheefgegroeide gekunselde huizenmarkt -los of of iemand toevallig huurder op koper is. Dat vindt op dit forum vanuit een veelzijdiger perspectief plaats dan andere plekken (kranten, media, andere blogs) maar daar kunt u van mening over verschillen.
Maar dat had-u niet helemaal scherp, anders had-u die opermerking niet geplaatst.
U kunt kennelijk niet helemaal mee in het conceptuele, dat is dan ook bovenal uw uitdaging. U kunt hier groeien, laten we het (als zelfuitgeroepen pessimist) vooral positief verwoorden.
Sin poesía
no se puede torear
@58 Dow Jones
Het schuldenprobleem in het eurogebied wordt veroorzaakt door het wegvallen van wisselkoersen en een ntionale rentestand. Het lijkt me dus niet meer dan logisch die problemen te duiden in nationale termen. Voor de staatsschulden die per definitie een nationale schuld zijn lijkt me dat wel heel evident. Dat er daarnaast nog grote regionale verschillen bestaan binnen de afzonderlijke lidstaten zal best. Maar met een relatief harde euro zullen die verschillen eerder groter worden dan met een realtief zachte eigen munt.
In de huidige situatie dreigen de surpluslanden de onvrijwillige financiers te worden van de Europese eenheid. Lijkt me geen goede basis om op voort te bouwen en bijl aan de boom voor verdere integratie.
@15 Huisje
Het gebeurt wel eens dat iemand zijn verhaal hier post en dan niet meer verschijt. Daarom mijn vraag.
U schrijft een goed samenganhend verhaal en ik ben wel eens op sommige punten. Maar er is ook veel waar ik op moet reageren. Zou het over twee dingen hebben. U verdient een goede antwoord.
1. Dit blog gaat over de huizenbubble in NL. Wij proberen hier, met feiten en cijfers, aan te tonen dat in NL de huizen zwaar overgewardeerd zijn. Verder, stellen we dat dit komt door een aantal basis redenen: bizzare leengerdag (afflosingvrij), de grondpolitiek en de fiscale beleid. Daarbij komt ook de securitizatie mechanisme die door de banken gedreven is en die alles veel erger maakt dan wat het zou zijn geweest zonder die phenomeen. Daarom denken we dat mensen adviseren om huizen nu te kopen een kwalijke zaak is.
2. Het is altijd goedkoper/voordeliger te kopen dan te huren. Voor je eerste huis aleen. Dit komt omdat bij huren betaal je altijd extra voor het mobiliteit die je geniet. Dat hebben huizenbezitters niet. In een goed functionerend huismarkt, als je uit een koophuis wil verhuizen, dan moet je op verlies rekenen. Zo compenseer je je voordel t.o.v huren. Maar, in NL is het niet zo. Men denkt dat een huis een speculatie vehikel is. Zo is ook het prijs van het huis samengesteld: die heeft een zeer hoge speculatie komponent (de grondprijs). Dat is precies waar het buuble zich vindt. Het gedrag van politici, woningcorporaties, provinciale en locale instellingen en het bouw/grond industrie bevestigt deze stelling, samen met de cijfers die de bloggers hier posten.
Houd u rekening mee dat hoe u over uw huis denkt, hier helemaal niet van belang is. Het is genoeg dat er een potentiele tweeverdienende koper is die 120% afflosingvrij zou lenen, rekening houdend dat hij/zij na 5 jaar in 2x grotere woning mag intrekken (het “slapend rijk worden” mentaliteit oftewel speculatie lust). Die krijgt het huis van de verkoper en zo gaat het carousel verder. Daar proberen we de lezer van het blog attent te maken. Het gaat een keer stoppen, en in tranen eindigen.
… U schrijft een goed samenhangend verhaal en ik ben wel eens met u op sommige punten. …
Spellingfoutje.
Weten jullie het nog, live meegemaakt, ook hier op dit draadje……….vanavond op TV.
http://tvgids.mobi/2370986-Tegenlicht-Money-and-speed-inside-the-black-box.html
In the long run, we all rent.
😉 😉
Willem Middelkoop leuk interview. Weet alles wel maar het is leuk het hem horen zeggen. Eindelijk praat ie ook eens : ) Interviewster zo stom als het achtereind van een varken, snapt er he-le-maal niks van……. zoals de meeste ambtenaren, lekker maar wat doen, maakt het uit…. gratis geld..
http://player.omroep.nl/?aflid=12044543
Huizen op veiling van mensen met schulden brengen 30% minder op, waarom …..
http://www.elsevier.nl/web/Nieuws/Nederland/288009/Opstelten-Executieveiling-huizen-voortaan-openbaar.htm
@70: Dat staat er toch; “De prijs wordt door handelaren kunstmatig laag gehouden”, dat klopt als een bus. Is overigens een slecht idee van Opstelten, particulieren hebben er niks te zoeken.
@Ralph(71)
Is overigens een slecht idee van Opstelten, particulieren hebben er niks te zoeken.
Want?
reaxtie op 66
Dit blog gaat over de huizenbubble in NL. Wij proberen hier, met feiten en cijfers, aan te tonen dat in NL de huizen zwaar overgewardeerd zijn. Verder, stellen we dat dit komt door een aantal basis redenen: bizzare leengerdag (afflosingvrij), de grondpolitiek en de fiscale beleid.
Allemaal leuk en aardig maar wetenschappelijk onderbouwd is het niet.
Indien de hypothese luidt de huizenmarkt is overgewaardeerd, of afschaffing HRA heeft een positieve invloed,
zul je aan dienen te tonen dat de tegenovergestelde these niet op waarheid berust.
Veel van de reacties die hier de reveu passeren vallen onder categorie van het bevestigen van de hypothese door alleen te kijken naar de argumenten en feiten die ermee corresponderen.
Juist het tegenovergestelde is van belang. Alleen door de tegenovergestelde these uit te sluiten kun je de hypothese bevestigen.
Dat dit niet gebeurd maakt het verhaal dat op deze site wordt opgehangen wel degelijk eenzijdig en wetenschappelijk gezien niet verantwoord.
@ 71, ralph, maar waarom, is cash king ?
Dr T,
Volgens mij is het de bedoeling dat je je eigen these bewijst.
Niet dat de tegengestelde these niet klopt.
Bovendien is bewijzen dat iets “niet” klopt lastig en buitengewoon inefficient.
We gaan hier ook niet bewijzen dat het niet zo is dat aliens de huizenmarkt manipuleren.
Kijks een naar de onderzoeken van de OESO als je zoekt naar wetenschappelijk bewijs van de bubble in de huizenmarkt.
Maar laat ook vooral je gezond verstand spreken.
Is het normaal dat een rijtjeshuis met achterstallig onderhoud drie ton doet?
Dow Jones, de PIGG landen zouden wel mogen blijven als ze ook relatief zoveel energie naar de welvarender delen zouden doorschuiven zoals Groningen dat doet. Den Haag kan al bijna 50 jaar feestvieren, sorry herverdelen van de opbrengst van Slochteren.
@ adamus, vergeet de zoutwinning niet, zelfs de Martinitoren gaat er scheef van staan 🙂
@73:
Dr.T., heb je economie gestudeerd ofzo, zo’n onvervalste nep-wetenschap die denkt conclusies te kunnen trekken over iets waar ze helemaal niks van snappen? Dat we nu wereldwijd zulke problemen hebben komt voor een groot deel voor rekening van de talloze onnozele topeconomen en mensen met vergelijkbare prietpraat-analyses van de economie en de huizenmarkt.
Ga mij eerst maar eens bewijzen dat Nederland anders is, en dat wat ALTIJD gebeurde in het verleden, en in vele landen om ons heen, hier niet gaat gebeuren.
@75:
normaal werkt de wetenschap zo dat je probeert een these onderuit te halen (meestal die van een ander, maar eventueel van jezelf). Als de these onder vuur steeds overeind blijft is hij ‘goed’, maar het bewijst niks. Bewijzen dat iets waar is dat is, buiten een stukje van de calculus, onmogelijk (weten we sinds Goedel etc., pakweg een eeuw geleden). Maar in de economie zijn ze daar nog niet aan toe.
@64 (Dawg)…
“In de huidige situatie dreigen de surpluslanden de onvrijwillige financiers te worden van de Europese eenheid.”
Mee eens, maar dat komt volgens mij juist door de bizarre verschillen tussen de staatsrentes die de afzonderlijke Europese landen nú betalen. Nederland betaalt op het moment 1%, terwijl Griekenland een tijdje terug zomaar weer tegen de 12% aanschurkte. Netto financieren de Grieken, Ieren en Portugezen dus onze schulden op het moment. Het is geen zuivere koffie. Wel lekker lui achterover hangen voor Jan Kees de Jager trouwens…
Tot de internationale financiële wereld begint door te krijgen dat de Nederlandse betalingsdiscipline alleen gehandhaaft blijft door het bestaan van de HRA. Als je bedenkt dat die subsidie zo’n €15 miljard per jaar kost, zal binnen een paar jaar een visie op afbouw van de HRA moeten worden geformuleerd. Als dat begint door te sijpelen in de IMF en OESO rapporten, worden de triple-A waarderingen voor Nederland waarschijnlijk ook wel aangepast. Je kunt de internationale financiële markten natuurlijk niet voor de gek blijven houden.
Tenzij je grondstoffen of een sterk leger hebt, natuurlijk…
Cheerio,
Dow Jones
@73 dr T
Ah, leuk. Ik vind het goed, zo een beetje weteschappelijk met de stellingen om te gaan.
Je bedoelt dat de hypothese “falsifiable” moet zijn: we moeten met onze hypothese iets kunnen voorspelen die, als het niet waar blijkt te zijn, onze hypothese bestrijt.
Ik stel deze voor discussie:
“Als het securitizatie markt aantrekt, gaan de huizprijzen in het hele land weer omhoog”.
Ik maak hier een verschil tussen Amsterdam en het “hele land”. IMO, Amsterdam zal altijd duur zijn door de internationale status van de stad. Maar Den Bosch en Nijmegen bijvoorbeeld niet.
@76 (Adamus)…
Begrijp me niet verkeerd. Groningen blijft er gewoon bij. Hahaha!
Voor wat betreft Griekenland. Zou het kunnen dat Griekenland iets toevoegt aan Europa dat wellicht minder tastbaar is? Zoals je weet is de naam van Europa zelfs uit de Griekse mythologie afkomstig en is onze cultuur gefundeerd op een mengsel van Joods-Christelijke en klassieke (Griekse en Romeinse) ideeën. Dat is ook een vorm van energie, en dat mag dus ook best iets kosten.
Het is trouwens ook zo dat het in Athene nu alweer af en toe warmer is dan twintig graden en dat de zon daar vrolijk schijnt. Als het Griekse potentieel van zonne-energie eens wat beter benut zou worden, zou dat op termijn een veel betere energiebron kunnen blijken dan de zoveelse gasbel of het zoveelse olieveldje.
Jammer dat men altijd zo stram denkt tegenwoordig. Is dit geen plan? Je koopt een enorm pakket Griekse staatsobligaties tegen 12%, zeg voor €250 miljoen, en ontvangt daarop dus van de Griekse overheid €30 miljoen per jaar. Daar kun je aardig wat zonnecellen voor aanleggen, lijkt me. Die investering begint dan meteen te renderen, dus na vijf of zes jaar is je investeringsrisico helemaal afgedekt. En dan begint het grote verdienen pas echt, met Apollo als je bondgenoot. Het lijkt me verder een koud kunstje om dat werkende business model op termijn weer aan de Griekse overheid terug te verkopen.
Het enige echte obstakel dat ik zie is vergunningen tot onteigening van grond voor dit project, maar ik denk dat met een beetje druk van de overheid dat wel goed zal komen. Het is zomaar een plan, maar ik denk dat ik eens ga praten met Willem Middelkoop. Die moet toch ook iets te doen hebben als de gold rush straks weer voorbij is.
Cheerio,
Dow Jones
@79,81:
“Netto financieren de Grieken, Ieren en Portugezen dus onze schulden op het moment. ”
behalve dan dat ze in werkelijkheid die schulden helemaal niet gaan terugbetalen. Zie bijv. het recente voorstel om hun eigen staatsobligaties terug te kopen met pakweg 30% korting. Zo kan ik ook hogere rente betalen …
“Tenzij je grondstoffen of een sterk leger hebt”
grondstoffen EN een sterk leger; daar gaan de Amerikanen binnenkort achter komen 😉
Nee, ik denk niet dat het nog wat wordt met Griekenland tenzij de hele maatschappelijke struktuur daar op de schop gaat; het is daar tenslotte al pakweg 2 millennia foute boel, dat korrigeer je niet zomaar.
Beter uit de EU zetten en overdragen aan bijv. Turkije, dan wordt het misschien nog wat.
@80:
“Als het securitizatie markt aantrekt, gaan de huizprijzen in het hele land weer omhoog”
volgens mij was dat de stelling van de economen van de Rabo bank. Ik denk dat deze hypothese in grote lijnen wel klopt, alleen is dit volgens mij niet de normale situatie (en dus op lange termijn niet houdbaar) en volgens veel economen juist wél. Het lastige met veel economische hypotheses is dat ze niet te falcifiseren zijn. In dit geval bijv.: telt het ook als we hyperinflatie krijgen en dus alles omhoog gaat? Telt het ook als de huizenprijzen weer stijgen doordat bijv. de hypotheekrente 150% aftrekbaar wordt, of de overheid de hypotheekschuld voor huizen tot 10 miljoen euro garandeert (en zo securisatie nog véél aantrekkelijker maakt voor de ‘beleggers’)?
@nhz
De hypothese duidt: huizen zijn zwaar overgewardeerd door XXX redenen. Het mechanisme die het grootste contributie geeft is securitizatie.
Mijn stelling is de ene die de hypothese “falsifiable” maakt. Als huizenprijzen omhoog trekken zonder dat de securitizatie carousel aantrekt, dan is mijn hypothese onjusit.
@79 Dow Jones
Griekenland kan alleen nog tegen 12% lenen omdat men in het beleggerswereldje steeds meer in de gaten krijgt dat de Griekse overheid de facto failliet is. De Griekse staatsschuld heeft een omvang van 125% van het bbp en het finacieringstekort van de Griekse overheid is 12% van het bbp. Het Griekse bbp is ongeveer 250 miljard euro. Stel je eens voor dat het bbp per jaar met 1% groeit. Heeft de overheid misschien hooguit 1 miljard euro extra aan belastinginkomsten, maar in diezelfde tijd heeft het financieringstekort de staatsschuld met 30 miljard euro doen toenemen.
Hoe moet de Griekse staat daar tegen op bezuinigen? Zelfs als je het bestaan van multipliers afdoet als Keynesiaanse onzin lijkt het moeilijk voorstelbaar dat de Griekse overheid zomaar 30 miljard kan bezuinigen zonder dat de economie gaat krimpen. En dan komt Griekenland
in het gevreesde debt deflation scenario.
@76 Adamus
De PIIGS zelf zouden beter af zijn met eigen zwevende wisselkoersen. Deelname aan het eurosysteem brengt ze in een siuatie waarin ze aan een kapitaalinfuus uit de surpluslanden komen te hangen. Jammer dat politieke hoogmoed het destijds heeft gewonnen van gezondverstand.
http://www.rtl.nl/(/actueel/rtlnieuws/binnenland/)/components/actueel/rtlnieuws/2011/01_januari/31/binnenland/huizenveiling-open-voor-particulier.xml
Waarom is dit een slecht plan? ik zou juist zeggen een goed plan…want dan gaan particulieren zien dat de prijzen die ze buiten de veilingen betalen veeeeel te hoog zijn. (zoiets praat zich snel rond)
Lees al een half jaartje mee hier. Fijne site!
Komende tijd zal ik wat meer gaan reageren.
Job
@83:
“Als huizenprijzen omhoog trekken zonder dat de securitizatie carousel aantrekt, dan is mijn hypothese onjusit.”
dus als door hyperinflatie alle prijzen stijgen beschouw je je hypothese ook als ontkracht? Ik ben het overigens met je eens dat securisatie (het afwentelen van risico) een belangrijke rol speelde bij de huizenbubble, het is alleen heel moeilijk dit soort theorieën te ‘bewijzen’ omdat je in de economie vrijwel niets kunt testen, het functioneert tenslotte niet in een vacuüm.
Een treffend voorbeeld hiervan in het algemeen is het Keynesianisme a la Bernanke, (zal ik er maar bij zeggen voordat ik tot de orde geroepen wordt), dat denkt alle financieel-economische problemen te kunnen oplossen door simpelweg geld bijdrukken. Een zinloze theorie, want als het niet werkt dan zeggen ze altijd dat er NOG meer geld bijgedrukt had moeten worden (iets wat je momenteel weer overal kunt horen …), de theorie is dus nooit de ontkrachten.
@85:
het ging de politici om macht, en de kosten komen bij de belastingbetalers. Dus waarom niet, zij hebben hun zin, voorlopig tenminste. Pas als we hier Egyptische (Griekse …) teostanden op straat krijgen gaan ze zich misschien bedenken.
ondertussen:
De consumentenprijzen in de eurozone zijn in januari conform de verwachting gestegen, blijkt maandag uit cijfers van Eurostat, het bureau voor de statistiek van de Europese Unie.
De inflatie bedroeg overeenkomstig de verwachtingen 2,4% in januari. In december steeg het gemiddeld prijspeil met 2,2% op jaarbasis. De Europese Centrale Bank (ECB) heeft de doelstelling de inflatie onder, maar in ieder geval vlakbij de 2,0% te houden.
En Tricky Trichet houdt de rente lekker nabij nul, en doet of zijn neus bloed. Net als de handlangers van de BOE die al een jaar beweren dat de hoge rente ‘zeer tijdelijk’ is, ondertussen zit UK al op 4% inflatie en blijft men weigeren de rente te verhogen.
@85 nzh
Machtstreven, gebrek aan inzicht, goede bedoelingen, korte termijn deelbelangen. Wie ‘t weet mag het zeggen. Feit is in ieder geval dat de eurocratie een situatie heeft geschapen waar ze nooit een mandaat van de Europese burgerij voor heeft gevraagd. En als ze dat wel had gedaan had ze dat mandaat niet gekregen. En dus zijn de rapen nu gaar. Durft men niet te doen wat onvermijdelijk is geworden: verliezen nemen.
@89 nzh
De “inflationisten” hebben het altijd al voorspeld, maar nu zie je het in Engeland dus gebeuren waar je bijstaat: spaarders worden gewoon opgeofferd aan wat gezien wordt als het algemeen belang. “‘t Klopt eigenlijk niet en het is onrechtvaardig” zegt Melvyn King van de BoE, “maar we gaan het toch gewoon doen”.
http://www.telegraph.co.uk/finance/personalfinance/savings/4592271/Mervyn-King-suggests-savers-will-be-sacrificed-as-rates-fall.html
Spaarders weten nu in ieder geval waar ze aan toe zijn. Als ze de boodschap van King goed tot zich door laten dringen gaat dit uitlopen op QE tot infinity door de BoE.
@89 (nhz)…
Inderdaad, men zal wel weer wijzen op hogere olie- en grondstoffenprijzen, alsof die niets te maken hebben met het beleid van de Federal Reserve en – in nog grotere mate – met de activiteiten van hedge fondsen op die markten. De BoE gaat de rente trouwens wel verhogen; ik heb begrepen dat daar een meerderheid voor bestaat in het monetary policy committee. Trichet zal dan niet lang meer kunnen achterblijven.
Ik heb trouwens al ingecalculeerd dat we pas in de tweede helft van dit jaar op zijn vroegst stappen in de richting van een renteverhoging gaan zien en dus dit jaar en mogelijk ook begin volgend jaar bovenmandatoire inflatie gaan zien. Het is een bekend fenomeen, de verlate reactie van centrale bankiers op stijgende inflatie. Met verruimen is men altjd een stuk sneller. Jammer altijd, die kruimeldievenhouding van centrale banken. Ik zou zeggen, stap er gewoon meteen in met een renteverhoging wanneer inflatie dreigt. Juist nu moet inflatie namelijk tegen elke prijs voorkomen worden. Als men denkt dat inflatie de economie weer vlot gaat trekken, heeft men het goed mis. Dan krijgen de Inca’s toch nog gelijk…
http://www.youtube.com/watch?v=ce0N3TEcFw0
Cheerio,
Dow Jones
@91 (Dawg)…
Interessant videofragment en artikel, maar is het niet een beetje oud (van 11 februari 2009)? Ik denk dat het niet echt meer current is. Dat wordt ook duidelijk omdat men het heeft over “lowering interest rates”, wat dus ook in het Verenigd Koninkrijk al helemaal niet meer mogelijk is.
Cheerio,
Dow Jones
@93 Dow Jones
Het probleem is nu juist dat de schuldenlast zo hoog is opgelopen dat het systeem een hogere rente niet kan dragen. Dat is nu net de catch 22 waarin dat systeem verstrikt is geraakt. Vanwege het inflatiegevaar zou de rente omhoog moeten, maar dat kan niet vanwege de dreigende debt deflation. Door die te lage rente is de kredietvraag groter dan gezond en voor zover de aanbieders van krediet (de spaarders) zich gaan terugtrekken moet het verschil aangevuld worden met geldschepping. Ik zie hier toch wel een onheilspellende spiraal in werking gezet worden.
Als het aan Melvyn King ligt blijft de rente ook in 2011 laag.
“Mr King said he was unable to offer any imminent hope of a rise in interest rates in coming months because of the poor economic outlook. Savers and “those who behaved prudently” would be among the biggest losers in the squeeze, he admitted.”
http://uk.finance.yahoo.com/news/Bank-England-chief-Mervyn-tele-204338037.html?x=0
@nhz
Ik zou het reformuleren om meer precies te zijn:
“Als het secutitizatie markt aantrekt, gaan de reele huizenprijzen omhoog”.
Bij hyperinflatie zijn “all bets off”.
@92:
“De BoE gaat de rente trouwens wel verhogen;”
ja vast… met 0.5% per jaar ofzo, terwijl de inflatie met 2% per jaar toeneemt … Dit soort uitspraken dient alleen om de sheeple nog wat langer te kunnen kaalscheren.
@94:
“Het probleem is nu juist dat de schuldenlast zo hoog is opgelopen dat het systeem een hogere rente niet kan dragen.”
inderdaad, en daarom komt er ook geen hogere rente. Of in ieder geval geen rente die de inflatie bijhoudt. Want zolang de rente lager is dan de inflatie trekken schuldenaars (inclusief bijna alle Westerse landen en grote bedrijven) aan het langste eind.
@95:
OK, dat lijkt me een duidelijke uitspraak 🙂
@94 klopt ze houden de rente laag terwijl algemeen de risicoperceptie (nu weer egypte) toeneemt. Hoe?
QE to infinity –> Inflatie –> meer QE –> Inflatie etcetc
Triest is het.
@97…in de VS gaat dit nu met een tempo van 70 miljard per maand -opkopen van eigen staatsobl (voor alle euro-bashers…)
2 Zinkende schepen maar zij zinken sneller 😉
Ik heb zojuist met een serene glimlach om de mond weer wat goud bijgekocht.
Ik moet eerlijk bekennen: ook al zou goud nog een stuk dalen, alleen al de gedachte dat het geld van de bank af is en ik er nu zelf de baas over ben is voor mij al genoeg.
Ik kreeg deze week een overzicht van de bank met alle “produkten” die ik heb afgenomen.
Het waren er wel vijftien. Terwijl ik alleen maar een rekening heb prive, en eentje zakelijk, met 2 betaalpassen.
Bloedzuigers zijn het, en reken maar dat het aantal “produkten” waarvoor je gaat betalen alleen maar toe gaat nemen.
Een fiets is een produkt. Een leverworst is een produkt. Ik weiger categorisch om iets als een “zakelijke betalingstransactie” als een produkt te zien.
@99 Patrick
Ik moet eerlijk bekennen: ook al zou goud nog een stuk dalen, alleen al de gedachte dat het geld van de bank af is en ik er nu zelf de baas over ben is voor mij al genoeg.
Herkenbaar sentiment. ‘t Is misschien nu nog ondenkbaar in de UK, maar als spaarders daar hun tegoeden gaan verplaatsen naar andere valuta kan van de ene dag op de andere een opnamebeperking van spaartegoeden worden ingesteld. Zitten ze als ratten in de val.
Hehehe…jullie al gelezen?
http://fofoa.blogspot.com/
Hoe een dalende goudprijs wijst op fysiek tekort. Interessant…
Ik heb iig weer wat te lezen vanaaf 😉
Na tegenlicht natuurlijk:
http://tegenlicht.vpro.nl/afleveringen/2010-2011/the-future-of-finance/money-and-speed.html
Kariz, ik volg Fofoa op de voet, net als jij blijkbaar. overigens ging het in dit geval met name over de GLD ETF, en de mogelijkheid om GLD shares in fysiek metaal om te zetten.
Volg je ook het “crash JP Morgan buy Silver” gebeuren?
@102 heb het nog niet gelezen. Maar ik vind het lastig om te duiden. Fundamenteel heb ik het ‘goudplaatje’ wel op orde, maar wanneer het gaat om papiergoud, backwardation, contango etcetc…pffff….
Zilver volg ik niet helemaal. Maar ik denk niet dat je een bank als JPM omver krijgt, zij zijn 1 met washington en zij ZIJN Wall street…maar wie weet.
Het enige wat ons rest is bijkopen.
Overigens leuk om Ludwig te zien op het andere forum, ook goud bullish blijkbaar?
@Patrick (en Dawg): Martin Armstrong had ook weer een nieuwe. China in de spotlights.
http://www.martinarmstrong.org/economic_projections.htm
Print me helemaal suf hehehehe
@99 (Patrick) en 100 (Dawg)…
Ja, ik herken dat sentiment ook wel. Controle over je bezit is immers een primair recht. Maar sinds het einde van de negentiende eeuw is dat recht steeds meer geërodeerd door belasting en subsidies – onder het mom van “rechtvaardige” herverdeling. Volgens mij ligt die “rechtvaardige” herverdeling trouwens aan de basis van veel problemen die de twintigste eeuw hebben gekenmerkt. Lenin en Stalin hadden er zo hun ideeën over, maar Hitler ook.
Aan het einde van de negentiende eeuw is men in heel Europa begonnen met het belasten van vermogen, wat grosso modo de dood van de aristocratie betekende, en het stimuleren van krediet (de HRA is van 1892 – ja, u leest het goed, 1892). Natuurlijk is het verhaaltje altijd dat de Eerste Wereldoorlog begon omdat Gavrilo Princip die Oostenrijker Franz Ferdinand op 28 juni 1914 doodschoot in Sarajevo. Het zou echter zomaar kunnen dat het echte verhaal een beetje anders in elkaar zit en dat het eigenlijk ging om de belangen van het snel groeiende financieel industrieel complex tegenover de (tegenstrijdige) belangen van de aristocratie.
Nietzsche verklaarde God dood aan het einde van de negentiende eeuw, en we kunnen niet ontkennen dat de twintigste eeuw inderdaad minder door een goddelijk sentiment geïnspireerd leek dan willekeurig welke andere eeuw daarvoor. Al Pacino zegt het heel mooi in deze monoloog:
http://www.youtube.com/watch?v=RGR4SFOimlk
Maar dat laat onverlet dat we nog steeds met de brokken zitten van de grote gebeurtenissen van de twintigste eeuw, terwijl we die nog niet eens helemaal goed begrepen hebben. Wat ik wel begrepen heb is dat de rechtvaardige herverdeling van rijkdom een lastige zaak is en dat daar zelden iets goeds uit voortkomt.
Maar wat is bezit? Kunnen Nederlanders, met hun slavernijverleden, wel claimen dat verworven bezit onvervreemdbaar aan hun toekomt? Sommigen zullen zeggen dat ze geen deel hadden aan de slavernij, en dat is waarschijnlijk terecht. Andere families – en de Nederlandse staat – hebben toen echter waarschijnlijk al de basis van hun huidige fortuin gelegd. Is het dan verkeerd om die onrechtmatig verworven welvaart af te nemen en ten goede te laten komen aan hen die er eigenlijk recht op hebben? Dat is dan eigenlijk moreel juist en rechtvaardig. Het problem is alleen dat dit altijd met de botte bijl (vermogensrendementsheffing) en niet met het historische fileermesje (antecedentenonderzoek) gaat, en dat is dus even “rechtvaardig” als de atoombommen die op Hiroshima en Nagasaki werden gegooid.
De herverdeling van rijkdom is dus een zeer lastige zaak en heeft altijd te maken met moraalfilosofie. Daarom werden sommige bevolkingsgroepen ook zo boos toen premier Balkenende het had over een “VOC mentaliteit.” De VOC vervoerde namelijk specerijen (zo staat het in de geschiedenisboekjes) en slaven (soms in de voetnoten vermeld) en deed dat in de hoedanigheid van ‘s werelds eerste naamloze vennootschap. Je zou zelfs kunnen stellen dat Amsterdam gebouwd is op dit geld.
Is welvaart die op dergelijke historische misdaden berust wel begerenswaardig? Of is het misschien zo dat de echte welvaart niet uit geld of goud bestaat? De echte rijkdom is ook niet de kennis over Goed en Kwaad. De echte rijkdom is de onschuld en de onbevangenheid.
En het is ook leuk als je gewoon de huur kunt betalen natuurlijk.
http://www.youtube.com/watch?v=Jl9UBB_Epas
Amen
Dow Jones
@66
Bedankt voor je reactie. Er is niet veel waarop ik verder kan reageren. Ik vind het geweldig dat dit forum de tekortkomingen probeert te benoemen danwel benoemt, maar daarna wordt ver snel overgestapt op specifieke conclusies en waarde-oordelen. Los van de tegenargumenten te formuleren is het ook handig om eens na te gaan waarom destijds bepaalde keuzes zijn gemaakt (daarin zowel machtsposities inachtnemend alsook daadwerkelijk beleidskeuzemogelijkheden en toenmalige problematieken). doe je dat dan ben je in staat iets te verklaren en als men dat doet is het makkelijker om een oordeel te geven danwel te beoordelen wat een betere oplossing is voor specifieke problemen. Dat doe je dan omdat je het gemaakte keuzetraject en de opgestapelde consequenties daarvan beter kan begrijpen. Ik pleit hier niet voor een lang onderzoek of i.d. maar vraag om de uitdaging om te constateren, te verklaren, te beoordlen en te concluderen.
Als ik een keuze moet maken probeer ik zoveel mogelijk facetten van de zaak te bekijken en me in alle actoren in te leven om tot een zo goed mogelijk afgewogen oordeel te komen, en dan kun je er uiteraad nog naast zitten, dus daarnaast probeer ik ook een beetje boerenlogica te gebruiken, maar ook die logica wordt sterker als men zaken van veel kanten bekijkt, je verdiepen in je tegenstander levert soms meer op dan direct ageren.
Soms komt op dit forum ook een beginnend koper langs die twijfelt, die worden nu enorm bang gemaakt, mijn boodschap is dat jullie deze personen ook op bepaalde voordelen kunnen wijzen en tips geven om geen miskoop te doen, maar deels gebeurt dat ook wel.
Persoonlijk hoef ik niet te verdienen op een huis, en ben voor een wat eerlijkere verdeling van middelen onder elkaar, vind het zo sneu voor degegen die eind 2008 iets gekocht hebben en de boot zijn ingegaan, vooral als dat ook nog eens was door werkeloosheid of ziekte of scheiding. Dat weegt in een eerlijke maatschappij nooit op tegen de tonnen winst die worden gemaakt, ik ben best bereid met toekomstige winst op mijn huis een deel te betalen aan zij die afvallen.
ik denk dat het in tranen eindigen deels al is gebeurd, veel veranderingen komen met schokken en die zijn er al geweest, daarnaast zullen massale dalingen verder wel uitblijven, ik gok op een langjarige daling, ook ingegeven door inflatie en hoge rente.
Ik hoop dat men op dit forum vooral verder gaat om zaken te uiten, maar zou mooi zijn als de gemaakte keuze en gevolgde redenatie kunt reproduceren en dan met plussen en minnen kunt be(ver)oordelen.
Natuurlijk is het goed om op te sommen wat er mis is, maar let op wat je wilt bereiken, het is een beetje als de jongen die wolf wolf roept, telkens weer, op het einde gelooft niemand hem meer..
nog een kleine toevoeging, wat hier op zijn plaats zou zijn proberen te verklaren waarom afschaffen van de HRA zo moeilijk is, je somt dan waarscheinlijk een hele veelvoud aan mogelijke verklaringen op, als je die een beetje ordent kun je makkelijker bedenken hoe deze onmogelijkheden zijn op te lossen.
@106 (Huisje)…
Ik ben het voor een deel met je eens. Een vriend van me huurde bijvoorbeeld in 2007 een kamer van 25 vierkante meter voor ongeveer €500 per maand. Hij heeft een leuk appartement gekocht in de nazomer van 2008 (dus officieel op de top van de markt), en dat kost hem nu per maand even veel geld, hoewel zijn nieuwe appartement natuurlijk wel veel groter is. Dat is natuurlijk leuk voor hem, maar dat neemt niet weg dat dat wel een heel vreemde situatie is.
Het gaat er op dit forum juist om dat de gevaarlijke mythe van de eeuwig stijgende huizenprijs (die op pijnlijke wijze in 2008 is doorgeprikt) niet weer de kop opsteekt en voor nog meer problemen onder onschuldige en vaak jonge kopers gaat zorgen. Rentes zullen namelijk gaan stijgen (dat doen ze nu trouwens al) en dan zullen maandlasten hoger worden. Bovendien blijkt uit meerdere serieuze en onafhankelijke rapporten (o.a. van het IMF en de OESO) dat huizenprijzen in Nederland zo’n 30% te hoog liggen. Hiervoor zijn verschillende oorzaken aan te wijzen. Nu wil het toeval dat al deze oorzaken of instigatoren op termijn zullen wegvallen of in de richting van hogere maandlasten of lagere huizenprijzen zullen gaan wijzen. Wij proberen hier op dit forum alleen voor te waarschuwen.
Net zoals bij andere beleggingen, zou je alleen een huis moeten kopen als je het geld kunt missen. Dat wil dus zeggen dat je het eigenlijk alleen moet overwegen als je heel liquide bent en een leuk huis op het oog hebt.
EEN HUIS KOPEN IS SINDS 2007 GÉÉN VERSTANDIGE BELEGGING MEER.
Dat zeggen we hier eigenlijk. Het is een “indulgence”, een “luxe”, maar geen waardevaste en risicoloze belegging. Integendeel…
Cheerio,
Dow Jones
@83 (nhz)…
“Zie bijv. het recente voorstel om hun [Griekse] eigen staatsobligaties terug te kopen met pakweg 30% korting. Zo kan ik ook hogere rente betalen.”
Inderdaad, dat is het meest idiote voorbeeld van nucleaire financiering dat ik de laatste drie jaar gezien heb.
Cheerio,
Dow Jones
@94 (Dawg)…
“Het probleem is nu juist dat de schuldenlast zo hoog is opgelopen dat het systeem een hogere rente niet kan dragen. Dat is nu net de catch 22 waarin dat systeem verstrikt is geraakt. Vanwege het inflatiegevaar zou de rente omhoog moeten, maar dat kan niet vanwege de dreigende debt deflation. Door die te lage rente is de kredietvraag groter dan gezond en voor zover de aanbieders van krediet (de spaarders) zich gaan terugtrekken moet het verschil aangevuld worden met geldschepping. Ik zie hier toch wel een onheilspellende spiraal in werking gezet worden.”
Inderdaad, dat is het grote probleem. Dat neemt alleen niet weg dat lage rentes het moral hazard van nog meer kreditering nog sterker vergroten, tenzij men bij de banken en andere geldloketten gewoon “nee” aan consumenten en MKB verkoopt. Vandaar dus ook de strengere eisen die banken stellen bij kredietverlening. Het heeft een tijdje geduurd, maar dat is toch echt de eerste stap op weg naar herstel, gewoon “nee, u krijgt geen krediet als u het niet kunt betalen” zeggen. Banken of andere kredietverstrekkers die het in hun hoofd halen om nú voorzichtig weer te gaan proberen meer krediet te gaan verstrekken zouden dus stante pede hun vergunning moeten inleveren – in mensentaal: de financiële doodstraf krijgen.
Winston Wolf: “which brings me to you guys…”
De overheden…
De overheden hebben gestimuleerd en schulden gestapeld om te voorkomen dat de patiënt – het financiële systeem – de intensive care unit horizontaal zou verlaten. Nu het financiële systeem niet is geïmplodeerd en de banken al weer aardig zijn gerekapitaliseerd, wordt het misschien tijd om te gaan denken hoe de overheden de boel weer een beetje op orde gaan brengen.
Zoals ik al eens eerder zei, politiek is een lastig spel en de mens is zwak. Obama kan dus weinig doen voor zijn herverkiezing in 2012 omdat de kiezer niet teveel pijn wil lijden en natuurlijk niet voor “austerity measures” gaat stemmen. De jaren 2011 en 2012 zouden dus best nog eens hele moeilijke en onrechtvaardige jaren voor financieel verantwoordelijken kunnen worden. Houd echter nog even vol. Daarna zullen er namelijk echt structureel zaken gaan veranderen.
Zoals ik al zei. Als dat niet gebeurt, dan krijgen de Inca’s toch nog gelijk…
Cheerio,
Dow Jones
PS: Ben Bernanke heeft een mooie baard. Ik denk dat hij wel te vertrouwen is.
@105:
de huidige herverdeling van bezit richting Azie vind ik volkomen terecht; de Nederlanders hebben inderdaad een groot deel van hun weelde ‘eerlijk gestolen’ en profiteren daar ook nu nog van (een ander deel vn de welvaart kwam door een korte periode van veel uitvindingen en ondernemerszin). Mijn eigen stad heeft wat dat betreft als tweede hoofdzetel van de VOC geen fraai verleden, al gebeurden de meest kwalijke zaken via de WIC, en via allerlei prive bedrijven (piraterij etc.) van lokale politici.
Helaas gaat de grote herverdeling van vandaag vooral op basis van andere zaken dan ‘loon naar werken’, zowel binnenlands als wereldwijd: vooral van harde werkers naar parasieten. En vooral natuurlijk richting de criminele bendes van Wall Street en de City, die dankzij het beleid van de centrale banken al het geld van de wereld naar zich toeharken; en ze maken dat ook te gelde, kijk maar eens hoe die lui er van leven en de halve wereld opkopen zonder ooit serieus gewerkt te hebben.
Ook eens dat geld niet alles is, maar helaas is het zeker in het westen erg bepalend voor de mogelijkheden die je hebt (bijv. onafhankelijkheid van de overheid), dus je kunt het onderwerp niet zomaar negeren.
@110:
wat betreft het op orde brengen van de overheidsfinanciën kan ik deze lezing van Niall Ferguson aanraden (misschien al gezien?). Ik ben het lang niet altijd met hem eens (zeker niet met zijn keus van vrouwen), maar hij is een uitstekend spreker en heeft een goed verhaal over hoe de zaken er voor staan, en hoe zulke zaken historisch gezien aflopen. Er zullen zeker zaken structureel gaan veranderen, maar de kans is niet groot dat dat op een ordelijke manier gaat gebeuren.
http://fora.tv/2010/07/28/Niall_Ferguson_Empires_on_the_Edge_of_Chaos#fullprogram
In dit thread is dit berichtje relevanter…
Het gaat om een berichtje op RTL-Z over stijgende hypotheekrentes…
http://www.rtl.nl/(/financien/rtlz/nieuws/)/components/financien/rtlz/2011/weken_2011/05/0131_1735_Nieuwe_klap_huizenkopers_hoge_rente.xml
Admin, misschien wel een eigen thread waard…
Cheerio,
Dow Jones
@Kariz, Dank voor de link, ik probeer ook alles van Armstrong te volgen 🙂
@Dow, Ik lees je posts met genoegen, je weet t mooi te verwoorden!
@algemeen, welkom nieuwelingen! Leuke nieuwe input de laatste dagen 🙂
@Dr T en Ralph, vaak oneens met jullie maar evenzeer welkom! Vooral mee blijven doen.
@Marianne, soms weinig woorden, altijd veel inhoud!
@Juan, ouwe cabaretier! Je bent één van de fundamenten hier 🙂
@Dawg, Nhz, al veel van jullie geleerd!
@FT, Spongebob, jullie zijn de onmisbare inkomende datalijnen!
@Mises, weet niet of je nog meeleest, zou graag weer iets van je lezen.
@Goudbelegger, Kariz, wij weten waar A. de mosterd haalt 😉
@Okkie, Alek, de slagroom op de taart 🙂
@ Lorenzo, eigenwijze gladjanus 😉 Laat je contraire geluid maar horen!
Hoop dat ik niemand vergeten ben, vind dit forumpje absoluut een verrijking!
@ en Dalen natuurlijk, dank voor je heldere uitleg en achtergronden!
Wat gebeurt er in een totale crisis nu eigenlijk werkelijk en is een gelijke verdeling van middelen mogelijk..? leiden mij tot de ondergaande gedachten..
Herverdeling van middelen binnen het huidige politieke en machtssysteem gebeurt geleidelijk maar te onrechtmatig, (rijk wordt rijker en macht (invloed) concentreert zich binnen en buiten overheden om). Daar kunnen bestuurlijk positieve ontwikkelingen als één EU en een Afrikaanse Unie, VN (met al haar gebreken) en een bill gates die de rijken aanzet geld weg te geven helaas nog niet tegenop.
De vraag is of de onzichtbare macht danwel de massa, de totale massa van de maatschappij de richting bepaalt? Geopolitieke redenen bepalen o.a. dat staten er op gericht zijn zich te verdedigen en eigenbelang te bewaken in het kader van veiligheid. Een verleden van oorlog en bedreiging heeft staten opgeleid tot zelfbescherming.
Dat heeft tot gevolg dat de cycli waarin we opereren zijn bepaald door de macht om middelen te verkrijgen en verdelen. Ineenstorting van cycli hebben in het westen zelden geleid tot compleet verval, wel tot herordening. In het geval van de amerikaanse grote depressie zijn er veel mensen die het systeem begrepen enorm rijk geworden, door hun kennis en niet alleen door een rest hoeveelheid goud. Daarnaast zijn gedurende historische transformaties staten machtiger geworden of juist minder machtig. Engeland Frankrijk en Duitsland waren de grootmachten voor de opkomst van de US/USSR machtsblokken, werden deze drie daarna werkelijk minder machtig, hebben ze geleden, zijn hun burgers nog tevreden, heeft hun staatsbestuur een transformatie doorgemaakt, wat bepaalt hun huidige beleidskeuzes en richting wat zijn hun wensen en idealen, zo ook rusland, zijn zij volledig verloren en maffia, hebben ze een transformatie doorgemaakt en hoe groot is het russische besef van wat ze hebben doorgemaakt, wie beoordeelt dat anders dan hun burgers en waar zijn deze burgers uiteindelijk tevreden mee, wat bepaalt hun drive? moet dit oordeel bij deze burgers liggen, wie bepaalt waar het intellectuele eigendom van de staat ligt, de burger of de staat en is dat het militair, de intelligentsia of de verdelers van middelen en invloed, in het huidige marktmechanisme is dat een combinatie van dezen met de prioriteit op de laatste.
Bij een toekomstige crash is een crash pas een crash als die wereldwijd is. Door interconnectiviteit is de crash pas een crash als die globaal is. Wanneer dat niet het geval is vindt een herverdeling van middelen plaats door diegenen die op dat moment over inzicht en machtsmiddelen beschikken (geld of invloed) en de positie om dat te gebruiken, bij een totale crash zal dat ook deels gelden.
Wel is het interessant om na te denken over wat er precies gebeurt bij een wereldwijde crash. De gevolgen daarvan kunnen twee kanten opgaan, de ene is zoals historisch vaak ervaren een oorlog, een andere kant kan zijn hervormingen zoals een global central bank, wereldwijde munteenheid of andere nu onmogelijk en bizar geachte opties.
Staten zijn staten en deze zijn naast maintaining the balance of real power erop gericht om hun eigen grenzen te beschermen. Indien ze zich bedreigd voelen zullen ze zich verdedigen, de vraag is in welke mate ze daartoe in staat zijn bij een wereldwijd economisch probleem. Er bestaat een kans dat ze controlle verliezen zoals je nu ziet in de arabische landen, bij verlies van die legitimiteit en revolutie komt er echter na verloop van tijd altijd een andere stuureenheid (staat) voor in de plaats, die in eerste instantie een leercurve moeten doormaken omdat ze ook weer bepaald worden door de mogelijkheid om invloed uit te oefenen en te controlleren, dus macht en misbruik en liggen (bestuursfoutjes?) voor de hand.
Hoe staan we in die situaties als huurder danwel als huiseigenaar ervoor? Voorlopig zijn het marktmechanisme, de kennis van de gemiddelde bewoner/burger, de verklaarbare maar onwenselijke behoefte aan meer..meer een belemmering om veranderingen zonder grootschalige chaos te realiseren, onmogelijk en onbereikbaar door het volk.
De vraag die je jezelf uiteindelijk zult moeten stellen is hoe werkt het en wil ik eraan meewerken en hoe kan ik mijn steentje bijdragen, danwel cynisch als je denkt daar geen invloed op te kunnen uitoefenen, hoe werkt de werkelijkheid om me heen en hoe kan ik daar voor mezelf het beste van maken.
wat dan resteert is de vraag aan jezelf hoeveel invloed je hebt op je eigen leven in een situatie van chaos, dat kan zijn macht militair (guns geweld), invloed, op bepaalde onmisbare posities zitten, iets in bezet hebben dat een ander wil hebben (goud?, voedsel, grondstoffen) of de capaciteit om veiligheid te bieden aan anderen, zij betalen daarvoor door jou in leven te houden danwel nog meer invloed te geven.
oeps een beetje te lang betoog, nu weet ik nog steeds niet of ik er bij totale crisis beter voorsta als huurder of koper?
@117 (Huisje)…
Mooie, bedachtzame, lange bijdrage. Ik ga hem morgen eens op mijn gemak doorlezen!
Cheerio,
Dow Jones
Wat bij prijsvorming een beetje onderbelicht blijft hierboven is dat de huizenprijs zo hard gestegen is, dat er geen steun meer zit. Ik bedoel daarmee dat de prijzen dus net zo hard gaan dalen als dat ze gestegen zijn.
Is gewoon simpele technische analyse van de huizenprijsgrafiek.
dat het harder kan dalen dan stijgen is natuurlijk het feit dat het vrijwel allemaal geleend geld is. (there is no such thing as a free lunch)