De onderzoekers bekeken de zeepbellen die er de afgelopen veertig jaar op de huizen- en aandelenmarkten zijn geweest. Het klappen ervan leidt steeds tot crises, zoals de kredietcrisis. Centrale banken hebben echter niets gedaan om te voorkomen dat de zeepbellen ontstonden, omdat er geen inflatiedreiging was.
De Europese Centrale Bank (ECB) bijvoorbeeld, ziet prijsstabiliteit in de landen die de euro voeren als zijn enige doel. Om dat te bereiken probeert de ECB de inflatie ‘onder maar dicht bij’ 2 procent te houden, waarin de bank al jaren slaagt.
Maar in plaats van zich blind te staren op inflatiebeteugeling, hadden de monetaire autoriteiten volgens het IMF-onderzoek er juist tijdig voor moeten zorgen dat er niet zo veel geleend kon worden. De signalen dat een flinke groei van de kredietverlening tot economische problemen leidt, liggen volgens de onderzoekers voor het oprapen.
zie ook: ‘Banken zijn dieven’ | huizenmarkt-zeepbel.nl
De reactie van de centrale banken bij zulke signalen had moeten zijn dat ze de geldmarkt krapper maken. Door de rente te verhogen, wordt krediet duurder en het voor banken aantrekkelijker hun geld bij een centrale bank te stallen, waardoor de geldhoeveelheid afneemt.
zie ook: De vrije economie: IMF kritisch op centrale banken
De Nederlandse bankpresident Nout Wellink suggereerde eerder dat de ECB over een grotere vrijheid moet beschikken ‘om proactief op te treden tegen het ontstaan van financiële bubbels’.
bron: de Volkskrant
Grafiek 1 toont sterk dalende M3.
Kunnen we hieruit concluderen dat de implosie van krediet vele malen groer is dan wat de geldpersen bijdrukken? Kunnen concluderen dat we dus deflatie hebben in beide “definities” te weten prijspeil en M3?
Kan Ludwig hier enig licht op werpen, we hadden namelijk toch inflatie volgens zijn definitie?
“De Europese Centrale Bank (ECB) bijvoorbeeld, ziet prijsstabiliteit in de landen die de euro voeren als zijn enige doel. Om dat te bereiken probeert de ECB de inflatie ‘onder maar dicht bij’ 2 procent te houden, waarin de bank al jaren slaagt.”
wat mij nu al tijden intrigeert: als ze asset prijsvermeerdering niet meetellen (dus stijging van de prijs van je huis, aandelen, obligaties, etc) hoeveel stelt dat hele inflatiecijfer dan nog voor?
Vanaf dec. 2007 11.6%, daarna gestaag aan het zakken tot nu 3% , over 5 dagen nieuwe cijfers, ben benieuwd Bron ECB
Riko: Ludwig heeft geen antwoord. Het correcte antwoord is dat de inflatie pas komt als krediet weer groeit.
Snarkel: Goede vraag. Het antwoord is: niets.
@1: Rico,
De grafiek is van de procentuele groei van M3. Er is en blijft dus sprake van een sterke geldgroei, zelfs op het onderste punt van de grafiek. Heel geniepige grafiek dus, maar gelukkig doorheen te prikken.
Verder:
De geldgroei…IS de inflatie. Prijzen fluctueren altijd om tal van redenen en bij de meting van prijzen wordt ook nog eens flink gefraudeerd.
De resulterende cijfers worden gebruikt om ons een goed gevoel te geven dat er weinig inflatie is en lonen e.d. te matigen.
Maar ondertussen zitten we dus wel met booms en busts en de prijzen trend op lange termijn is oplopend. Een frikandel uit de muur of een patatje zijn echt wel duurder gewonden de laatste 20 jaar, en wel met meer dan de officiële inflatie.
Ook het streven naar prijsstabiliteit betekend dat ze alle vooruitgang in productiviteit afromen en geven aan de instituten die het geld als eerste in omloop brengen (banken en overheden).
Een onzichtbare hand die de welvaart van je eigen prestaties steelt dus.
MR
Spreek vor jezelf
Peter
Eens
Ludwig vraagt zich af wat er gaat gebeuren als jullie je realiseren dat de post op de andere draad geschiedenis is, vooraf opgeschreven.
Het zijn maar Getallen.
“Een frikandel uit de muur of een patatje zijn echt wel duurder gewonden de laatste 20 jaar, en wel met meer dan de officiële inflatie.”
You aint seen nothing yet.
@5 peter,Een onzichtbare hand die de welvaart van je eigen prestaties steelt dus.
zonder krediet geen welvaart en zonder krediet geen inflatie. Soort sigaar uit eigen doos en dat geeft dan een goed gevoel.
1, 2, 3, 4 en 5:
M3 groeit nog steeds, maar momenteel “slechts” 3 %
Dit is wel degelijk monetaire inflatie. Prijsinflatie is wat anders.
het is wel degelijk mogelijk dat we nu prijsdeflatie krijgen terwijl we monetaire inflatie kennen. Hoe tegenstrijdig dat ook klinkt.
Op termijn (als de vraag naar krediet weer groeit en het beschikbare krediet ook daadwerkelijk weer geconsumeert wordt i.p.v. geinvesteerd wordt) zul je pas inflatie krijgen.
Geld lenen om er aan te verdienen (=investeren en zorgen voor winst) is niet erg, geld lenen om te consumeren is wel schadelijk. Dat zorgt voor prijsinflatie. Kredietgroei voor investeringen zorgt namelijk voor deflatie, je investeert om ofwel waarde toe te voegen en dus een iets hogere verkoopprijs te kunnen krijgen of je investeerd om goedkoper te kunnen produceren, allebei zorgt voor deflatie. Voor minder geld hetzelfde of voor iets meer geld beduidend meer kwaliteit.
Lange tijd zijn huizen gezien als een investering, het is geen investering maar wel een aankoop die op lange termijn waardevast blijft.
Een huis kopen voegt geen waarde toe, blijft hooguit op lange termijn waardevast.
officiele inflatie en dus ook deflatiecijfers zijn niet objectief.
iedereen heeft zijn eigen uitgangspostie en voor ieders situatie kun je tot een andere conclusie komen, deflatie of juist inflatie.
Dat heeft inderdaad alles te maken met bezittingen die stijgen of dalen.
Je hebt er alleen helemaal niks aan als je die bezittingen niet te gelde maakt.
zogenaamde ovverwaarde op je huis kun je alleen maar nuttig gebruiken om te investeren, m.a.w. je maakt er geld mee.
Als je het gebruikt om te consumeren ben je achteruit aan het boeren, zeker als je weet dat bezittingen zowel kunnen stijgen als dalen in waarde.
Enorme prijsinflatie gaat niet gebeuren op korte termijn. Consumtie is namelijk grofweg 30% gezakt, geldgroei komt dus niet in het economisch systeem op korte termijn.
Wel zul je prijsinflatie in andere middelen gaan zien, zoals olie, grondstoffen, goud.
Zeker niet in onroerend goed.
Pas als de consument weer meer gaat uitgeven dan op het hoogtepunt in 2007 zul je prijsinflatie gaan zien in consumentengoederen. Dat komt dan doordat productiecapaciteit weer helemaal gevuld is. Nu is er productiecapaciteit te veel.
Pas dan zullen de lonen weer reeel omhoog gaan en kun je letterlijk meer uitgeven.
ook als de grondstoffen stijgen in prijs heeft dat voorlopig geen gevold voor de prijs van het eindproduct.
Dat komt door het enorme overschot aan productiecapaciteit.
Het komt er dus op neer dat we de laatste 8 jaar een veel hogere inflatie hadden dan werkelijk werd toe gegeven , maar ons inkomen is alleen met de toegegeven inflatie verhoogd.
Wat ook voor de meeste mensen zo aanvoelt.
We blijven dus een tijdje deflatie houden.
ik denk dat wel ja, maar ik weet niets zeker.
Stel dat de regeringen het volk weer zo gek krijgen om zo absurd te consumeren als de laatste 8 jaar kan het wel eens snel afgelopen zijn met deflatie.
Persoonlijk denk ik echter dat de naiviteit nu wel weg is bij het gros van de mensen.
Dat blijkt ook uit de groei van het sparen van de consumenten, hoewel ze dit jaar nog stijgen in koopkracht.
Het leven is heel simpel, als je geld leent voor consumtie moet je dat zsm weer aflossen.
De laatste jaren is dat niet gedaan.
Nu gebeurt dat versneld denk ik, een achterstand moet ingehaald worden.
Geld wat afgelost word, wordt niet geconsumeerd, komt dus niet in de echte economie terecht.
Een bank pompt geen geld in de economie, dat doen degene die dat geld lenen. Als die dus weigeren …..
Laurens,
Stel dat de overheden als gekken gaan spenderen omdat de bevolking doorheeft dat ze zelf er beter mee kunnen stoppen.
Dit klinkt dan toch wel erg veel als de huidige stimuleringen bij de meeste overheden. En dit zal de komende jaren denk ik gewoon doorgaan om politieke en “sociale” redenen.
Er is dus nog steeds geldgroei, maar ook een nog meer afgenomen productie. Er is dus relatief veel meer geld t.o.v. de goederen en dat moet prijs inflatie opleveren, dit kan dus best snel op gaan treden als de ontwikkeling zich doorzet.
Dit is in ieder geval zoals ik het zie. Of ik het kan timen, denk het zelf niet.
Peter,
overheden spenderen inderdaad als gekken. vandaar de sombere stemming op prinsjesdag.
er moet nu immers 35 miljard bezuinigd gaan worden.
waar komt die 35 miljard vandaan?
uiteindelijk bij de belastingbetaler, we gaan weer terug naar meer belastingen, dus minder inkomsten.
Dus minder consumptie.
Dus nog meer overschot aan productie.
waarom dan prijsinflatie door producenten?
het zal inkrimpen worden met capaciteit, dus ontslagen, dus minder consumptie, dus nog meer inflatie, net zolang tot het evenwicht bereikt is.
Ik zie alleen een mogelijk tot het doorbreken van deze spiraal door een nieuwe technologische ontwikkeling die veel vraag met zich meebrengt en dus veel werkgelegenheid en waardetoeviging.
Misschien electrische auto?
stel jij bent producent.
je concurrenten en jijzelf hebben net effe teveel productiecapaciteit, ca, 30 procent omdat je ervan uitging dat de consumptie zou doorgroeien zoals afgelopen jaren door geleend geld.
dat geld is er niet meer door allerlei redenen.
je capaciteit moet wel terugverdiend worden, desnoods op kostprijs
je wilt afzet om je machines draaiende te houden, te benutten.
dit kan alleen ten koste gaan van de capaciteit van je collega’s
hoe doe je dat?
op prijs.
of eigenlijk op kostprijs!!!
ben je slim geweest en heb je GOED geinvesteerd en kun je goedkoper leveren met behoud van marge, dan zit je goed.
krijgen we dan inflatie of deflatie?
ik zie alleen deflatie op middellange termijn, maar dat komt ook omdat ik de oplossing niet zie.
Ik ben ondernemer, van nature optimistisch, maar wel realist.
Maar ik hoop dat ik het fout heb
Mee eens,
We kunnen niet eeuwig in een neergaande spiraal zitten. Zodra de capaciteit niet meer afneemt vanwege een nieuwe balans, dan kunnen de inflatie effecten de overhand krijgen.
En dat kan ineens heel hard gaan.
Laurens in de dienstensector hollen de prijzen achteruit, als er al geoffreerd hoeft te worden. Mensen uit die sector besteden dus ook veel minder.
@14 Op dit moment zijn de lage lonen landen zoals China onze grootste concurrenten. Want het loont echt om daar je producten te laten produceren.
Is protectionisme dan toch de oplossing….????
@17: Lin,
Er zijn veel spullen die wij dagelijks gebruiken die we niet in Europa zelf produceren. Maar gewoon moeten importeren uit het oosten.
Stel dat we aan import heffingen gaan doen, dan worden de producten voor ons duurder. Import heffingen hebben alleen maar zin om eigen industrie te beschermen. Ten koste van de eigen burgers wel te verstaan.
En stel dat we gewoon helemaal niets meer importeren. Dan zitten we al snel met een gigantisch tekort aan spullen en vliegen de prijzen naar de stratosfeer.
Protectionisme is denk ik het laatste wat we willen.
@8: Kees,
“zonder krediet geen welvaart en zonder krediet geen inflatie. Soort sigaar uit eigen doos en dat geeft dan een goed gevoel.”
We hebben een verschil van inzicht hier. Volgens mij groeit de welvaart doordat we productiever worden en niet door de toename van krediet.
Krediet scheppen op zich maakt geen enkele afnemer ervan welvarend. Met meer krediet kun je niet blijvend meer spullen kopen. Het is een soort van voorschot op de toekomst, nu uitgeven ten koste van later.
En weet jij hoe welvarend we zouden zijn als je inkomen niet stelselmatig verdund zou worden door *nieuw geld* krediet (want zo werkt het systeem)?
En met toenemende productiviteit en geen hete lucht krediet, zou het aantal spullen t.o.v. de geldhoeveelheid groter worden en daarmee de prijs drukken. Je zou niet eens meer loon hoeven te vragen en toch neemt je koopkracht toe!
Ook investeringen zouden nog steeds mogelijk zijn. Gewoon een functie van rente, als er veel wordt gespaard omdat mensen overhouden dan gaat de rente uiteindelijk omlaag. En bij voldoende lage rente en de impliciet grote koopkracht is het doen van investeringen voor bedrijven het goedkoopst.
Een pure marktwerking cyclus waarbij er niet zulke excessen optreden als nu. Helaas hebben wij gewoon wat wijze mannen aan de rente en geld knopjes zitten die als echte communisten wel even weten wat er wanneer nodig is.
Ik denk wel dat de vooruitgang zoals wij die hebben ervaren zonder krediet minder snel zou zijn gegaan.
We moeten echter nog maar afwachten hoeveel van de vooruitgang blijvend is. Als we nu ineens hele bedrijfstakken omrollen omdat de vraag kunstmatig was en we niet meer van de toekomst kunnen lenen dan is er dus geen echte vooruitgang geweest.
Dit probleem heb je in een echte vrije markt zonder mensen aan de centrale knopjes niet.
@20
Peter, mannen willen nu eenmaal met knopjes spelen. Verwacht je niet van types als Wellink hè?
No comment 😉
@18 Oke dat snap alleen hoe wil je dit dan verklaren (wikipedia)
Via de (melk)quotering wordt voorkomen dat er een overproductie ontstaat op de Europese markt en er overschotten moeten worden gedumpt op de wereldmarkt.
We moeten de auto niet elektrisch maken maar op melk laten lopen.
Melk de witte motor!
@21 Mooi, de publicaties volgen onze discusie. Grafiek 1 toont geldgroei in M en ondersteunt de stelling dat % geldgroei substantieel groter is geweest dan de Rente R, die daarmee geen belemmering vormde voor het scheppen van geld. De prijs van geld was te laag waardoor M maar doorgroeide en huizenprijzen kunstmatig hoog konden worden.
@22 Comment: Als “mannen met knoppen hadden willen spelen”, had dan met rente R Geldhoeveelheid M in toom gehouden.
Dat is in USA bewust niet gedaan (zie eerder post Discontinuation M3, de FED is gestopt met het publiceren van M3 (dollars)).
Raar hè, de Ameriknanen lijken welbewust bezig geweest te zijn met:
– het creeren van veel dollars (M3 omhoog door kunstmatig lage rente en off-balancing via SPV´s),
– het creeren van schulden op vastgoed (incluis “subprime”, kansloos) en
– het creeren van producten die de risico´s hiervan droegen (CDO´s). En die CDO´s, die werden met name aan niet-ingezetenen verkocht….
Als je munt toch moet vallen, kun je hem maar beter goed laten vallen.
En hier volgen we.
@23: Lin,
Quotering werkt doorgaans langs politieke wegen. Krijgt een groep niet zijn gewenste quota, dan volgen acties. Uiteindelijk geeft de politiek altijd toe en heb je alsnog overproductie e.d.
Precies wat er nu met de melk boeren aan de hand lijkt te zijn. Europa is de subsidies aan het afbouwen en meteen blijkt dat de markt helemaal niet zit te wachten op zo veel melk en de prijs onder de kostprijs is gezakt.
Het is dan logisch dat het boeren bestand uitgedund moet worden of de boeren inventief met hun bedrijven moeten omgaan door bijvoorbeeld met nieuwe “producten” te komen.
Kijk je kan de quote opstellen zoals je wilt, maar een goede aansturing zal het niet worden. Het wordt al snel een politieke discussie over de Franse of de Nederlandse boeren die het veld ruimen. Ongeacht welke efficiënter werken natuurlijk. De markt is beter in het correct saneren.
Bij natuurlijke resources, zoals bijvoorbeeld de visstand kun je echter niet zomaar op de markt vertrouwen. Dan zijn quoteringen een oplossing, hoewel nog steeds arbitrair en politiek geladen.
“De Nederlandse bankpresident Nout Wellink suggereerde eerder dat de ECB over een grotere vrijheid moet beschikken ‘om proactief op te treden tegen het ontstaan van financiële bubbels’.” (artikel)
Kennelijk is er sprake van beperkingen in de vrijheden van de ECB.
Vraag: welke zouden dan de vrijheidsbeperkingen zijn, ik dacht dat de ECB (en DNB) onafhankelijke instituten waren ?
Zou de rente dan toch echt een politiek middel zijn (zoals op deze site al eerder gesuggereerd werd en ook door de heer George Moller (ex-topman Robeco) in NRC beaamd werd?
Kortom: Wellink geeft toe dat de rente lange tijd kunstmatig laag was. Dat heeft Bubbels gecreerd.
Excuus: ECB kon niet ingrijpen omdat er “vrijheid ontbrak”.
Hoe lang duurt het nog voordat de ware grote van het hypotheekschulenprobleem (m.i. 1004 miljard = 168% van BNP van NL) in de kranten komt ? Ontbreekt ook hier “de vrijheid” voor?
Duidelijk Peter!
De volgende bubble?
@28: Lin…
De staatsschulden 🙂
@ 25 M, John, Peter, Ludwig von Mises, Tinus (en overigen natuurlijk) wilt u reageren op de zienswijze (in 25) dat de VS bewust de bubbel hebben gecreerd? Ben benieuwd naar uw meningen.
Ik ben niet zo overtuigd van de expansie in M3. Ik zou de samenstelling wel eens willen zijn. Het zou mij niet verbazen als het vol zit met dubbeltellingen. Meer concreet, banken die “nodeloos” geld inlenen als buffer voor onvoorziene liquiditeitsproblemen en deze dan kort weer wegzetten zolang dit geld niet nodig is. Je creëert zo een hele keten van repo transacties, die niet productief is, maar wel meetellen in M3. De huidige rentestanden en -spreads zijn dusdanig laag dat excessieve liquiditeit een goedkope vorm van “bescherming” bieden.
Peter, “De staatsschulden ” worden via de CB vereffend. Ik zie Wouter en JP nog niet nerveus worden en voor 9 van de 10 nederlanders is er schijnbaar nog niets aan de hand. Met een beetje mazzel gaan we naar een “oostduitse” economie.
Rij door bepaalde wijken van Utrecht en ze wonen daar ook al ” oostduits” 😉
victorino, “Ontbreekt ook hier “de vrijheid” voor”?
natuurlijk, maar denk je in dat een journalist een artikel gaat plaatsen over Albert Spits en zijn ideeën over de “staat van beleg”. Hoe moet je daar nu mee aan komen bij de hoofdredakteur. Zie je het al voor je, een kop in Dagblad Trouw?
@33 Kees, ok we moeten aan het lijstje “wir haben es nicht gewusst” betrokkenen in het oppompompen van geldhoeveelheid M3 ook journalisten en media toevoegen…. we maken steeds minder vrinden.
@ 34 Ben bang dat iedereen nog in denial zit, is allemaal wel snel gegaan en als je hierop niet was voorbereid, moet je helemaal inwerken in deze materie en dat kost tijd.
Er komt net een heel leuk filmpje binnen van “Mish’s Global Economic Trend Analysis”
Elephant in the room.
@35 Precies geldt voor ons allemaal, dat is ook heel toepasselijk op het regeringsbeleid, die zijn kennelijk ook zo voorbereid dat ze zich nog even moeten inwerken…
Stel dat de dollar zou vallen, dan hebben ze vast weer tijd nodig om ook dat te verwerken, gelukkig wordt er veel nagedacht.
@37
Ook daar heb je een werkgroep voor.
Ik word daar nooit voor uitgenodigd:-)
37 Victorino
Alles is politiek goed dichtgetimmerd. De dollar valt heel langzaam in een warm wereldgroot bed.
china/india gaat ze niet dumpen…
De euro en vooral het pond staan er zeker zo beroerd voor.
@39
bestaat “de euro” eigenlijk wel?
@39
waarom mag de $ zacht landen en het GBP niet?
@ Victorino (27)
ja, dat was inderdaad ook iets dat me opviel: DNB die om meer bevoegdheden voor zichzelf roept!
nou, zo kan ik het ook: terugkijkend heb ik persoonlijk op mn luie kont gezeten terwijl ik de kredietcrisis aan had kunnen (moeten?) zien komen. dus er is maar één conclusie mogelijk: ik heb meer bevoegdheden nodig!
ohja, en dat ik vanochtend op weg naar m’n werk door rood reed… natuurlijk ga ik die boete niet betalen, ik heb gewoon meer bevoegdheden nodig!
ik ga mijn baas zometeen eens even vertellen dat ik vanaf nu mijn werk niet meer ga doen, maar wel meer bevoegdheden nodig heb… oh, en doe me dan ook meteen maar meer salaris, want dat hoort bij de toegenomen bevoegdheden… kijken hoe die reageert
zal dat ook werken bij vrouwen: ik weet wel dat ik met een ander naar bed geweest ben, maar dat ligt niet aan mij… je moet het gewoon goed vinden! weet je wat, ik zou het vaker moeten doen, en jij doet maar gewoon mee!
de eerste die om inperking van zijn eigen bevoegdheden vraagt moet ik nog tegenkomen 😉
@42 en dat voor een club die het hele parlement buiten werking kan stellen.
@30: Victorino,
Of er opzet in het spel is wat betreft oppompen van de dollar hoeveelheid. Ik denk het wel, gewoon vanwege directe eigenbelangen (de aangesloten banken die het weer uitlenen en daaraan verdienen).
Dit is echter wat anders dan een groot complot waarbij een voorbedachte strategie wordt uitgevoerd. CDO’s SPV’s en andere instrumenten lijken mij meer een gevolg van het beleid dan een onderdeel ervan. Het zijn gewoon marktpartijen die proberen het onderste uit de kan te halen en met dit soort financiële producten op de proppen komen.
Achteraf kun je het reeds geschreven verhaal altijd wel als een gepland complot beschrijven en klinkt het logisch. En dat terwijl alle acteurs in het verhaal gewoon continue reageerden op een manier die hun eigenbelang diende.
Voor de huidige bubbels zijn wel er oorzaken/voorwaarden aan te wijzen. Veel geld-scheppend krediet, lage centraal vastgestelde rente en de fiscale aanmoedigingen om uit te lenen en uit te geven van overheidswege moedigen het bubbel creatie proces aan. Het zit als het ware deels in het systeem gebakken en de rest gaat vanzelf.
In de VS speelt nog wat anders, de opgebouwde potjes voor de sociale voorzieningen daar zijn feitelijk leeg omdat ze bestaan aan staatsobligaties.
Dit betekend dat de inleg van premiebetalers uitgeleend is aan de overheid die het meteen uitgeeft en die het dan in de toekomst uit de belastingen weer moet ophoesten.
Als ze het nu al niet zonder leningen en “bedrog” afkunnen, dan zal dit in de toekomst niet anders zijn en dus hebben ze met de vergrijzing daar een enorm probleem.
Er blijven niet voldoende mensen over om te belasten, dus de sociale voorzieningen die men daar denkt opgebouwd te hebben vertegenwoordigen niet de waarde die men denkt. De enige manier die de overheid heeft om op papier te kunnen voldoen is nog meer geld creëren, wat men dan ook bewust nastreeft. Wat niet anders is dan een belasting op het bezit van koopkracht.
Dat in de VS een hyperinflatie op gang komt is dan ook zonneklaar. Hoeveel wij ervan meekrijgen d.m.v. imploderen van pensioen reserves (aandelen en ook weer die staatsobligaties) weet ik niet. Dat er een effect zal zijn, dat weer wel. We zagen vorig jaar ook de pensioenfondsen in de problemen komen door dalende aandelen koersen en we hebben ook al vastgesteld dat M3 gewoon blijft toenemen. De waarde van je pensioen over 20 jaar zal wel dicht bij nul komen te liggen als wat ik vrees uitkomt.
Een ander euvel is dat pensioenen wel moeten gokken met het ingezamelde geld. Doen ze dat niet dan verdampt de inleg via inflatie. Dus er is veel gespaard geld dat actief wordt belegd in aandelen en staatsleningen. Je kan dus stellen dat de geldgroei de kern van alle problemen is, exact gepland of niet gepland.
En de bevolking maar bang maken met een niet bestaand deflatie spook. OMG, wees bang dat je koopkracht toeneemt! Vadertje ECB/FED zullen wel zorgen dat je gerust naar bed kan gaan en blijven nieuw geld injecteren.
Ondertussen is wel 95% van de dollar waarde verdampt sinds de FED is opgericht. Dit geeft maar eens aan hoeveel centrale banken kunnen afromen zonder volksopstand. Gedurende diezelfde periode is er een ongekende stijging in de productiviteit geweest die de spullen weer goedkoper maakte. Zou dit laatste niet zijn gebeurd dan hadden we al lang hyper-inflatie gehad.
Hoe ver denken we dat we de productiviteit nog verder kunnen opschroeven. Zal er een revolutie komen die net zo’n effect heeft op productiviteit als de automatisering? Ik denk het niet en de enige remedie is dan de uitgaven overal sterk inkrimpen en het monetaire beleid veranderen, anders denk ik in ieder geval dat de boel gaat ploffen.
Dus geen nieuw geld meer in omloop brengen, fractioneel banking langzaam afbouwen en overheden kleiner maken.
Eigenlijk all het tegenovergestelde van wat men nu doet. Vandaar dat ik inflatie verwacht bij het huidige beleid.
Victorino het is als vissers die met sleepnetten hun eigen visgronden kaaltrekken. Metaliteit: anders doet een ander het wel. Moet ook even aan Julio P.,de argentijnse piloot denken…
Peter, overheden kleiner maken.
meer dan 58.000 ambtenaren erbij de laatste periode als ik het goed heb opgevangen via de radio. Rijksambtenaren welteverstaan.
Nu op RTL 7 vanaf 13:20
Een discussie over de hypotheekrente aftrek met oa La Porte van VEH.
Sta mij toe iets toe te voegen aan deze discussie. De grafieken zijn leerzaam, maar het is van belang ze goed te interpreteren.
Peter zei (5):
De geldgroei…IS de inflatie. Prijzen fluctueren altijd om tal van redenen en bij de meting van prijzen wordt ook nog eens flink gefraudeerd.
en Laurens zei (9):
M3 groeit nog steeds, maar momenteel “slechts” 3 %
Dit is wel degelijk monetaire inflatie. Prijsinflatie is wat anders.
Klopt allemaal. Maar het verschil tussen monetaire inflatie (geldgroei) en prijsinflatie zit vooral in de geldcirculatie. Geld circuleert steeds langzamer in de economie, en dat verklaart waarom de behoefte aan nieuw geld zo enorm groeit. Zonder nieuwe geldinjecties zou de economie krakend tot stilstand komen. Dat is ook wat we nu waarnemen: kredietcrisis -> economische crisis.
De vraag is vervolgens waarom geld steeds trager circuleert. Het antwoord daarop is mijns inziens dat geld steeds vaker gebruikt voor zaken die niets met de economie zelf te maken hebben: sparen, beleggen, speculeren; van weinig geld veel geld maken. Daar groeit de economie zelf niet van. Tussen 1986 en 2008 zijn de financiele markten 6 tot 10 maal meer in omvang toegenomen dan het bbp. Maar al dat geld is feitelijk vrijwel niets waard. Als het straks naar de economie stroomt, dan wordt monetaire inflatie vanzelf prijsinflatie. Dus, zeg maar dag tegen je pensioengeld….
Een aanvulling: ik zie nu dat Peter dit bij (44) ook met andere woorden zegt. Inderdaad: hyperinflatie lijkt onontkoombaar.
Dus: toch maar een huis kopen en je flink in de schulden steken? De oorzaak van alle ellende is wellicht ook de oplossing!
@49: Wim,
Allereerst bedankt voor je bijdrage.
Een volledig afbetaald huis bezitten is denk een goede situatie, een huis kopen met geleend geld als je sterke inflatie verwacht denk ik niet. Je zit dan wel aan financiële verplichtingen vast in een markt waar je niet meer uit kan ontsnappen.
Je mag aannemen dat de economie in zo’n situatie vrijwel kapot is en zal je nog wel voldoende inkomen hebben?
Aan verplichtingen bij de bank voldoen kan dus wel eens een stuk lastiger worden dan nu het geval is. Je kan dan beter aandelen of goud bezitten, want die gaan gewoon mee omhoog in waarde. Bij aandelen heb je dan nog dividend als inkomsten, maar je loop wel risico omdat een bedrijf bankroet kan gaan.
Zover is het echter nog niet, en of het in deze omvang hier gebeurd valt nog te bezien. In de VS lijkt de uitkomst mij wel zeker.
Wat betreft je punt over de geld circulatie. De behoefte aan nieuw geld groeit volgens mij niet. Het in omloop zijnde geld weet nu al niet waar het heen moet kruipen, kijk maar naar de aandelenkoersen. Nog steeds inkrimpende economie, oplopende werkeloosheid, stijgende begrotingstekorten, en de aandelen beurzen gaan omhoog.
Wat er veranderd is het risico neem gedrag. Banken lenen nu minder gemakkelijk uit vanwege de risico’s in een krimpende markt. Ze hebben de bestande risico’s genomen in de opgaande markt nog steeds niet verwerkt, laat staan dat ze nu nieuwe aan willen gaan.
Pas als de pijn eruit is en de echte bodem zeker is bereikt zal men gemakkelijker geld gaan uitlenen. Daarom is het steunen van de markt met overheidsgeld en een alsmaar oplopende staatsschuld zo verkeerd in mijn ogen. Zo komt de bodem niet snel in zicht en zullen de banken de boel op slot houden.
Steunen van de markt en nieuw geld werken nu dus averechts. De steunen vertraagd et de bereiken van de bodem. En nieuw geld zal grotere inflatie brengen zodra de bodem uitendelijk is wordt bereikt. Laat staan steunen van de markt….met nieuw geld!
@50 Peter, dank voor je reactie.
De risico’s waar je het over hebt hebben vooral te maken met de handelswaarde van het onderpand voor schulden die ten grondslag liggen aan de geldcreatie door banken (het fiat geldsysteem). In vrijwel alle gevallen gaat het om vastgoed. Weliswaar zijn mensen die geld lenen hoofdelijk verplicht om de schuld (met rente) terug te betalen, maar in geval van faillissement kan de bank het onderpand verkopen om daarmee de schuld, geheel of gedeeltelijk, af te lossen. Nu de vastgoedmarkten zo goed als stil komen te liggen functioneert dit systeem niet meer en verstrekken banken uitsluitend kredieten als ze redelijk overtuigd zijn van de kredietwaardigheid van de lener, dan wel de verhandelbaarheid van het onderpand. De waarde van een huis en de waarde van schuld zijn dus twee zijden van dezelfde medaille.
Theoretisch gezien zou er voldoende geld moeten zijn. Maar er is nog een belangrijke factor, en dat is rente. Banken creëren geld door schuld, maar ze creëren niet het geld dat benodigd is voor de betaling van rente. Alleen al voor die rentebetalingen is de schepping van nieuw geld noodzakelijk. Nieuw geld waarover weer rente geheven wordt, enzovoort. Dit leidt tot een exponentiële groei van de geldhoeveelheid. Bij een rentestand van 5% (over schuld) moet de Amerikaanse economie nu al bijna 20% van het bbp uitgeven aan rente!
Hier zit m.i. de crux van de kredietcrisis. Toenemende inflatie lijkt zeer waarschijnlijk, maar de banken kunnen zich niet veroorloven om de rente in een gelijk tempo mee te laten stijgen. Debiteuren zullen dan immers nog sneller in financiële problemen geraken waardoor schulden niet terugbetaald zullen worden. Het laatste wat de banken (en de overheden) zich kunnen veroorloven is een volledige ineenstorting van de economie.
Het is een intrigerend probleem. Persoonlijk denk ik dat materiële eigendom, in de vorm van vastgoed, grond of edelmetalen, de meeste zekerheid biedt. Het probleem is het geld zelf. Hyperinflatie lijkt mij de enige manier om de pijn van al die opgestapelde schulden, zowel die van particulieren als die van de overheid zelf, te verlichten. Niet elegant, maar wel effectief.
Tussen 1986 en 2008 zijn de financiele markten 6 tot 10 maal meer in omvang toegenomen dan het bbp.
Groeien is inflatie, krimpen is deflatie.
Financiele markten moeten blijven groeien.Als er geen nieuwe instappers meer zijn klapt het systeem.
Eigenlijk is het systeem al geklapt. Bedrijven en consumenten moeten herfinancieren maar dat bedrag is groter dan de waarde van de inflated assets. Voorbeeld olie. In 2008 zijn veel leningen afgesloten op olie rond de 90 USD, maar toen ging olie van 140 USD naar 40 USD. Herfinacieren op 90USD en de prijs is 70 USD.Vraag eens aan de Russen hoe dit voelt.
De kettingbrief is ten einde.
Stel: iemand is 23 jaar en gaat pensioen betalen. Dat bedrag gaat niet de beurs op, maar rechtstreeks naar iemand die met pensioen gaat.
Stel: NL Staat haalt 3 mrd euro op met 2 korte leningen. Een deel van de opbrengst van de nieuwe uitgifte betaalt Bos de bestaande obligatiehouders hun rente en dat kleine beetje wat over blijft gooit in z’n hobby ABN AMRO. Een soort kettingbrief
Vraag nu eens aan Madoff hoe dit spel afloopt.
Hoe komt al dat gecreerde geld op mijn rekening dat wil ik graag weten. Salarissen worden bevroren, mensen ontslagen, jeugd werkeloosheid nog nooit zo hoog gemeten, huizenprijzen zakken bedrijven gaan failliet. Omzetten op de beurzen nemen af. (zie nieuws van gisteren London Stock Exchange). Alles krimpt . Dit is niet te stoppen tenzij ze misschien net als in Zweden de rente op min 0.25 zetten dus -0.25. Misschien dat banken niet op geld gaan zitten.
Volgens Kondratieff zitten we in de winter – runaway deflation.. Ik moet zeggen ik heb er weinig van gezien door verschillende inflatie impulsen zoals van gulden naar euro, makkelijker lenen zonder aflossen enz enz. Misschien komt de klap nu wel 3 of 4 keer zo hard aan. Ze proberen alles om deflatie te stoppen want het systeem moet groeien. Alles komt uit de hoge hoed.
Al het ingrijpen van overheden is inflatoir of liever deflatiedempend dat ontken ik niet. Cash voor clunkers, 8000 usd premie voor het kopen van een nieuw huis enz. enz.
Als prijzen zakken kunnen veel mensen het ook niet kopen. Dus we schieten er niets mee op.
Citi Group in 2006, 275 mrd usd waard. In 2008 30 mrd. Koopje zou je zeggen maar niemand koopt.
Het is te hopen dat ze gauw ingrijpen en een wereldmunt gaan invoeren anders is het leed niet te overzien. En dan bedoel ik voedselcrisis. Geen materiele shit.
@48Dus, zeg maar dag tegen je pensioengeld…
pensioen heeft ook niets met echte, natuurlijke economie van doen, dat is er van gemaakt of gecreëerd. Daarom was het het idee van de aow wel goed. Alleen neem je ” opoe” niet meer in huis, maar wordt het iets vaags op afstand.
Option traders 4 september:
“ optiontrader Zegt:
4 September 2009 om 4:39 pm”
“”Option trader is een wholesale gokker.””
Nog niet eens zo gek idee USD long. De carry trades zijn volgens mij van YEN naar Dollar verplaatst vanwege lage rente in amerika.
Jammer dat er veel te weinig geld in omloop is als de derivaten bommen afgaan. Een mega implosie. Als de dollar stijgt, daalt alles….AEX, Goud, Olie enz enz
3% zit dollar long. De hele wereld is flauw op de dollar. De hele wereld zit goud long (behalve JPM en GS. Nu is de vraag, gaat de hele wereld geld verdienen”.
En wat is er gebeurd:
Goud van 940 naar 1016
http://www.kitco.com/scripts/hist_charts/monthly_graphs.plx
Euro van 1.42 naar 1.47 dollar.
http://www.usmarkets.nl/mods/Dollar.html
Dat zal een lekker Carry trade geweest zijn op de dollar, option gokker.
Advies, doe jij je verpleegwerk in het ziekenhuis en laat bankieren over aan de bankiers…
Het moge duidelijk zijn dat de tekst na “en wat is er gebeurd” van Mises is.
De idiote voorspellingen van option trader.
De euro is “almost” as good as gold.
Sinds 2008 ben ik bang voor bankiers, we weten wat de bankiers hebben aangericht. Het is nog steeds een goed idee instituut von missers. Als de dollar stijgt daalt alles…..als de dollar daalt zoals de afgelopen weken stijgt alles. FOREX stuurt de wereld.
Ik hoop voor veel klanten dat je niet aan vermogensbeheer doet. Je werkt in de postkamer he?
@52 option trader:
In hoofdlijn klopt wat je zegt. In de herfst van 2008 is het monetaire systeem eigenlijk al gecrasht. De overheden zijn last-minute als ‘greater fool’ ingestapt om het piramidespel nog een of twee jaar langer te kunnen spelen. Maar hun schulden en verplichtingen zijn nu van een omvang dat ze grote moeite zullen hebben om deze te herfinancieren. Waar moet al dat kapitaal (plus rente) vandaan komen? Drukken maar jongens. Geld kost immers niets…
Citi Group is geen koopje. Volgens de laatste cijfers van de Fed heeft de Amerikaanse financiele sector een schuld van ruim 16 biljoen ( = 16 duizend miljard) USD, ruim tweemaal de staatsschuld.
De kern van het probleem is het monetaire stelsel waarbij geld gecreërd wordt door schuld en waarbij rente niet gecreërd wordt zodat de economie uitsluitend kan blijven draaien als schuld (en geld) exponentieel groeit. Iedereen met een beetje wiskundige bagage – wat kennelijk ontbreekt bij de doorsnee econoom – weet dat zo’n systeem instabiel is.
Het goede nieuws is echter dat de economie in de kern gezond is. We hebben alleen ander geld nodig; zie bijvoorbeeld
http://www.teylersmuseum.eu/index.php?item=71&page=5&lang=nl. En andere regeringsleiders. De G20 is op crash-koers….
@42 Snorkel: precies, DNB doet zwaktebod
@44 Peter: Goed verhaal, heftig. Vwb. USA complot theorie twijffel ik, nog steeds tussen “complot/gepland” en “onbewust ontstaan”. Toen de FED M3 discontinueerde, was dat geen toevalligheid, net zo min als de introductie van “kerninflatie” (poldervariantje: deel van de werkelijke inflatie die in de beeldvorming doorgaat voor die werkelijke inflatie). Greenspan is slim genoeg om de risico´s van zijn beleid te doorzien en Wellink ook. Het grote publiek, geinformeerd via de pers niet.
@51 Wim, ook een sterk verhaal: Bij een rentestand van 5% (over schuld) moet de Amerikaanse economie nu al bijna 20% van het bbp uitgeven aan rente!
Hetzelfde geldt voor Japan !
Pleit dat dan voor “onbewust ontstaan”, zo werkt het systeem, als China niet wil revalueren om de dollarbezittingen niet te hoeven afwaarderen en exporten niet te verminderen, gaan we door in een spiraal van dollargeldcreatie, totti “PLOEF” doet, niemand heeft in de dollar meer vertrouwen.
Of pleit dat voor “de dollar is onze munt en jullie probleem”, een motto dat in de vorige eeuw door USA gebruikt is om via inflatie schulden te exporteren.
Wie weet zijn beide theorien waar, de één hoeft de ander ook niet uit te sluiten, dus: èn “complot” èn “onbewust ontstaan”, eigenlijk doet de intentie van de oorzaak er geeneens toe.
“Persoonlijk denk ik dat materiële eigendom, in de vorm van vastgoed, grond of edelmetalen, de meeste zekerheid biedt”, Ludwig von Mises, blijft hier ook op hameren.
@52 Option Trader ook sterk inhoudelijk relaas “Tussen 1986 en 2008 zijn de financiele markten 6 tot 10 maal meer in omvang toegenomen dan het bbp”
Tja en dat terwijl we een steeds groter deel van de (werkelijke) goederen importeren uit Azie. De productie hiervan staat niet aan de AEX genoteerd !Geld is te goedkoop geweest.
“Volgens Kondratieff zitten we in de winter – runaway deflation” dat is mijn gevoel ook, je koopt voor 70 euro een nieuwe chinese fiets, ok niet de beste en niet de hipste, maar hij fietst !
“Citi Group in 2006, 275 mrd usd waard. In 2008 30 mrd.” Hetzelfde ABN AMRO, heel raar al die financials, extreem gestegen in 2005/2006, geploft in 2007/2008. Het zal allemaal toeval zijn.
@54 Advies, … laat bankieren over aan de bankiers…
Pardon, we bespreken hier een aantal zaken waarbij ieders inhoudelijke input gewaardeerd wordt.
Feit: Bankieren is overgelaten aan bankiers en nu bespreken we de kredietcrisis.
Mag ik ook nog meedenken of mag ik me volgens u alleen met techniek -mijn vak- bezighouden?
Option Trader
Een bankier die goud adviseert vertrouwen, is een dubbele contradictie in terminus.
Mises is – as we speak – een migratie naar het verre oosten te bespreken met zijn Russische vrouw. Omdat de Idiotie hier te groot om te Verhelpen is.
Trade ze, Papieren Tijger.
Victorino,
Dank dat ik in ieder gavl nog “mag” meepraten. Mijn reactie op Hugo gezien? Het is de toekomst…
Gold as Store of Value, Bankiers relegated to payment providers…
“Volgens Kondratieff zitten we in de winter – runaway deflation” dat is mijn gevoel ook, je koopt voor 70 euro een nieuwe chinese fiets, ok niet de beste en niet de hipste, maar hij fietst !”
Die Chinezen – met zijn 1 miljarden dommer dan wij?
Mises begs to differ. They will “own” the world.
Mises bedoelt te zeggen. Hoe kan je een bankier wantrouwen die zegt “zet je centjes niet op een bankrekening, koop Echt Geld”.
Mises pakt er immers geen rente op. Tenwij jelui leveraged “Papieren Goud” koopt.
Mises is een koekoeksjong onder de bankiers.
Maar als Mises nog veel meer va dit soort beledigingen ondergaat – en dat lijkt een garantie – bevinden Mr DRS Mises en DR vrouw van Mises zich straks in Shangai met ettelijke kilo’ gous – echt geld- ook dat lijkt Mises een bijna zekerheid.
Heeft iemand de reactie op Hugo 3-4 artikelen gelezen, de laatste reactie gelezen hier, of beperken we ons tot impulsief gezeik.
Laat je adviseren door de verpleger “option trader”.
“Yes?”
@60 Uw plannen voor Rusland: interessant artikel in NRC over Nedrus en Holrus, die in 1917 dachten te profiteren van Russische grondstoffen. Zij hadden dezelfde ervaring als Jeroen van der Veer (Shell Sachalin), werden geconfronteerd met nationalisatie. Mijn indruk: afspraken in Rusland zijn voor goedgelovigen, overigen houden rekening met uitoefening van blote macht incluis geweld.
Ook dit is een “l´histoire se répète”, “de dollar in onze munt en uw probleem” ook al.
Met name uw inhoudelijke reacties waardeer ik, wellicht zijn er anderen die dan weer genieten van de beledigingen, ik in ieder geval niet. U ziet ook dat degene die u op de man pakt net zo terug reageert. Jammer, dat haalt het niveau naar beneden (mijn mening) en ik waardeer juist dat we een hoop feiten en meningen op een rij hebben.
Reactie op Hugo, gezocht maar niet gevonden, welke post is dat?
Victorino, het verre oosten begint VOORBIJ Rusland, en VOORBIJ waar Mises geboren is, Saudi Arabie. Heeft u mijn reactie op Hugo gelezen? Het is de toekomst…
Mijn vader – god hebbe zijn kapot gewerkte ziel – was ook techneut. Wat ik schrijf is zo waar als dat een motor zonder energie STOPT.
Jim Sinclair’s Commentary
Look what I found in my email box this evening. I knew Weiss’s father when we both were at 2 Wall Street. Wasn’t the kid a super deflationist?
Dear JAMES,
The U.S. dollar resumed its swan dive overnight, hitting brand-new, one-year lows.
Meanwhile, gold — the world’s ultimate dollar hedge — surged nicely to within an eyelash of its all-time high.
But it should come as no surprise that global investors are beating the dollar like a red-headed stepchild.
After all — they know that U.S. Treasury Chief Timothy Geithner is going panhandling this week — begging and borrowing every penny he can to fund Washington’s precedent-shattering $1.6 trillion budget deficit.
Today, Geithner will rewrite the history books by dumping an all-time record $43 billion in new U.S. Treasuries on the market in a single day.
PLUS, tomorrow and on Friday, Geithner will return to the trough, borrowing an additional $69 billion to keep the lights on in Washington.
That’s a total of $112 billion in U.S. Treasury borrowing in just three, short days!
This is truly alarming: If you’re like me, you can remember a time not too long ago when U.S. Treasury borrowing was less than $112 billion for an entire year. Now, we’re borrowing that much in less than one week!
I wish that was the worst of it. It isn’t: So far this year, Geithner has borrowed a mind-boggling $1.41 TRILLION to fund Washington’s debt addiction — nearly THREE TIMES MORE than the Treasury had borrowed at this time last year.
And still, this is only the beginning: The Congressional Budget Office (CBO) has warned that Obama’s budget will add nearly $10 trillion in new government debt over the next ten years.
If the CBO is correct, our national debt will soar to well over $21 trillion by 2019. That’s more than double the value of all the goods and services our economy now produces in a whole year!
Meanwhile, over at the Federal Reserve, “Helicopter Ben” Bernanke is printing unbacked paper dollars like there’s no tomorrow.
Yesterday alone, in his ongoing attempt to keep Geithner’s precedent-shattering borrowing spree from sending interest rates into the stratosphere, Bernanke had to print more than $4 billion just to BUY treasuries.
THIS is why the U.S. money supply is skyrocketing! THIS is why sophisticated investors worldwide are recoiling in horror.
Protect yourself now or you’ll be kicking yourself later!
The plain truth is, the value of your money — your buying power and your standard of living are being sacrificed on the altar of Washington’s debt addiction.
But if you make the right moves beginning immediately, you still have time to shore up your financial defenses. You can shield yourself, your family and your savings and investments from disaster as this great dollar decline crushes the value of your money.
More than that: There are many ways to harness this historic convulsion to keep your wealth growing.
That’s why I will be presenting a complimentary online seminar entitled “Washington’s Secret War on the Dollar: Protect Yourself and Profit” — in two weeks; on Tuesday, October 6, 2009.
My mission is clear: To help make sure you have the knowledge and the specific recommendations you need to insulate your wealth and to keep it growing as this great dollar disaster unfolds.
This online briefing is absolutely free for you — part of our ongoing commitment to help you sidestep emerging hazards to your wealth and profit no matter what the economy throws at you next.
I’ll give you the clear, concise, unhedged answers to your most pressing questions about this crisis now.
Right off the bat, I’ll give you my shocking update on this great global war on the value of the dollar …
Weiss Research, Inc.
15430 Endeavour Drive
Jupiter, FL 33478
“Ook dit is een “l´histoire se répète”, “de dollar in onze munt en uw probleem” ook al.”
Mises zegt – de dollar is toast.
option trader – verpleeger – zegt: koop de dollar.
Choose, my friend. Gold is the Anti Dollar.
Zeur niet tenzij u mij leest en begrijpt. Lees de reactie op Hugo:
http://www.huizenmarkt-zeepbel.nl/22-09-2009/uitstaande-hypotheekschuld-geexplodeerd/#comments
nr 84
Sinclair heeft meer kennis in zijn arm – niet pink – dan Mises in zijn lijf.
Nog wel…
63 Victorino
Oberigens, mijn grootvader – god hebbe ook zijn ziel – was DRS in de Rusische taal en in de Economie – vol van anticipatie. Moeder heeft de certificaten nog liggen.
Dat gezegd hebbend waardeert Mises een goede geschiedenisles altijd…
“U ziet ook dat degene die u op de man pakt net zo terug reageert. Jammer, dat haalt het niveau naar beneden (mijn mening)”
Eens. “de ander begint”Mises is “socially reciprocal”.
Mises is een beetje wereld vreemd en dit soort dingen niet gewend. Ook Mises heeft verbeterpunten zoals u weet.
@64 Ludwig, sorry niet goed gelezen, ik dacht even dat u naar Rusland wilde.
De USA stopte met $ M3 te publiceren om flink de $ persen aan te zetten. USA staatsschuld gaat in 2019 naar 200% van het BNP uit 2008, in Japan is de staatsschuld nu al 157% BNP 2008. En onze NL totale hypotheekschuld is (DFT) 168% van BNP 2008.
Denkt u dat de Amerikanen dit bewust doen “de dollar is onze munt en uw probleem” of is dit gewoon een door toeval ontstane situatie of wellicht nog anders?
@58“Persoonlijk denk ik dat materiële eigendom, in de vorm van vastgoed, grond of edelmetalen, de meeste zekerheid biedt”, Ludwig von Mises, blijft hier ook op hameren.
maar hier kun je niet je woonlasten etc. cash van betalen. Er moet dus ook geld binnenkomen, via werk.
Victorino
Mises is groter dan u zich realiseert en kleiner dan hij wenst te zijn – nog. Geen probleem.
De Dollar is Niets waard. de Euro is onze munt en Hun probleem.
Goud is Geld, Victorino, en de Euro is goud gebaseerd. Ratio backed, nog price backed zoals u uit het artikel aan Hogu kunt begrijpen.
De Euro is “almost as good as gold”. Based on strength and not weakness. En dat is decennia lang voorbereid.
Go not against future, with history, go with future, against history.
kees.
Eens. Eens. Eens.
Koop niet meer dan je aan rente kan en wil betalen. Financier niet onzekerder dan je je wilt kunnen veroorloven.
Maar Huur Niet als het Niet Nodig Is.
Weet je kees, ik denk dat jouw kind(eren) mij kennen, zelfs als ik ze niet ken.
Mises was roemrucht in zijn tijd, in de bunker.
71 Ludwig: Merci, relaas gelezen, ik begrijp het maar deels: dat het gaat om zekerheden achter valuta. Goed om te lezen van een bankier dat de euro door goud gedekt wordt.
Ik kan me voorstellen (los van de goud discussie) dat de dollar MOET gaan dalen, de hele wereld is gewend dat de Amerikanen consumeren tegen schulden, alsof dat een gunst is, dat is een rare afspraak.
We zitten midden in een historsche wending: een herverdeling van welvaart van Westen naar Oosten.
Ben met u eens dat de systeemstabileit van groot belang is en dat het onkies is openlijk toe te geven dat “de boel maar in elkaar mag storten”.
U begrijpt hopelijk dat er frustratie kan zitten:
1) bij mensen die al lang sparen voor een onbereikbaar huis
2) bij mensen die door de kredietcrisis forse verliezen op aandelen dan wel garantieproducten hebben gelopen
3) bij mensen die het financiele systeem zien wankelen zonder dat hier eerder door Politiek en Centrale banken iets aan is gedaan.
“Mises was roemrucht in zijn tijd, in de bunker.”
Mag ik vragen waarom?
U begrijpt hopelijk dat er frustratie kan zitten:
1) bij mensen die al lang sparen voor een onbereikbaar huis
Die frustratie zal toenemen als ze niet leren onderkennen wat waarde is. Mises zegt: 155 voor een tussen woning in, zeg, Almere, is a “deal not to refuse”. 4 ton voor de zelfde woning in amstelveen een erfelijke vergissing – zogezegd, bijvoorbeeld
2) bij mensen die door de kredietcrisis forse verliezen op aandelen dan wel garantieproducten hebben gelopen
Pepieren verliezen. Mises doet aan deillusie, niet aan ilusionisme. Mama begrijpt inmiddels, na lang soebatten, wat Mises bedoeld. En Mamma is “hard headed”.
3) bij mensen die het financiele systeem zien wankelen zonder dat hier eerder door Politiek en Centrale banken iets aan is gedaan.
Het wankelen en de – hopelijke – resolutie is voorbereid. Mises doet zijn best het instorten te voorkomen – althans hier en nu. DE USD is niet te redden.
“Mises was roemrucht in zijn tijd, in de bunker.”
Mag ik vragen waarom?
Ja. Mises was Eigenwijs. Zelfs als Feut. Laat staan Daarna. Kees zijn kind(eren) lijken Mises te hebben Meegemaakt.
Vandaar.
@69 Victorino schrijft:
‘onze NL totale hypotheekschuld is (DFT) 168% van BNP 2008’
Wat wordt met DFT bedoeld? Volgens DNB is de hypotheekschuld 107% BNP 2007.
Met vastgoed, grond of edelmatelen bedoelde ik inderdaad materiële eigendom in een eerdere reactie. Daarnaast is er het begrip feitelijke waarde die ontstaat door waardescheppende activiteiten (werk) in een maatschappelijke, context. Ja, we zullen moeten blijven werken. Het idee dat we dankzij ‘waardestijging’ van geld, vastgoed, aandelen of zelfs goud niet meer hoeven te werken is feitelijk absurd. Het enige wat waarde toevoegt aan werken is technologische innovatie: de ontwikkeling van nieuwe hulpmiddelen om met minimale inspanning maximale output te creëren.
Geld voegt geen waarde toe.
“Ik kan me voorstellen (los van de goud discussie) dat de dollar MOET gaan dalen, de hele wereld is gewend dat de Amerikanen consumeren tegen schulden, alsof dat een gunst is, dat is een rare afspraak.”
Ik vertel u, Victorino, dat alle valuta Moeten dalen “tov goud”.
Maar dat de Euro met de meeste Zekerheid het Minste zal dalen – op de langste termijn die u en ik ons kunnen voorstellen: ons leven.
Zo is ie ontworpen.
@76 Ludwig, merci, ook de chinese Yuan, want dat begrijp ik dan niet. Is de Yuan zo sterk dollarafhankelijk dat deze daardoor ook moet dalen ?
U stelt als ik u goed begrijp dat alle geld gaat vechten om grondstoffen.
@ Wim 13/10/2008 publiceerde DFT Kadaster gegevens: NL hypotheekschuld is 1004 miljard. DNB rapporteert de gescuritiseerde hypoteekschulden niet als “hypotheek” maar als “overige schuld”. Zoek even op deze site voor de publicatie tekst
77
De Yen is Dollar afhankelijk. Pund too.
De Yuan – Renmimbi kan productie gewijs het beter doen dan de Euro maar heeft minder “debt” in capital markets voor nu om in een functie als (mede) reserve valuta te voorzien.
De Chinezen zullen horen in toenemende mate bij het Euro blok, kwestie van verleggen van handel.
Tov van goud zullen Alle valuta dalen. Goud is de werkelijke “world currency”.
Key voor een goede valuta is om “minder” te dalen dan goud. Long term.
Valuta zijn voor handel – niet om te sparen. Eens?
Gekwebbel over schulden si voor mensen die ze niet kunnen terugbetalen. Eens?
Key voor terugbetalen is productie – energy. Eens?
Got Gas?
Woningbezit is 1.5 biljoen (triljard)
Dan nog wat pansioen bezit (750 miljard) persoonlijk bezit ( evenveel)
Nationaal inkomen 600+ miljard.
Maar de (ham) vraag is: betalingsbalans…
Economie is ook een vak.
Wist u dat Mises een Taurus is, Victorino…
U bent een uitdaging, meer dan anderen.
@76
“Maar dat de Euro met de meeste Zekerheid het Minste zal dalen”
@7 “You aint seen nothing yet”
Tegenspraak? of goede Wijn?
De ECB houdt het gesleutel aan ons zeepbelletje vast wel goed in de gaten.
@ Instituut von missers.
Jij bent bankier en woont in almere? Zeker nog nooit rendement gemaakt? Ik snap dat jij in goud zit. Heel almere heeft goud in z’n mond en jij wil er een beetje bijhoren.
Even zonder dollen. Ik heb mijn app. in Haarlem op het spaarne in 2001 verkocht. In die tijd vielen de mensen over je heen als je iets in de verkoop had. Mijn gevoel zei: dit is de top.
Niets bleek minder waar. Variabele rente ging naar beneden, je kon 6 tot 10 je jaarsalaris lenen en alles kon ook nog eens aflossingsvrij.
Wat ik wil duidelijk maken is dit. Je kan rationele beslissingen maken in een irrationele wereld en dat pakt vaak verkeerd uit (Twillight Zone).
Instituut van missers, weet jij wel dat goeroe Rogers al twee weken geleden heb geroepen dat goud naar 700 usd gaat?
@ 78, het verschil tussen 1004 en 609 milj. hypotheken zijn dus de gesecuritiseerde LIVING WILL CDO’s { zijnde beleggings- en spaarhypotheken ]
@78 Victorino schrijft:
“13/10/2008 publiceerde DFT Kadaster gegevens: NL hypotheekschuld is 1004 miljard. DNB rapporteert de gescuritiseerde hypoteekschulden niet als “hypotheek” maar als “overige schuld””
Mijn dank voor de referentie. Ik heb deze inmiddels gevonden. De schatting van het kadaster, welke gebaseerd zou zijn op meldingen van notarissen, lijkt mij niet betrouwbaar. Notarissen houden geen aflossingen bij, en blijkens het bericht worden vervallen hypotheken ook niet goed bijgewerkt. Securitisatie kan het verschil ook niet verklaren. Volgens EMF Hypostat is 6,3% van de Nederlandse hypotheken gesecuritiseerd (ref. jaar 2007).
Ik ben wel geinteresseerd in het verschil tussen de hypotheekschuld zoals die tot 2006 door het CBS is gerapporteerd, en die welke de DNB meldt. De CBS cijfers waren bijna 30% hoger.
@80 von Mises:
“Woningbezit is 1.5 biljoen (triljard”
Bij de huidige marktprijzen, ja…
“Dan nog wat pansioen bezit (750 miljard)”
= fiktief bezit. Dit is geld dat (nog) niet rolt en dus deel uitmaakt van de zeepbel in de financiële markten. Zodra dit geld gaat rollen wordt het vanzelf minder waard.
“Nationaal inkomen 600+ miljard.”
Omvattende, gedurende de afgelopen 10 jaar, 30 tot 50 miljard inkomsten uit de toename van hypotheekschuld. Dit geld is geconsumeerd door gemeenten (grondexploitatie) particuliere uitgaven op basis van oversluitingen van hypotheken, etc.
Nederland is slim met creatief boekhouden, maar niet zo rijk als het denkt.
@72 Mises
Weet je kees, ik denk dat jouw kind(eren) mij kennen, zelfs als ik ze niet ken.
Mises is ook een mooie feutennaam.
Dat je naar Arabië wilt verhuizen als je aan bierestafettes hebt meegedaan en zelfs handstandig jenevers naar binnen hebt moeten werken 😉 In ieder geval heb je er wel leren dweilen en boenen pfffffff wat een zwijnenstal; ik heb het een keer tegen dames op mogen nemen……lost. Regels zijn om te worden nageleefd 🙂
kees
Mises was meer van de “lullepotten” dan van de bierestafettes.
Optionrtader”
Rogers in November 2008:
“Maybe gold is going to go down for a while. If gold does go down, I’m going to buy more.”
Goud stond toen rond de 700 USD
http://jimrogers-investments.blogspot.com/2008/11/jim-rogers-gold-outlook.html
Vervelend dat je je appartement op het verkeerde moment hebt verkocht. Voor die prijs zal je hem nooit meer terug kunnen kopen.
Betrffend Almere: hier kosten huizen ongeveer de bouwprijs. Wel eens over nagedacht tot hoeveel onder de vervangingswaarde huizen zullen? Mises ziet waarde.
Waar woon jij? Portiekflatje in Purmerend? Enschede?
85 Wim
Zucht.
Tegenspraak? of goede Wijn?
De ECB houdt het gesleutel aan ons zeepbelletje vast wel goed in de gaten
De ECB is vooral aan het zorgen dat pathetische types met hun pathetische beetje spaargeld geen cash huizen kunnen gaan kopen en met pensien op 45 jarige leeftijd.
Spaar ze. No free lunch.
Option trader
Doe mij eens een link. Mises leest het volgende van Rogers:
“Gold Or Silver?
Both. I would rather buy silver today, but I own both and I am not selling either.”
26 Augustus
En:
“I know you often say you’re a bad market timer, but are you expecting commodity prices to return to 2007–2008 levels quickly, or are you expecting growth to be more staggered?
These things rarely happen all at once, things go up and down, and bubbles usually occur and last one to three years. But commodity prices are rising now, and they will continue rising.”
22 september
Dus, doe Mises eens een bron. option trader..
@88 Mises Vervelend dat je je appartement op het verkeerde moment hebt verkocht. Voor die prijs zal je hem nooit meer terug kunnen kopen.
Het is nooit het goede moment; het gaat soms ook om andere revenuen. Er kunnen alternatieven zijn, buurt veranderd, mentaal, noem het maar op. Er is ons zelf gezegd: “dat je dat durft”; het confronteerd woningbezitters ook. We hebben erg veel moeten horen wat “hun” huis nu alweer waard was. Allemaal mensen die niet doodgevonden willen worden in Almere, IJburg is de place to be. Toen wij dreigden naar Almere te verkassen zakte hun broek bijna af. Nu in een -vind ik- 30 jaar oude vinexwijk is de opmerking: “leuk, aan de vecht” 🙂 Sukkels. Hoewel, participerend onderzoek is ook leuk en steek er weer wat van op.
Ik ga nog iets veel confronterends doen: zelfbouwen. Neem voor een plek -op eigen land mag het niet- nog een half jaar de tijd.
92
Het is Mode om in Ijburg of Amstelveen of Gooi te wonen. Dat gaat nu opbreken.
Een huis is om in te wonen, dat begrijpen mensen die over fiancieren of op de “top van de markt” verkopen niet.
Je huurt een poosje, rente loopt op en daarna betaal je de rekenining nog 30 jaar als je weer terugkoopt.
Zelfbouw is leuk, Mises zou het graag doen.
“mises” ziet het niet scherp genoeg.
De rente KAN niet oplopen, want dan doen de verschillende overheden “poef” (althans, hun schulden). Die zullen dus alles in het werk stellen om dat te voorkomen.
Ze zouden massaal geld kunnen printen. Maar dat heeft zo zo’n problemen, zoals betaalbaarheid van commodities (eten,energie) voor de arme 60% van de bevolking.
Bovendien, normaal gesproken zijn de politici “eigendom” van de groot-geld belangen. Alleen als het publiek naar guillotines dreigt te grijpen, wordt een andere afweging gemaakt. En willen de groot-geld belangen de waarde van hun “investeringen” (hypotheken) zien verdampen? Niet dus. Vandaar dat er 60 miljard+ direct naar de banken is gegaan, en alleen wat extra ww-geld naar de sheeple.
Dus ik zou me maar even instellen op stevige bezuinigingen, en grote werkloosheid, in plaats van te rekenen op de geldpersen. Dat komt wel, maar duurt nog 2-3 jaar. Von Mises (de echte) heeft hier ook nog wat over gezegd, zie “crack up boom”.
Oh, en ja, bij 25-30% werkloosheid kunnen de huizenprijzen rustig met 60% dalen. Ongeacht HRA (die er zeker niet ongeschonden uit zal komen).
Nothus ziet niet ver genoeg. Von Mises, de echte, keek naar termijnen die wat verder dan 2-3 jaar duurden.
Spaar ze.
@94
Mee eens, Lothus. De rente zal niet stijgen. Ondanks die lage rente zullen schulden echter niet meer sterk oplopen omdat de kredietkranen zijn dichtgedraaid.
Maar de geldpersen draaien al wel op volle toeren. Dat wordt gecamoufleerd door de krimp van fiatgeld bij de commerciële banken. Als de geldpersen niet zouden draaien zou de VS nu deflatie meemaken (er is immers een schuldkrimp van ca 200 mrd de laatste drie kwartalen). Het BEA rapporteert nog steeds inflatie. Alleen de Fed kan die extra geldstroom uit haar hoed toveren. Hoe zou de Fed anders de aankoop van Fannie Mae en Freddy Mac hebben kunnen financiëren?
In Europa lopen we nog wat achter, maar het kan niet anders dan dat dit proces zich ook hier zal voltrekken.
Ik bewonder je wel Mises.
Jij zit goed, alleen de timing is verkeerd. Jij heb de kachel al branden terwijl het nog lekker weer is.
Het geldstelsel is het laatste dat klapt. Voordat het klapt misschien 2014 a 2015 moet je de boel inwisselen voor assets en goud kopen.
Ik heb geen huizen positie dus of het stijgt of daalt voel ik niet. Jij zit een huis long dus hoopt dat het stijgt. Op dit moment lul je naar je eigen positie.
@93
Mises, ik heb denk ik niet op de top van de markt verkocht, onder 300K en de rente was nog 6% (spaarhyp was 8.7) vastgelegd in 2002 voor resterende 20 jaar. Wat ik eerder schreef met eigen geld, eigen tijd zelf verbouwd; achteraf niet slim, niet aftrekbaar, maar weer andere dingen van geleerd
😉
als 50+ sluiten we geen hypotheek af voor 30 jaar natuurlijk.
Het is nooit het goede moment, wilde het eigenlijk tien jaar geleden al; enig idee wat uni+tragos kost 😛
Mises: “spaar ze”.
Goed argument, vooral omdat daar helemaal niets over gezegd wordt.
Ik investeer mijn geld op dit moment echter liever in andere zaken dan zeer krediet-gevoelige onroerend goed.
Option trader
Mises woont nog dertig jaar. Brief met de jaarlijkse huurverlaging al ontvangen?
Kees,
Ik doelde niet op een afbetaalde woning verkopen recentelijk. ik doelde op een apprtement verkopen in 2000 en dan nu hopen dat je “eindelijk” gelijk krijgt zoals option trader.
Wim
2036 rentetarief lager dan de anderhalf procent nu variabel?
Lager dan 5.8 nu vast?
Ondertussen stijgen de huren door..
http://www.fd.nl/artikel/12810883/beleggingsstrateeg-goudprijs-3500
Als olie 140 USD staat roepen we met z’n alle 200 dollar is coming up.
Als de AEX op 200 punten staat roepen we met z’n alle 150 is coming up.
Option Trader,
Verkoop jij maar papieren goud, koopt Mises het echte spul.
De afgelopen maan heb je voor 7% ongelijk gekregen op zowel de dollar als de goudprijs. Als je met opties speelt – wat ik betwijfel – ben je nu alles kwijt.
Ik herhaal, je hebt niet zon best track record:
Option traders 4 september:
“ optiontrader Zegt:
4 September 2009 om 4:39 pm”
“”Option trader is een wholesale gokker.””
Nog niet eens zo gek idee USD long. De carry trades zijn volgens mij van YEN naar Dollar verplaatst vanwege lage rente in amerika.
Jammer dat er veel te weinig geld in omloop is als de derivaten bommen afgaan. Een mega implosie. Als de dollar stijgt, daalt alles….AEX, Goud, Olie enz enz
3% zit dollar long. De hele wereld is flauw op de dollar. De hele wereld zit goud long (behalve JPM en GS. Nu is de vraag, gaat de hele wereld geld verdienen”.
En wat is er gebeurd:
Goud van 940 naar 1016
kitco.com/scripts/…s/monthly_graphs.plx
Euro van 1.42 naar 1.47 dollar.
http://www.usmarkets.nl/mods/Dollar.html
Dat zal een lekker Carry trade geweest zijn op de dollar, option gokker.
Advies, doe jij je verpleegwerk in het ziekenhuis en laat bankieren over aan de bankiers…
@102, Ludwig:
Door het principe van fiatgeld, dat is geld dat gecreëerd wordt op basis van schuld, is de schuldenberg te hoog geworden. In de VS inmiddels 375% van het bbp (alle schuld bij elkaar). Bij 5% rente moeten de debiteuren, d.w.z. particulieren, bedrijven, overheid en ook banken/verzekeraars bijna 19% van het bbp aan rente betalen. Als de rente zou stijgen wordt dat nog meer. Dan blijft er niets meer over voor de reële economie…
Hoge rentes waren nog wel betaalbaar eind jaren 70 en begin jaren 80 toen de totaalschuld veel kleiner was dan nu (in 1987 was het 160% bbp in de VS). Het accent zal daarom verschuiven naar:
1. stabilisering of verkleining van de schuldberg, en daarmee naar, ofwel (a) verhoging snelheid geldcirculatie, of (b) andere vormen van geldschepping, en
2. stabilisering of verlaging van de rente.
De banken mogen in zo’n scenario geen onbeperkte kredieten meer verschaffen zoals in het verleden gebeurde. Elk ander scenario leidt m.i. tot een crash van het monetaire systeem. En dit laatste is ook nog steeds een reële mogelijkheid.
Deze site gaat vooral over huizenprijzen. De huizenprijzen zijn zo gigantisch gestegen omdat woningen onderpand zijn voor schulden. Stijgt de schuld, dan moet ook de huizenprijs stijgen. Ik denk dat men dit mechanisme uiteindelijk moet (en zal) loslaten. Ook als dat niet gebeurt zal de huizenprijs tot in lengte van jaren niet meer stijgen. Sterker: we zullen moeten inzien dat huizen een beperkte levensduur hebben, en dat we ze over een zekere periode moeten afschrijven. Woningcorporaties schrijven woningen af over een periode van 50 jaar. De boekhoudwaarde van corporatiewoningen ligt op ongeveer 40% van de huidige marktwaarde. Als we daar naar toe gaan, dus zo’n 60% waardedaling van de particuliere woningvoorraad, ontstaat er weer een stabiele situatie.
Wim
Een paar jaar geld drukken terwijl de lange rente oploopt. Dan de korte rente verhogen als er prijsinflatie komt.
De idee dat woningen over 30 jaar 60% goedkoper zijn is te gek voor woorden.
Ludwig:
te corrigeren voor inflatie uiteraard. Maar je moet wel aflossen en afschrijven. Een huis is in de meeste gevallen geen duurzame investering.
Te gek voor woorden? Neem eens een paar lessen vastgoedmanagement, zou ik zeggen.
@108 en lekker verhuren op basis van herbouwwaarde 🙂
In de jaren 80 verkocht door PvdA met als motto “eerlijk”; alles gelijktrekken maar wel richting de hoogste prijs en niet naar een middeling. Marcel van Dam was geloof ik de enige die wist wat de gevolgen waren.
108
Maar Wim, wat zeg je nu. Er is toch deflatie. Alles wordt toch goedkoper?
@109 Kees:
De huren zijn inderdaad gebaseerd op rente + afschrijving + onderhoud.
Daarom is het feitelijk asociaal dat corporaties woningen, die grotendeels afgeschreven zijn, en waarvan de huurder die afschrijving als onderdeel van zijn huur heeft betaald, tegen marktwaarde (waarin geen afschrijving meer verdisconteerd is) mogen verkopen. Een huurder die zijn 30 jaar oude woning koopt betaalt die woning dus twee keer, de tweede keer voor een veel te hoge prijs, en krijgt daarvoor een verouderd huis. Dit is destijds bedacht door Peter Boelhouwer (PvdA) als een oplossing om tegemoet te komen aan het tekort aan koopwoningen. Corporaties konden zo woningen met een boekwaarde van 80 k verkopen voor 200 k. Dit is de reden waarom corporaties nu bulken van het geld.
Ok: nu de hamvraag. Weet iemand waarom er structureel te weinig koopwoningen worden gebouwd in Nederland, ondanks de hoge prijzen?
@110 Ludwig:
Zie mijn opmerking bij @96. De hoeveelheid schuld (krediet) neemt af, en dus ook de hoeveelheid fiatgeld geproduceerd door de systeembanken, maar de geldhoeveelheid neemt toe omdat de centrale banken de geldpersen hebben aangezet. Dat compenseert de deflatie.
We hebben dus de gevaarlijke combinatie van economische krimp plus inflatie, oftewel stagflatie….
@Mises, je verdraait andermans argumenten, en je eigen punten zuigen.
“De idee [sic] dat woningen over 30 jaar 60% goedkoper zijn is te gek voor woorden.”
Over 30 jaar? Boeien! Over 2-4 jaar…
“Er is toch deflatie. Alles wordt toch goedkoper?”
Monetaire deflatie. Beetje anders. Vooral spullen die op krediet gekocht worden, worden goedkoper. Check btw.
“Een paar jaar geld drukken terwijl de lange rente oploopt. Dan de korte rente verhogen als er prijsinflatie komt.”
Tof, EUR 200+ olie, EUR 10+ voor brood. Revolutie van de onderste 50% binnen maanden. Coup van de top 0,1% nog sneller. Dacht het niet dus.
@111 wim
en dezelfde huurwoningen zijn ook al voor de helft betaald door de mensen die een premieA woning kochten; het een ging vaak niet zonder het ander.
Aparte wereld die corporaties.
Volendam is/was het enige dorp waar men onder gunstige voorwaarden van huur naar koop kon gaan. Dat was 30 jaar geleden eigenlijk nergens mogelijk. Men wilde daar niet huren als er geen optie tot koop was.
Nothus
Terwijl de huizenprijzen zakken stijgt de lange rente de komende twee – 4 jaar.
Dan weer terugkopen zal over de volle maturity duurder blijken. Dat zuigt dan pas.
Geld drukken is in het voordeel van mensen met schulden. de onderste 50%.
@113 Kees
Klopt. Het vereveningsprincipe: sociale woningbouw werd gefinancierd uit de winst die gemaakt werd op koopwoningen. Gebeurt nog steeds.
Om een idee te krijgen wat een woning echt kost, kijk dan eens naar:
http://www.woningenblavier.be/blavier-belgie/sleutel-op-de-deur.htm
Let wel, dit zijn nieuwe huizen die voldoen aan de laatste voorschriften. Geen tweedehandsjes…
Raar he, dat Nederlandse woningen vrijwel ontetaalbaar zijn geworden…
@Mises 114:
“Geld drukken is in het voordeel van mensen met schulden. de onderste 50%.”
Wederom mis: de onderste 50% heeft geen koopwoning, en dus geen grote hypotheek. Hooguit wat Wehkamp leningen. Zij worden vooral geraakt door de prijzen van voedsel en energie.
Het is de volgende 40%-49% “middenklasse” die grotendeels schuldslaaf is, en baat heeft bij gierende inflatie.
De geschiedenis leert ook dat de bovenste 1% en de onderste 50% vaak gemene zaak maken tegenover de middenklasse (al dan niet gemanipuleerd).
Zoals gezegd: de leencapaciteit is vrijwel opgebruikt, en daarom staat de krediet-verlening stil. Maak me wakker wanneer de overheid rechtstreeks serieus geld gaat uitdelen aan de proles. (hint: ook in Amerika gebeurt dat niet, al het “gedrukte geld” staat weer rechtsomkeerd bij de FED (en ECB) geparkeerd.
@wim
Woningblavier is zonder grond, en euh… sleutel op de deur. Dus de goedkoopste afwerking
@116 geheel mee eens.
De weg die de hypotheekschuld moet afleggen om in de algemene economie te stromen is een hele lange.
Rendement op energiegebruik en levering verbetert. Olieproductie kost 40% van z’n eigen energiewaarde. De hele energiesector gaat veranderen. Het energieaanbod neemt per saldo alleen maar toe, dus prijsdaling. Olie als materiële grondstof is iets anders.
Alles wordt electrisch met een tijdelijke 30-40 jaar nucleaire overbrugging, die strijd lijkt volop gaande.
De zon levert genoeg. Wij zullen hele dikke vrienden worden met de Sahara landen. Inflatie komt er wel, maar alleen ten opzichte van de nieuwe economieën, wij gaan meer betalen voor Made in China, hun arbeid wordt duurder. Dus niet weggooien die oude stereo, maar repareren. Zo ziet alles reparerende bankschroef het.
http://www.platform21.nl/page/4315/en
@117 chantal helemaal mis.
identieke woningen alleen de sanitairtegels van de huurwoningen waren een klasse beter ( 2de t.o.v. 3de keus)
@117 Chantal
Sleutel-op-de-deur betekent in principe dat de woning volledig afgewerkt is. Overigens is het maar een voorbeeld om te laten zien dat je voor 120 – 150 k al een nieuwe (!) woning van behoorlijke kwaliteit kunt bouwen.
De gemiddelde bouwkosten van woningen in NL zijn 130 k, maar daarvoor heb je een doorsnee (klein) rijtjeshuis. Weidegrond, de meest gebruikte grond voor Vinex locaties e.d., kost in NL 4 a 5 euro per m2. Zodra je er wilt bouwen betaal je echter 300 tot 500 euro per m2 voor een huis met tuin. Voor gestapelde woningbouw nog veel meer. Appartementen die gebouwd worden voor 100 k worden verkocht voor 200 – 250 k. De winst gaat naar de gemeenten e/o projectontwikkelaars, welke laatste vrijwel geheel in handen zijn van banken. Diezelfde banken lenen jou vervolgens weer geld zodat je die vreselijk dure woning plus grond kunt kopen…
Huizenbouw is in Nederland instrumenteel voor de verkoop van hypotheken. De laatste jaren laten projectontwikkelaars veel grond onbebouwd om de schaarste in stand te houden. Dat is de reden waarom achtereenvolgende ministers van VROM de hulp van corporaties moeten inschakelen om de bouwproductie op gang te krijgen.
Eerder heb ik hier al aangegeven dat woningen in de professionele vastgoedsector worden afgeschreven over een periode van 50 jaar. Een woning van 150 k (bouwkosten) die 30 jaar oud is heeft dus een waarde van ongeveer 60 k; dit alles even los van inflatie en grondprijs.
Zet dit eens af tegen ‘marktwaarde’ die thans berekend wordt…
In Belgie is op de meeste plaatsen, ook nabij grote steden, luchthavens e.d., nog bouwgrond te koop voor prijzen van 100 – 200 euro per m2. Alleen net over de grens hebben Nederlanders met hun hypotheekrenteaftrek de markt verpest, en zijn de prijzen iets hoger.
@118 bankschroef:
De grote denkfout die vrijwel door iedereen gemaakt wordt, de overheid incluis, is dat we steeds meer energie nodig hebben. Er is echter een wet van behoud van energie, dus is het de kunst om systemen te ontwerpen die geen energie op onbruikbare wijze laten weglekken. Dat kan in de woningbouw. Met een warmtepomp kun je koelen in de zomer en verwarmen in de winter. Het is technisch nu al mogelijk om energie-neutrale woningen te bouwen. Geen gas en geen electrische aansluiting meer nodig! Zie bijvoorbeeld http://www.duurzameenergiethuis.nl/energie/nieuwbouw-primeur-energieleverende-huizen-in-coevorden-1373.html
Deze huizen kunnen energie terugleveren aan het net. Bij een stijgende energieprijs zullen de woonlasten lager worden….
Dag Nuon, dag Eneco…
@118 bankschroef
Je website gezien… prima initiatief op basis van, eh, de wet van behoud van onderdelen??
@122 wim
De website betreft kritische kijk vanuit de kunst op bestaande ontwikkelingen.
Feit is dat de wegwerp-maatschappij opnieuw vraagtekens oproept, zoals ook bij het banksysteem. In beide sectoren liggen kansen voor energie- en arbeidsbesparing. Wel alvast mooi dat onze bankstellen nu in hoog rendement afvalverbrandingsinstallaties de atmosfeer in gaan.
@123 bankschroef zegt:
“Wel alvast mooi dat onze bankstellen nu in hoog rendement afvalverbrandingsinstallaties de atmosfeer in gaan.”
Nee. Dat leidt alleen maar tot meer CO2. Ook geen vraagtekens. Weg met die wegwerpmaatschappij. Laten we de brokers en traders maar herscholen tot geschiedenisleraren.
@120 Wim
Heb je ooit al eens info gevraagd van huizen ‘sleutel op de deur’?
Ik garandeer u dat dat huisje dat daar op hun site staat voor 80000€ u uiteindelijk 300000€ kost, alles incluus. Dus architect,notaris, bouwgrond, btw, etc etc inbegrepen.
En dan garandeer ik u ook, dat je dan helemaal geen passief huis hebt, dat kost je nog eens 40% meer.
Helaas, helaas, de M3 is in Augustus gezakt naar 2.5 Bron ECB.
M.a.w. de motor is bijna tot stilstand gekomen.
Mag ik de oneliner
“laat bankieren over aan bankiers”.
van auteur Mises
voordragen voor Jules de Corte prijs?
@125 Chantal
Het gaat mij er in de eerste plaats om duidelijk te maken dat het bouwen van een huis helemaal niet duur is. Een bouwer die zijn proces gerationaliserd heeft kan een prima huis voor minder dan 1 ton bouwen.
Ook Vlaams Belgie is niet ontsnapt aan de grondprijsstijging, mede door de druk van emigrerende Nederlanders, maar nog altijd zijn de prijzen fors lager dan in Nederland. Als je bereid bent om een iets verder af te zakken vind je nog steeds ‘prehistorische’ grondprijzen. Zie bijvoorbeeld:
http://www.immoweb.be/nl/Buy.Estate.cfm?IdBien=2273105&xgallery=&xpage=1
6 euro per m2 (!!!), of
http://www.immoweb.be/nl/Buy.Estate.cfm?IdBien=2264852&xgallery=&xpage=1
16 euro per m2.
Verder heeft Belgie het BTW tarief over de eerste 50.000 euro bouwkosten verlaagd naar 6% (normaal tarief is 21%). Omdat het om nieuwbouw gaat is geen overdrachtsbelasting van toepassing.
Architectenkosten zijn 5%.
een passiefhuis hoeft nauwelijks meer te kosten. Zie bijvoorbeeld de woningen van Henk Seinen bij mijn commentaar @121
Maar goed, je mag ook genoegen nemen met een krap aftands rijtjeshuis voor 3 ton in Nederland en je rijk wanen door die almaar stijgende huizenprijs…
Wim
Uw 2 links is bouwgrond in de ardennen, waar niemand WIL wonen. Geen scholen, slechte verbindingen, geen openbaar vervoer, geen gemeentehuis, geen bakker, geen beenhouwer, etc…
Waar ik woon (antwerpen stad) kost bouwgrond tussen 300 en 500€/m²
@125 Chantal
Die vorige waren nogal duur vanwege de grootte ( > 1 ha), maar hier vind je ook kavels van ruim 1000 m2 voor prijzen rond 25k. Inclusief voorzieningen (riolering, electra, etc.).
http://www.immoweb.be/nl/Buy.Estate.cfm?IdBien=2137437&xgallery=&xpage=1
weer in bastenaken, waar niemand WIL wonen. Geloof mij, als iemand daar WOU wonen, was dat lapje grond al lang verkocht.
Ik durf wedden dat je in de sahara bouwgrond vind aan 0,5€/m²
@130 Chantal
Bij de bepaling van huizenprijzen spelen drie factoren een rol: (1) de feitelijke bouwkosten en afschrijving daarop, (2) procedurele kosten waaronder belastingen, notariskosten e.d., (3) locatiewaarde.
In de derde zit de zeepbel. Grond op zichzelf kost niets, maar mensen kennen een individuele waarde toe aan een locatie, waarbij ze de afgelopen jaren met elkaar zijn gaan concurreren met geleend geld. Zolang de banken maar kredieten verstrekken kan die grondprijs eindeloos oplopen. En als ze daarmee stoppen, wat nu het geval is, zal die prijs dalen. Tot begin jaren 90 was de grondprijs slechts een fractie van de bouwkosten, daarna is deze steeds verder gaan oplopen.
In Nederland gingen gemeenten de grondprijs elk jaar ophogen met een rentepercentage, alsof het geld was dat op een bankrekening stond. Dat leidt tot exponentiële groei van de grondprijs. Veel gemeenten zijn nu voor hun inkomsten afhankelijk geworden van grondexploitatie, maar dat betekent wel dat hun uitgaven (grotendeels van consumptieve aard) betaald worden met geleend geld. Macro-economisch gezien is dat geen houdbare situatie. Het geleende geld moet ooit weer eens terugbetaald worden.
Het gevolg van die hoge grondprijzen in steden is dat stadsvernieuwing vrijwel onbetaalbaar geworden is; vaak is het zo dat voor de bouw van een nieuwe woning twee oude moeten worden gesloopt. De enige oplossing is dan: steeds hoger bouwen. Dan smeer je die kosten uit over een groter aantal appartementen. Grondprijzen van duizenden euro’s per m2 en mensen weggestopt in pakhuizen. Terwijl een paar km verderop de koeien grazen op eindeloze weidegronden van 4 euro per m2….
@126 slaaf van de bank zegt:
“Helaas, helaas, de M3 is in Augustus gezakt naar 2.5 Bron ECB”
De door de ECB gepubliceerde getallen laten nog iets onheilspellenders zien. De geldgroei zit alleen nog in M1. Dat betekent dat de centrale banken de geldpersen aan hebben staan. M3-M1 is negatief. Nieuwe kredieten worden alleen nog verstrekt aan overheden, niet meer aan particulieren en bedrijven. Er worden nog wel kredieten verstrekt maar niet meer dan wat er aan aflossingen binnenkomt. De cijfwers laten zien dat de kredietcrisis zich verergert en dat het optimisme van Balkenende c.s. ‘dat het ergste achter de rug is’ nergens op stoelt. Monetaire inflatie plus kreditaire deflatie leidt onherroepelijk tot stagflatie.
Monetaire inflatie plus kreditaire deflatie leidt onherroepelijk tot stagflatie.
dat leerden we ook met economie in 1973 en toen was de wereld nog overzichtelijk.
Door 20 mannetjes bijeen te laten komen in de VS wordt de wereld ogenschijnlijk ook overzichtelijk gemaakt. Schone schijn. Balkenende gaat iets aandragen dat door zijn topambtenaren is voorgekookt? Ambtenaren die de dis hebben laten voorbereiden door Goldman S?
Wim, maak je geen illusie “Het gevolg van die hoge grondprijzen in steden is dat stadsvernieuwing vrijwel onbetaalbaar geworden is”: Chantal doet alles zelf 🙂
“In Nederland gingen gemeenten de grondprijs elk jaar ophogen met een rentepercentage”.
Als dat zo was, viel het allemaal nog mee. Vlak grondspeculatie niet uit. Vooral Vinex stond erom bekend. In de politiek net zo’n taboe als HRA.
Wim 106:
De huren zijn inderdaad gebaseerd op rente + afschrijving + onderhoud.
Daarom is het feitelijk asociaal dat corporaties woningen, die grotendeels afgeschreven zijn, en waarvan de huurder die afschrijving als onderdeel van zijn huur heeft betaald, tegen marktwaarde (waarin geen afschrijving meer verdisconteerd is) mogen verkopen. “”
30 jaar geleden wilde geen hond het risico nemen een woning te kopen, al kregen ze premie A, B of C toe.
Mises koopt nu een woning, verstandig gefinancieerd. Heeft Mises straks recht op zijn overwaarde die er zonder twijfel over 30 jaar zal zijn, of is dat dan asociaal omdat de woning “afgeschreven” is.
Afschrijving is relatief begrip. Grachtenpanden blijven in trek en staan er al eeuwen, afschrijving gaat over in kosten renovaties en onderhoud. Ook jaren’30 (A’damse school) blijft in trek. Afgezien van betonrot is zelfs in jaren’70 degelijk en tijdloos gebouwd. Ik verwacht problemen bij de massabouw, overwegend Vinex. Mensen worden langer: plafondhoogte gaat 10cm omlaag. Mensen willen ruimte: woningen worden 1m smaller. Levenloop bestendig bouwen: ipv. lager bouwen, zijn 4 verdiepingen heel normaal. Tijdloos bouwen: rij door Vinex en je komt de meest wilde uitspattingen tegen. Dakpannen: de voorgevels van hele wijken zijn ermee bekleed (aberratie van architect of bezuiniging?). Bereikbaarheid en voorzieningen: infra blijft achter bij wat ooit in brochure is beloofd, of wordt helemaal niet gerealiseerd. Enz.enz. Het zou mij niet verbazen dat veel hedendaagse nieuwbouw de econ.afschrijving niet eens haalt, zeker niet als over 30-40jr de bevolking is vergrijsd en verder krimpt.
@139 Mises
Mises hoopt dat hij over 30 jaar zijn woning nog kan verkopen. Zo ja, dan kan hij wellicht winst maken op zijn lening als gevolg van monetaire inflatie. Als de woning onverkoopbaar blijkt hoop ik voor hem dat hij zijn lening tegen die tijd volledig heeft afgelost.
Ook wijs ik op het risico van schade die niet door een verzekering gedekt wordt. 95% van de woningvoorraad voldoet niet aan de huidige voorschriften en regels. Huiseigenaren zijn daarentegen wel aansprakelijk voor schade als gevolg van het niet voldoen aan voorschriften en regels.
Bovendien: in het verleden behaalde resultaten op vastgoedbeleggingen zijn geen garantie voor de toekomst!
Ik zal voor je duimen…
@140
Scheefhuurder heeft ongelijk v.w.b. de grachtenpanden. De grachtenpanden in Amsterdam staan er geen eeuwen. Het zijn 20ste eeuwse bouwwerken met gerenoveerde 17e of 18e eeuwse voorgevels.
Ja: veel oudere huizen kunnen na een grondige opknapbeurt weer een poosje mee waardoor leeftijden van ruim 100 jaar mogelijk zijn. Maar je moet dan wel over financiele reserves beschikken om die renovaties te kunnen betalen. En die kunnen voor monumentale gebouwen erg fors zijn. Ook moet je op de koop toe nemen dat oudere huizen niet voldoen aan de huidige eisen (m.n. installatie-techniek, energieverbruik, binnenklimaat, onderhoud e.d.). Ik ben het eens met de opmerking dat na-oorlogse woningen in veel gevallen onvoldoende zijn: te krap, onveilig, ongezond binnenklimaat, onvoldoende levensbestendig. Bij de bouw van die woningen is nooit nagedacht over het einde van de levenscyclus. Slopen kost veel geld, zeker van al die betonnen skeletten die overal zijn neergezet. Het wordt vervelend als je in een straatje rijtjeshuizen woont waarvan sommige niet verkoopbaar blijken en de gevels zijn dichtgetimmerd. Ga maar eens naar noord-oost Groningen, dan zie je de gevolgen. Bevolkingskrimp wordt in meerdere provincies voorspeld. Als Wilders zijn zin krijgt en de grenzen voor immigranten sluit, en als de babyboomers na hun pensioen massaal naar zuidelijker oorden vertrekken, kan het landschap van de huizenmarkt er plots heel anders uit zien…
@141
technisch zijn de woningen per na 30 jaar afgeschreven.
Hoe gaan we die koopwoningen aan de buitenkant isoleren? Per stuk of verplicht met de rij?
Wat is er rond 1980 in de spouwmuren gespoten en is die schade nog te herstellen?
Ik vraag me af wat er te knutselen is aan die huizen en of het rendabel is.
Er is ontzettend dom en kortzichtig gebouwd.
@142 wim
grachtenpanden vaak opgesplitst en minstens 2% per jaar bijdragen aan fonds van v.v.e.
Schuiframen moeten wel in originele staat blijven; heel fraai die achterzetramen ;-(
Wim, 95% van de woningvoorraad voldoet niet aan de huidige voorschriften en regels
kun je dat nader verklaren?
Ik neem aan dat niet de bureaucratie bedoelt?
@143 Kees
Corporaties rekenen voor de afschrijving met 50 jaar. In de utilitaire sector is 30 of 40 jaar meer gebruikelijk. Maar ik weet niet of Mises een nieuwe woning koopt of een tweedehandsje…
Wat je beschrijft met de isolatie van bestaande woningen is helemaal correct. In sommige spouwmuren is vaak mortel gemorst of met opzet gekieperd door metselaars aan het einde van de werkdag. Dat worden dan koudebruggen na isolatie waardoor vochtplekken en schimmel ontstaan. Door het dichten van kieren is de ventilatie vaak onvoldoende; woningen met goede kierdichting moeten voorzien worden van mechanische ventilatie. Is de ventilatie onvoldoende dan kan er een ongezond binnenklimaat ontstaan, bijv. door CO2 (mensen, gaspitjes), formaldehyde of radon. Helaas wordt mechanische ventilatie vaak incorrect geïnstalleerd waardoor deze onvoldoende is.
Meer dan de helft van alle woningen heeft nog geen aardlekschakelaars waardoor er een relatief hoog risico ontstaat van brand door kortsluiting, juist ook vanwege de toename van het aantal elektrische apparaten.
En zo kan ik nog wel een poosje doorgaan…
@145 Kees
De enige toetsing van gebouwen aan voorschriften gebeurt bij de aanvraag van een bouwvergunning. Men keurt dus de tekening, niet het gebouw. Daarna vindt geen enkele toetsing meer plaats. Een huis uit 1970 is getoetst aan de eisen van 1969 en voldoet niet aan de eisen van 2003 (het laatste bouwbesluit). In veel gevallen is dat niet erg, maar de voorschriften zijn niet voor niets in de loop der jaren veranderd. Het is thans geoorloofd als een vooroorlogs huis is afgewerkt met asbest en als deze loden waterleidingen heeft. Het gebruik van woningen is in de loop der jaren enorm veranderd, en de voorschriften zijn dienovereenkomstig aangepast.
@146 Wim,
dat idee heb ik er ook van. Ik heb 30 jaar geleden v foto’s gezien van de spouwen. Bierflesjes erin, meter hoog valspecie, pakjes shag etc.
Rapporten meters hoog van Shell of ICI; niet meer terug te draaien:irreversibel. Ga zo’n huis maar eens strippen. Buitenkant isoleren mag vaak niet eens terwijl dat ongeveer de enige oplossing is.
Wim Kees,
Mises heeft een ntetto woning, die op een nette lokatie staat en in een nette toestand verkeert.
Ik begrijp dat ik me zelfs zorgen moet maken dat die woningf totaal onverkooppbaar gaat zijn anno 2038.
Je kan het ook te bont maken met anto woning gezanik.
Wim
“Maar ik weet niet of Mises een nieuwe woning koopt of een tweedehandsje…”
Zeg eens, Wim, die woningbouwwoning die jij zo graag wil kopen omdat je het dertig jaar geleden niet durfde en waarvan je nu vind dat ie voor 50000 gulden aan jou verpatst meot worden omdat ie “afgeschreven” is, is dat een tweedehandsje?
100% zeker dat jij een boomer bent die de boot gemist heeft. 100 procent zeker dat jij tussen SP en PVV twijfelt. 80 procent zeker dat jouw kinderen over 30 jaar zitten te zeiken vanuit een huurwoninkje dat ze niets van hun aow pverhouden op mensen die hun pensioen wel geregeld hebben.
” wim Zegt:
27 September 2009 om 10:27 pm
@139 Mises
Mises hoopt dat hij over 30 jaar zijn woning nog kan verkopen. Zo ja, dan kan hij wellicht winst maken op zijn lening als gevolg van monetaire inflatie. Als de woning onverkoopbaar blijkt hoop ik voor hem dat hij zijn lening tegen die tijd volledig heeft afgelost.
Ook wijs ik op het risico van schade die niet door een verzekering gedekt wordt. 95% van de woningvoorraad voldoet niet aan de huidige voorschriften en regels. Huiseigenaren zijn daarentegen wel aansprakelijk voor schade als gevolg van het niet voldoen aan voorschriften en regels.
Bovendien: in het verleden behaalde resultaten op vastgoedbeleggingen zijn geen garantie voor de toekomst!
Ik zal voor je duimen…”
Mises heeft het donkerbruine vermoeden dat vanwege die inflatie de huren wel eens zouden kunnen stijgen. 30 jaar lang. En de lange rente.
De woning die Mises gekocht heeft zal met een spaarhypotheek en twee hondertjes meer per maand dan je nu voor een woningbouw woning betaald afbetaald zijn. Scheelt toch een slok op een borrel als Mises met AOW gaat – niet dat ie het hard nodig zal hebben. Krijgt ie het extra woongenot er gratis bij.
Je schrijft liefst twee maal schade door “voorschriften en regels” waar heb je het in godsnaam over?
Laat dat duimen maar zitten. Niet nodig.
Het is eigenlijk te schandalig voor woorden.
– Eerst ramt de generatie babyboomer de rente naar NUL met gehulp van krediet derivaten die de erfenis aan
China en het Midden Oosten weggeven. Zodat de waarde van hun woningen en pensioenen tot asociale hoogten stijgen.
-Dan, wanneer die derivaten uitbetaald worden omdat de bel geprikt wordt en de economie hyper geinflatieerd wordt lullen ze jan en alleman in een huurwoning, terwijl de Dollars en Euro’s met triljarden de economie in stromen en de lange rente in 32 jaar van 3.6 naar 5.
8 procent schiet.
Jullie gaan een heel armoedig pensioen tegemoet in jullie huurwoning.
Mises, ook al heb je een huisje vrij rond je 65ste dan zit de kans erin dat het zwaar belast gaat worden.
Op heffingen e.d. hebben we ook niet direct grip; nou ja via de politiek dan.
Ouderen -bv. schoonmoeder van 75+ – gaan kleiner wonen, noem het maar aanleunen, dat formaat huizen zijn niet te koop en al helemaal niet alles begane grond. Houden dan bv. 200K over en er moet dan vermogensbelasting over betaald worden. Dat heffen is niet eerlijk en om het eerlijker te maken zie ik het ervan komen dat ook rendementsheffing moet worden betaald over het “vrije” deel van het huis en niet als het helemaal is afgelost maar ook voor iedere euro die in je spaarhypo zit. Daarna ga je nog een keer betalen immers aow wordt ook gefiscaliseerd, waarom wat in de spaarhyp zit ook niet 2x?
Ik hoef jou niet wijs te maken dat je de politiek kan vertrouwen.
Kees
Je denkt dat een huurwoning veiliger is op je 65?
Belasting betaal je altijd, overal. Weet je, Mises betaalt 52% belasting plus nog 15% van zijn inkomen aan studiefinanciering terug – nog 2 jaar…
Het kan alleen maar beter worden voor mijn generatie. Wij zijn al genaaid. De jaren 70 zijn voor mij bijna afgelopen, zogezegd.
Vermogen belasten, moet je het wel hebben en dat geldt voorlopig niet even niet voor de gemiddelde dertiger.
Waar zit het vermogen? Waarom denk iedereen die zich “gepakt” voelt dat ie “gepakt” gaat worden terwijl er helemaal niets meer te pakken valt?
Boomers met overwaarde zijn de lul, daar zit het geld. Mises zou bijna zeggen, terecht.
Mijn reactie is in ieder geval niet om maar niets te sparen en geen huis te kopen en geen pensioen op te bouwen omdat “de polletiek” en “de criminele banksters” en ander “zakkenvullers” alles toch maar afpakken.
We hebben overproductie, geen onderproductie van van alles en nog wat. En wat wil de goegemeente op deze site: hun eigen kinderen een fabriekshal in jagen. Banken opheffen, ambtenaren zijn niet nodig.
Terug naar Afrika.
Idiotie, dat is het.
Overigens had ik het niet zozeer over jou in de voorgaande posts. Wim irriteert me meer.
Heren, heren, heren (en mevrouw?) …
Zo komen we er niet uit…
Wat ik in mijn betoog probeer helder te maken is dat kwalitatief goed wonen helemaal niet duur hoeft te zijn, maar dat het door onze overheden en de banken onbetaalbaar wordt gemaakt. Laten we dat eens aankaarten.
Gooi in je denken alle overheidsbemoeienis nu eerst eens in de prullenbak. Dan blijkt dat een prima nieuw huis ongeveer 4x een modaal inkomen kost. Een tweedehandsje, met afschrijving meegerekend, kost 2x een modaal inkomen. Kortom: wonen is heel betaalbaar voor iedereen.
Maar dankzij alle overheidsbemoeienis kost een tweedehandswoning nu ongeveer 8x een modaal inkomen. Schandalig toch? Dit is de kern van het probleem. Als je blijft trekken en sjorren aan bestaande denkkaders, regelingen, belastingen, enzovoort, kom je hier nooit uit.
Het overgrote deel van die zeepbel is inkomsten voor de overheid (gemeenten, provincies, rijk), de rest gaat naar banken en beleggers.
Stel dat we een deal maken, en een bovengrens zetten op wat een huis mag kosten. Zeg tweemaal de feitelijke kosten. Dan is de ene helft van wat we betalen voor de overheid, en de ander helft voor de bouwsector.
Goede deal toch? Dan betalen we voor een gemiddeld bestaand huis 4x modaal inkomen (zo’n 120k). Eén belastingschijf over wonen. De rest kan in de prullenbak. Maakt het leven een stuk simpeler…
153
Wim,
Ik zal wat rustiger aan doen.
Dat de woningmarkt geherstructureerd moet worden, daar is iedereen het wel over eens.
Dat het per definitie verstandig is in een huurwoning te gaan zitten, dertig jaar lang, is onzin.
Ik betaal 700 euro netto, 30 jaar vast, voor een hoekwoning met 200 meter tuin, op loopafstand van een treinstation en een half uur van de hoofdkantoren in Amsterdam. Dan is de woning afbetaald na 30 jaar.
Voor 550 euro in een woningbouw huurwoning zitten met een postzegel achtertuin tussen vogelaartuig en dan jaar in jaar uit huurindexatie op je oren krijgen is simpelweg geen optie die het overwegen waard is.
Wat ik zeg is iets anders dan op twee starter salarissen 5 ton lenen voor een tussenwoning op ijburg of in Amsterveen. Da’s ook dom.
Punt is, er zijn goede deals te behalen, als je verstandig financierd (lang), goed onderhandelt en niet langer springt dan je finaciele polsstok lang is.
Punt is, dertig jaar huren is in praktijk 50 jaar huren – van je aow tzt huur betalen en vijftig jaar huurindexatie. Armoedig, dat is het.
Als je een bak geld hebt, wacht nog even af en koop over 1 of 2 jaar cash.
Als je moet financieren, wacht nog even af en zie de lange rente tot boven de 7 procent oplopen – om te beginnen.
@153 Ludwig
De discussie gaat wat mij betreft niet over kopen versus huren. Het is net als met auto’s: in het ene geval is kopen slimmer, in het andere geval leasen (of zo’n greenwheels autootje huren). Daarbij zou het niet om geld moeten gaan. Leasen of huren lijkt op langere termijn duurder omdat de verhuurder risico’s neemt en moet inprijzen. Maar bedenk dat een koper ook risico’s zou moeten inprijzen. Als je huis instort als gevolg van een terroristische aanslag, die waarschijnlijk niet gedekt wordt door de verzekering, dan zit je met de gebakken peren.
Ik ben overigens zelf ook voorstander van kopen, maar niet om beleggings-technische redenen. Ik heb gevorderde plannen om een eigen huis te laten bouwen; ik zal zeker geen bestaand huis kopen. Waar ik andere mensen op wil wijzen is de denkfout dat als ‘de huizenprijs stijgt’ ook de indivuele woning in waarde zou stijgen. Mensen die dat denken vergeten dat een woning een eindige levensduur heeft. Je auto wordt ook niet steeds meer waard.
Mises,
Je denkt dat een huurwoning veiliger is op je 65?
Denk het niet en ik wil het ook niet. Heb dan ook andere plannen. Maar opteer niet voor een koophuis dat exact hetzelfde is als het huurhuis.
Soms maak ik me nog illusies 🙂
Ik heb zo’n 15 jaar geleden wel eens rondgebazuind dat woningen de helft kleiner kunnen. Opslag voor spullen op industrieterrein was toen mijn idee, maar kreeg niet genoeg mensen (4 nodig) mee om fl.90K te financieren voor een halletje van 100m2. Allemaal bang voor inbraak. Nu betaal je een vermogen per maand bij selfstorage etc.
Wim,Mensen die dat denken vergeten dat een woning een eindige levensduur heeft. Je auto wordt ook niet steeds meer waard.
zo wordt er in Duitsland ook over gedacht, raar dat er 1m over de grens alweer anders naar wordt gekeken.
155 Wim:
“Waar ik andere mensen op wil wijzen is de denkfout dat als ‘de huizenprijs stijgt’ ook de indivuele woning in waarde zou stijgen.”
Eens. het omgekeerde is ook waar natuurlijk…
If some one wishes to be updated with newest technologies then he must be pay a quick visit this web page and be
up to date every day.